Archieven

 

Uw zoekacties: De Olijftak, 1871; p. 1

De Olijftak

beacon
1  records
 
 
DOT_1871 De Olijftak
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1871; p. 1
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
1
Datum:
1871
Jaargang:
1871
Is onderdeel van:
@ I ï ï » I > I 8 T 1 E I ft B
rCBIilB f l@I ALLE 8
Hoofdredacteur : Ps . S . L . ten Hove , te Hoorn .
Alle stukken en brieven franco aan de Uitgevers : üebr . Belinfante , te ' s Gravenhage .
Inzending van advertentiën uiterlijk vóór Vrijdag-middag ( Vrijdagmiddag ) 2 ure .
Verschijnt eiken Zondag .
EERSTE MARGWG - fêl - - \ JAMI&RI 1871 ,
Bureel : Tweede Wagenstraat , 100 ' S GRAVENHAGE .
Abonnementsprijs per kwartaal : een gulden . Franco per post in alle deelen des Rijks , bij toezending
vooraf van een postwissel of poslzepels tot gelijk bedrag . Advertentiën : Prijs per regel 15 ets . — Abonnement
250 rcg . 12 % et .; — 500 reg.lo et .; — 1000 reg . 7%et .
idresseere men zich bij G . L . Daube & Co ., 26 , Chaussée de Wavre , Ixelies-lez-Bruxelles .
i
k !
gi'an fUn Jupr .
oO®t »
e ; olijftak is de titel van ons weekblad.—Niet : « Het Mkenloof ;» niet « De Laurierkrans ». Want wij gruwen van den 4 $ oorlog en willenden vrede , omdat wij den vooruitgang willen ; den vooruitgang der menschheid op dien weg , dien zij aan zich zelve verplicht is in te slaan . Men heeft gezegd : « Wat de rnensch wil , dat lean hij .» — Dat is niet waar . Wel dit andere : « Wat de mensch lean , dat moet hij .»— De som onzer vermogens is ' tkort begrip onzer verplichtingen . En onze vermogens zijn : rede . gevoel , geweten . Denkers ,, dichters , karakters moeten we zijn . En daarom zijn we voor den vrede .
Ons « eergevoel » juist komt er tegen op , dat een mensch zijn verstand en geduld gebruikt , om een ander een som gelds of een stuk land « af te vangen .-» Ons « eergevoel » komt er tegen op , dat een mensch « uit nationalen trots » doe , wat een tijger doet , om zijn honger te stillen ; dat een mensch zijn rede gebruike , om zich te onderscheiden in « de vernie - YwgH-kunst ( YwgHkunst ) » en ' t meesterschap te behalen in de « krygswetenschap .»
Niet daarom , meenen wij , krimpt een vrouw weg van de moederpijn opdat dit lichaam van haar zoon later in flarden geschoten of in stukken gehakt worde .
Niet daarom omvangt in edelmoedig vertrouwen een vrouw den man harer liefde opdat ze bruids-krans ( bruidskrans ) en trouwkleed ontijdig verwissele met het rouwgewaad . en na overdag zich «. afgebeuld » te hebben voor ' t gezin zonder kostwinner , ' s nachts nog opschrikke uit den korten slaap door den naren droom van de verscheurde leden , ' t pijnlijk doodsge-reutel ( doodsgereutel ) , en het door soldatenvoet en paardenhoefen kanonnehwiel verminkte lijk van hem , die , nooit , nooit meer zeggen zal « lieve vrouw » en de kinderen nimmer meer een kus zal geven .
Waaróm dacht zoo'n ziel dan ook'vóór haar trouwen niet aan « de servituten ,» waardoor die man bezwaard werd , aan « staatsbelang » en « volkseer » en
« eerste of tweede ban ;» en waarom sprak geen ander , sprak op ' t stadhuis en in de kerk niemant tot die lichtgeloovige van haar bloedige medemin-nares ( medeminnares ) , die oudere rechten heeft van « de monarchie » of « de republiek » ?
Schuilt hierin misschien overdrij ving ? O ! stem dan tenminste toe dat deze waanzin onschadelijk is en dat dit niet gezegd kan worden van de poëzie van den « krijgsroem » of de nuchterheid der « oor-logstaktiek ( oorlogstaktiek ) .'» Krijgsroem ! Ik las in 1866 van de blijde terugkomst der zegevierende Pruisen in Ber-lijn ( Berlijn ) ; schetterende krijgsmuziek , schaterende jubel-kreten ( jubelkreten ) , donderende vreugdeschoten , dreunende orgelgalmen , hoe zou dit alles , dacht ik , over-stemd ( overstemd ) zijn geworden als eens de duizendtallen van stervenden op Sadowa's slagveld hun doodskreten gepaard hadden aan ' t noodgegil der verminkten in de hospitalen en ' t klaaggeschrei der duizenden weduwen ! Is dan ' t aandoenlijk eenvoudig versje van Claudius niet waar :
