Archieven

 

Uw zoekacties: De Olijftak, 1872; p. 15

De Olijftak

beacon
1  records
 
 
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1872; p. 15
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
15
Datum:
1872
Jaargang:
1872
Is onderdeel van:
DE OLIJFTAK .
7
boezem des volks langs den weg des vredes werd tot stand gebracht , maar van boven-af en als gevolg van den krijg . Deze deed het particularisme van de Zuidelijke Staten ver-stommen ( verstommen ) : en alles loste zich in een kreet van zege en eenheid op . Herhaalde verzekeringen van den Keizer houden in , dat hij de meest vredelievende bedoelingen heeft , verzekeringen waarvan zich de wedergalm in de adressen van de Huizen van Vertegenwoordiging niet wachten liet . De namen van Keizer Wilhelm , van zijne raadslieden en krijgsoversten , zweefden op aller lippen in Duitschland , met nog meer roem als ' t kon dan die der helden van 1813—'15 . In Berlijn , in al de andere voorname Duitsche steden hadden zegevierende intochten plaats , zoo indrukwekkend als de geschiedenis sedert lang niet op te tcekenen had . De gevolgen der over-winningen ( overwinningen ) zelve , de aanhechting van den Elzas en Lotha-ringen ( Lotharingen ) , de nadere regelingen van vele punten eisch-ten ( eisch-ten ) nog groote zorgen voor nu en de toekomst . Het vredesverdrag , voorloopig in Frankrijk gesloten , te Brussel op moeielijkheden stuitende , werd te Frankfort , na nog vrij wat onderhandelens , bezegeld . Bismarck toonde zich niet minder scherpzinnig staatsman dan krijgsman , hoewel hij in laatstgemeld opzicht door von Moltke en von Rhoon moet overtroffen worden . Bismarck behoort zeker tot de staatkundige vernuften , uit de school van Frederik den Groote , beurtelings stout en vleiend , pen of degen op zijn pas wetende te gebruiken voor het doel dat zij zich voor oogen heb-ben ( hebben ) gesteld , alles durvend , maar toch met alle omzich-heid ( omzich-heid ) voortschrijdend en ' s vijands feilen berekenend . Heeft Bismarck Pruisens Adelaar hooeer doen uitvliegen , dan zelfs onder « Frits » in de vorige eeuw mogelijk was ; toch stond hij reeds op den bodem , door dezen ver-kregen ( verkregen ) , had hij de geweldige
Eveneens handelt hij met het oog op de toekomst . Zijn blik kan niet blind zijn — en eene der jongste hem uitcregane nota's getuigt het voldoende — dat eenmaal weder de oorlogskreet van Frankrijks zijde kan worden aangeheven ; van daar de geduchte versterkingen in en om de nieuw veroverde grenspalen ; van daar de soms dreigende toon , tegen die van Versailles aange-slagen ( aangeslagen ) ; van daar de regelingen van krijgsmacht en vloot , en een weinig anders dan dictatoriaal gezag over de geldmiddelen van den krijg .
Maar niet alleen op Frankrijk heeft de Duilsche Rijkskanselier — de Richelieu van Berlijn — het oog geslagen . Nadat de vrede was geteekend en de voor-naamste ( voornaamste ) bepalingen voor de nieuwe orde van zaken waren tot stand gebracht — richtte hij het eerst de aandacht naar Oostenrijk — Hongarije . De tegenstander van gister , onder von Beust eenige kracht herwonnen hebbende , werd door de bezoeken der beide Keizers te Salzburg , in ' t najaar , tot een inniger , bondgenoot van Pruissen-Duitschland ( Pruissen-Duitschland ) herschapen . Wat daartoe nu gedreven heeft , daarover werd veel geschreven , werd zelfs menige nota gewisseld — doch met volle juistheid werd dit toch niet bekend .
Men ging zoo verre van in dit bondgenootschap een middel te zien , waardoor Oostenrijk in ' t vervolg van alle zucht tot een verbond met Frankrijk zou worden afgehouden , aan den anderen kant door Duitschland , in ' t Oosten , tegen Rusland beschut .
Men had ook veel verhaald van zekeren wrevel van laatstgemeld land over Duitschlands uitbreiding langs de Oostzee en van de anti-Pruisische gevoelens van den Russischen troonopvolger : wat daarvan moge geweest zijn , de houding van Rusland ? tegenwoordigen Keizer tegenover Keizer Wilhelm is die geweest van de grootste bewondering , en , om het minste te zeggen , van stil-zwijgend ( stilzwijgend ) laten begaan . Zoo er al verklaringen noodig waren na den oorlog , gelijk verzekeringen in de Duitsche badplaats voor den oorlog moeten zijn afgelegd , — de jongste bezoeken van Ruslands eersten staatsman te Berlijn , en de woorden bij eene onderscheiding van Duitsche Vorsten door den Russischen Keizer gesproken ,
hebben de betrekkingen van Duitschland ten opzichte van het Noorden zooveel verbeterd , dat men te Berlijn den spot drijft met de kansberekeningen van oorlog tussehen Duitschland en Rusland .
Zoo wapende zich v . Bismarck — na den oorlog tot Prins verheven — door staal en diplomatie voor de ge-beurtenissen ( gebeurtenissen ) die komen kunnen . De herstichting van eene kolossale , aloverwegende macht in ' t hart van Europa , heeft Pruisens en Duitschlands naam tot in andere wereld-deelen ( wereld-deelen ) onmiskenbaar met luister omgeven ; maarzij heeft ook beduchtheid opgewekt , en het zal eene verhevene staatkunde zijn , die de grootheid van Duitschland met de heilige belangen van Vrede en Menschheid , op den duur zal weten te vereenigen .
