Beusichem

Beusichem is een dorp in de gemeente Buren

Herkomst naam

De oudste vermelding van Beusichem is te vinden in een eind-11e-eeuws afschrift van een oorkonde, opgesteld tussen 918 en 948. De tekst, betreffende een lijst van bezittingen van de St. Maartenskerk te Utrecht, luidt: "insulam... iuxta Buosinhem qui propior ville Riswic". In oudere literatuur wordt als oudste datum het jaar 866 vermeld, maar bovenstaande datering is de meest waarschijnlijke.

De betekenis van de naam wordt als volgt verklaard: 'chem' is afgeleid van 'hem', wat woonplaats betekent in het Oudnederlands. 'Beuse' is een verbastering van Boso, een persoonsnaam die in het Oudgermaans 'vijand' betekent. Vrij vertaald zou Beusichem dan betekenen: 'woonplaats van (de familie van) Boso' of 'woonplaats van de vijand'. Wat zegt het Aardrijkskundig woordenboek van Van der Aa over Beusichem?

Het gebied was eigendom van de heren van Beusichem, waarvan de oudste vermelding dateert uit 1196. Een telg uit dit geslacht bevestigde in 1318 het stadsrecht van Culemborg.

Gemeentelijke indeling

- 1811-1977: gemeente Beusichem
- 1978-heden: gemeente Buren

Korte geschiedenis van Beusichem
Beusichem ontstond op een stroomrug langs de rivier De Zoel. Het dorp heeft een gestrekt dorpstype, ook wel vorkdorp genoemd, met wegen die vorksgewijs op elkaar aansluiten. De oudste goederenlijst van St. Maarten noemt 'Buosinchem' als onderdeel van een hofstelsel. Het land werd bewerkt door horigen en onvrijen vanuit een centrale hof, die later in handen kwam van het kapittel van St. Jan.

Omstreeks 1300 kwam Beusichem bij het land van Buren en werd het rond 1367 Gelders gebied. Nabij de kerk stond vroeger het slot van Beusichem, een voormalig kasteel dat al in het begin van de 18e eeuw werd gesloopt. De huidige Sint-Johannes-de-Doperkerk dateert uit de 15e of 16e eeuw, met een toren uit de 12e eeuw.

Beusichem kende ook overstromingen, zoals in 1747 en 1751 bij het Heidense Gat en in 1809 door kruiend ijs, waarbij achttien doden vielen. Het dorp speelde een rol als belangrijke postroute tussen Tiel en Utrecht via een zandweg langs Culemborg.