" Och ! Menschenbloed Is veel te goed ! «
Maar de eenheid van Duitschland , maar de zegen-rijke ( zegenrijke ) gevolgen dezer staatkunde van ijzer en vuur , maar de nieuwe waarborgen daarin verkregen voor den vrede van Europa , voor een krachtiger volks-ontwikkeling ( volksontwikkeling ) . ...!
Vooreerst gelooven wij aan een zedelijke we-reldorde ( wereldorde ) , en achten wij dat niets de zedelijke laagheid wettigen kan van dezen stelregel : « het doel heiligt te middelen .» Verder herinneren we ons , dat Louvois , de minister van oorlog onder Lodewijk XIV , naar aanleiding van de kwestie of zeker raam uit het paleis recht of scheef was in-gezet ( ingezet ) , een ooi log wist te doen verklaren , om den koning af te leeren zich te veel met het inwen-dige ( inwendige ) van zijn paleis te bemoeien , ' t Zou niet vreemd zijn , als men later een oorlog had be-gonnen ( begonnen ) om ' t volk dit af te leeren — of ook om het tegen te houden in ' t onderzoek naar ' t scheeve of rechte van de huishouding van staat . Neen , geen bloedige overwinningen laten zich rechtvaardigen voor de vierschaar van rede , gevoei en geweten .— En daarom zijn wij tegen den oorlog .
De « Maatschappij tot bescherming der dieren » vroeg
dezer dagen ( Douwes Dekker vroeg het voor jaren reeds ) dat de slachterswinkels gesloten mochten worden voor de glurende blikken van jong en oud , omdat het zien der gapende w : onde en ' t hooren van ' tdoodsgereutel , nadeelig inwerkt op ' t echt merischelijk gevoel : het echt menschelijk gevoel verwildert het niet in den strijd , waarin de mensch zijn naaste slacht en slachten ziet ? Gij hebt het schavot afgebroken en indien ge al niet mede hebt gestemd tegen de doodstraf , hebt ge al-thans ( althans ) verlangd , dat zij niet meer in ' t openbaar zou plaatshebben — en gij zoudt voor den oorlog zijn ?
De misvattingen der staatkunde zijn ze niet even onherstelbaar , als de vergissingen der hoogste rechterlijke macht ? Is de heiligheid van ' t menschen-leven ( menschenleven ) dan een argument tegen ' t zwaard en de strop van den beul , en niet tegen ' t geweer en de bajonet van een aanvaller ? — Hoe nu ! gij ver-oordeelt ( veroordeelt ) het duel en maakt strafbepalingen tegen hem , die degen of pistool op ' t hart richt van zijn tegenpartij , en gij schrijft dankdagen uit en be-loont ( beloont ) met riddergoederen en eerekruisen en eervolle vermelding , hen die duelleeren ( duel en oorlog is een - en-' tzelfde ( entzelfde ) woord in ' t Latijn ) op groote schaal ?
Is er dan waarlijk een andere maatstaf van recht en zedelijkheid voor ' t volk als voor ' t individu ?
Erger u niet aan de nuchterheid dezer vraag . Wat dunkt u wel van de naïveteit der volgende verwondering ?
Voor eenige jaren beproefde een generaal in Nederlandschen dienst zich voor de nadeelige ge-volgen ( gevolgen ) eener door hem geschonden overeenkomst te vrijwaren door zijn tegenstander wel niet neer te schieten of overhoop te steken , ( daar was die man te min voor !) maar hem door vergif uit den weg te ruimen . Wegens « moord met voorbedach-ten ( voorbedachten ) rade » veroordeeld om gestraft te wwden met den koorde dat er de dood na volgt , sprak hij in zijn kerker teruggekeerd : „ Toen ik onder Napo-leon ( Napoleon ) streed , heb ik er bij dozijnen neergesabeld , en kreeg ridderorders ; en nu moet ik hangen , omdat ik er een heb uit den weg geruimd !»
Wij zijn tegen den oorlog ; wij willen den olijf-tak ( olijftak ) des vredes enten op den boom van ' t Neder-landsen ( Nederlandsen ) volksbestaan . ( Wordt vervolgd .)
k
J rs ^ rTf \ i
o ^
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
laatste wijziging 06-06-2023
1 gedigitaliseerd
 
 
 

Deze site plaatst cookies ten behoeve van het optimaliseren en verbeteren van onze digitale dienstverlening.
Dit gebeurt anoniem. Door gebruik te maken van deze website ga je daarmee akkoord. Lees er meer over in ons privacy statement

Ik snap het