Wat Oostenrijk aangaat , waarop wij zoo even wezen , weder een jaar ging voorbij met allerlei ontwerpen tot betere samensluiting van de onderscheiden gedeelten des Rijks . De Hongaren zijn thans , behoudens hunne eigene rechten , weder voor goed aan de oude monarchie ge-hecht ( gehecht ) . Doch tussehen de ïchecken , Duitschers , en andere nationaliteiten gestadige veeten , zich openbarende bij verkiezingen , bij de houding van Landdagen , die beur-telings ( beurtelings ) werden ontbondeu , en waarvan eenige weiger-achtig ( weigerachtig ) bleven zich in den algemeenen Rijksraad te doen vertegenwoordigen . Die moeielijkheden voerden nu vóór een paar maanden tot het ontslag van den Rijks-kan-selier ( Rijks-kan-selier ) von Beust , die verheugd was het roer van den Staat voor den gezantschaps-post te Londen te verwisselen . Zeker heeft zijn beleid , na de rampen van den oorlog van 1868 , Oostenrijk weder tamelijk opgebeurd , de geldmiddelen van den Staat eenigszins verbeterd , den vrede naar buiten weten te handhaven en een altijd ontzaggelijke oorlogsmaeht op de been gehouden . Doch de wonden aan den ouderen Keizers'staat geslagen , zijn te diep , dan dat die zoo spoedig geheeld kunnen wor-den ( worden ) ; de bestanddeelen zijn ook te uiteenloopend om zoo dra tot een vergelijk te komen . Toen het ministerie-Hohenwarth ( ministerie-Hohenwarth ) viel , dat zoo veel gedaan had om Bohemen te winnen , en daarin niet geslaagd was — werd graaf von Beust in den val van dat Kabinet medegesleept . Met der daad is thans als Rijks-kanselier opgetreden graaf Andrassy , een nog jong , schitterend staatsman , in menig opzicht een contrast met den behoedzamen , verzoenen-den ( verzoenenden ) von Beust opleverend . « Sedert den Vorst van Schwar-zenberg ( Schwar-zenberg ) — wordt van hem getuigd — heeft misschien nog geen staatsman in Oostenrijk zoo veel verwachtingen of hooger gedachte van zijne staa
Welke rol zal deze nog jeugdige staatsman op het Europeesche staatstooneel vervullen ? Naar de verzekeringen van Frans Joseph en zijnen nieuwen Rijks-kanselier , is niets door zijne aftreding in de betrekkingen met het buitenland veranderd ; en is de bevestiging van den vrede altijd de zucht en het doel van Oostenrijks kabinet .
De betrekkingen tussehen dat kabinet en het Rus-sische ( Russische ) verslimmerden , waarschijnlijk onder den invloed van het Berlijnsche , niet . Toch schijnt er nog altijd een herinnering van de vroegere veete over « Oostenrijks on-dankbaarheid ( ondankbaarheid ) » te zijn overgebleven . Maar hoe Rusland nu ook over de vroegere of tegenwoordige Oostcnrijksclie staatkunde denke , in het Oosten deed het , in ' t begin
des jaars , weder een gewichtigen zet voorwaarts op het groote schaakbord . Met andere woorden , de oorlog in de Krim , het beleg van Sebastopol , werden te niet gedaan . Na dien vreeslijken krijg , welke met Ruslands neder-laag ( nederlaag ) eindigde , sprak Vorst Gortschakoff het groote woord : nla Russie se recueillen , Rusland tracht op zijn verhaal te komen . En dat deed het ; zijn kans afwachtende , versterkte het zieh inwendig , het verbeterde zijne geld-middelen ( geldmiddelen ) , zijne legermacht en vloot , bedekte het on-metelijke ( onmetelijke ) rijk met een net van spoorwegen en telegraaflijnen . Keizer Alexander zette met alle kracht de afschaffing van de lijfeigenschap door , won daardoor veler gemoederen , zocht den bloei van handel en nijverheid te bevorderen , en onthield zich van zich te mengen in de oorlogen , die sedert 1854 Europa met bloed en tranen hebben gedrenkt . ' t Werk der inwendige verbetering was grootseh genoeg . Maar eindelijk was de kans schoon om , zonder een man of penning te verliezen , ' t verdrag van Parijs te herzien , voor zoover het Ruslands kracht in de Zwarte Zee fnuikte . Frankrijk lag onmachtig ter neder ; Engeland zou niet meer als in Palmerston's tijd voor Turkije het zwaard trekken ; Oostenrijk was niet te vreezen , — en Pruisen waarschijnlijk vooraf het er over eens worden . Kortom , het gemolde verdrag vau 1856 werd opgezegd . Wel deed die opzegging een luiden kreet aan den Theems opgaan , doeh men moest zich naar den drang der omstandigheden schikken ; Kusland kreeg , eenigszins toegevende inden vorm , in de zaak zijn zin en maakte zich gereed Se-bastopol ( Sebastopol ) te herstichten , gelijk het Kroonstadt sterker dan ooit bevestigt , — zijne oorlogsvloot op de Zwarte Zee weder te doen verschijnen , gelijk het in de Oostzee zijne gepantserde vloot monsteren kan . Den 13 Maart werd het nieuwe traktaat over de Zwarte Zee en den Donau gesloten tussehen het Ke
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer