Openbaarheid

Het RAR vindt het belangrijk dat archieven goed toegankelijk zijn. Iedereen moet ze gratis kunnen inzien.

 Veel archieven kun je ook downloaden als open data. De regels voor het bewaren en openbaar maken van archieven staan in verschillende wetten. De belangrijkste regels zetten we hieronder op een rij.

Overheidsarchieven

De Archiefwet 1995 geldt voor de archieven van bijvoorbeeld gemeenten en het waterschap. In de meeste gevallen worden deze archieven na 20 jaar openbaar. Binnen 10 jaar daarna moeten ze worden overgebracht naar een archief, zoals het RAR.

Particuliere archieven

Particuliere archieven zijn van bijvoorbeeld verenigingen, stichtingen, kerkgenootschappen of personen. Hier geldt de Archiefwet niet voor. Bij een schenking of als het archief in bewaring wordt gegeven, worden er aparte afspraken gemaakt. Vaak volgen die afspraken zoveel mogelijk de regels voor overheidsarchieven. Voor veel kerkelijke archieven geldt een beperking van 50 jaar.

Burgerlijke Stand

Veel mensen doen onderzoek naar familiegeschiedenis. De regels voor de Burgerlijke Stand staan in het Burgerlijk Wetboek (Artikel 17a). Geboorteakten zijn openbaar na 100 jaar. Huwelijksakten na 75 jaar. Overlijdensakten na 50 jaar.

Bevolkingsadministratie

De bevolkingsregisters van 1810 tot 1938 zijn beperkt openbaar. Ze mogen geen gegevens bevatten van mensen die nog leven. Sinds 25 mei 2018 geldt de Europese privacywet, de AVG. Hierdoor mogen niet alle gegevens zomaar getoond worden. Het RAR gebruikt een filter. Alleen gegevens van mensen die meer dan 100 jaar geleden geboren zijn, worden getoond.

Persoons- en archiefkaarten uit de periode 1938-1994 zijn meestal niet openbaar. Kaarten van mensen die voor 1 oktober 1994 zijn overleden, kun je opvragen bij het Centraal Bureau voor Genealogie. Deze regels staan in artikel 53 van de Regeling gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens. Ook dan zijn sommige gegevens op de kaart niet zichtbaar, zoals adres en religie.

Notariële akten

De regels voor notariële akten staan in de Wet op het notarisambt 1999: artikel 59 lid 1. Akten zijn openbaar na 75 jaar. Testamenten zijn pas na 100 jaar openbaar.

Privacywet (AVG)

Naast de regels voor openbaarheid gelden ook de privacyregels van de AVG. Deze Europese wet beschermt de privacy van levende personen. Soms mogen stukken daarom niet getoond worden, ook al zijn ze officieel openbaar.