meisjes aan het koken bij Mariakroon

Lieverkoekjes, eiwitglazuur en Culemborgse moppen

Vanaf 1899 trokken meisjes uit heel Nederland naar de huishoudschool van de nonnen in de Ridderstraat, Culemborg. Het was destijds de enige katholieke huishoudschool met een tweejarig leerprogramma. De afgestudeerden van Pensionaat Mariakroon stonden bekend om hun kookkunsten.

Mariakroon Receptenboek

Het kookboek: ‘Praktische recepten van de Huishoudschool Mariakroon’
In 1930 verscheen het kookboek met 1403 recepten, een standaardwerk in huishoudelijk onderwijs. Het Regionaal Archief Rivierenland (RAR) bezit een exemplaar van de tweede druk uit 1932. In de Waalbode van 4 augustus 1939 werd het boek geprezen als “een kookboek zoals er nog nooit een geweest is.”

Historische bronnen bij het RAR
Het RAR bewaart niet alleen het kookboek, maar ook talrijke documenten over de huishoudschool, zoals bouwvergunningen (1909, 1913 en 1933), foto’s van leskeukens en het strijklokaal, en een index van het bevolkingsregister (1892-1939). De oud-leerlingen onderhielden contact via een vereniging met een eigen contactblad, waarvan het archief ook bij het RAR te vinden is.

Een blijvende culinaire erfenis
De school sloot in 1951, maar het kookboek bleef geliefd. In 2009 wijdde culinair journalist Johannes van Dam een serie columns in Het Parool aan de uitmuntende recepten. Volgens hem was Mariakroon een van de weinige huishoudscholen waar nog met sauzen, kruiden en Franse baktechnieken werd gewerkt. Jonah Freud herzag in 2018 de zesde druk uit 1952 in De Elisabeth, een nostalgisch maar tijdloos werk met praktische recepten en kooktips voor zowel meisjes als jongens.

Recepten: Lieverkoekjes, Eiwitglazuur en Culemborgse moppen

1082. Lieverkoekjes.
Maal ruim 1 ons gepelde amandelen fijn en vermeng die met ruim 1/4 geraspte citroenschil, 3 zéér stijf geklopte eiwitten en 1 ons poedersuiker. Leg kleine hoopjes van dit beslag op een beboterd bakblik, bestrijk ze met eiwitglazuur (recept 1059) vermengd met citroensap, en bak ze in een matig warmen oven gaar.

1059. Eiwitglazuur.
Voeg bij 1 1/2 ons gezeefde poedersuiker een ongeklopt eiwit en roer dit gedurende  ruim 1/4 uur, waardoor het glazuur gaat glimmen. Doe er dan naar smaak bij: eenige druppels marasquin, kirsch, punch, vruchtenessence, vanille-poeder, koffie-extract of caramel (recept 578). Om de effen glazuur te kleuren kan men ook eenige druppels cochenille of platgroen toevoegen. Glazuur laat zich bewaren, afgedekt met een vochtig doekje.

En voor wie de smaak te pakken heeft nog een koekjesrecept: 1198. Culemborgsche moppen.
Kneed 1 pond BsB of bloem met 3 ons suiker, 3 ons boter en 1 ei flink tot een stevigen bal.
Vorm er een lange rol van en maak die rol plat door er een lat of plank op te duwen tot ongeveer 1 cm dikte, maak er dan met een mes kruisgewijze lichte inkervingen over en snijd er smalle koekjes van. Zet die op gelijke afstand op een beboterd bakblik en bak ze lichtbruin en gaar 20 a 30 minuten.