Mijn Studiezaal (inloggen)x1276 Archief van de Dorpspolder Deil, 1838 - 1955
1276 Archief van de Dorpspolder Deil, 1838 - 1955Uitleg bij archieftoegang
Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.
Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:
• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen
De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.
De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.
De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.
Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.
Zoek in deze inventaris
1276
Archief van de Dorpspolder Deil, 1838 - 1955
Inleiding
Op 1 januari 1838 werd het Reglement op het beheer der rivierpolders in de provincie Gelderland (RPG) van kracht, meestal het Rivierpolderreglement (RPR) genaamd. Dit reglement regelde de waterstaatszorg in het hele Rivierengebied. De waterschappen werden ingedeeld in klassen. De grote polderdistricten vormden de waterschappen van de eerste klasse; de kleinere polderdistricten de tweede klasse. Tot de derde klasse behoorden de uiterwaardenpolders en de dorpspolders. De invoering van het Het rivierpolderreglement vormt een belangrijke wijziging in de waterstaatsorganisatie. Tot 1825 bestonden in het gebied van een polderdistrict de besturen van ambt en dijkstoel naast elkaar.
In 1811 waren al taken van het ambtsbestuur naar de gemeenten en rechtbanken overgegaan. De ambten werden opgeheven in 1825. De dorpspolders vanaf 1838 kunnen gezien worden als een voortzetting van de polders van voor 1838. Vanouds was de ontwateringszorg een lokale aangelegenheid, die berustte bij de dorpen of buurtschappen. Vanaf 1811 hadden de dorpspolders geen taken meer op het gebied van het ‘algemene bestuur’, deze waren overgegaan naar de nieuw gevormde gemeenten. Restanten van deze taken zien we nog wel in het archief van de dorpspolders. De dorpspolder Deil onderhield nog lang de kerktoren en had nog een rol bij de financiering van de dorpsstier. In archieven is de invoering van het Rivierpolderreglement veelal gezien als een datum voor de scheiding van de polderarchieven. Men treft doorgaans een scheiding aan in het archief van vóór en na 1838.
De dorpspolders in de Tielerwaard werden opgeheven per 1 september 1954. De polderraad van Deil had zich hier met klem tegen verzet. In een bezwaarschrift werden alle argumenten tegen de opheffing op een rij gezet. Zo werd betoogd dat er nooit problemen met te veel of te weinig water waren, dat het gemaal in uitstekende staat verkeerde, dat de lasten door de fusie zouden stijgen. In de eindpassage van het verweer tegen de opheffing van de dorpspolders zien we het bezwaar goed verwoord: "... dat het beheer over de dorpspolders nooit beter kan worden, doch wel verslechteren, daar de personen, die geboren en getogen zijn in de polder, beter op de hoogte zijn met de plaatselijke toestanden dan vreemden, die weinig of niets van deze toestanden af weten". Het bezwaar was vergeefs. De laatste zin in het notulenboek van de dorpspolder Deil eindigt met: "hierna volgen de nodige toespraken over samenwerking etc.... De polders hebben opgehouden te bestaan".
Rond 1990 werd een deel van het archief van de Dorpspolder Deil globaal beschreven in een groot verzamelbestand van archieven van dorpspolders in de Tielerwaard. Een aanzienlijke aanvulling op het archief werd later nog los aangetroffen en in 2006 eveneens globaal beschreven. In deze inventaris zijn deze twee bestanden opnieuw beschreven en genummerd. Een aantal stukken zijn afkomstig uit het archief van het polderdistrict Tielerwaard, waar de stukken vanuit de toezichthoudende taak van het polderdistrict zijn opgemaakt. Omdat de betreffende stukken eerder gezocht zullen worden in het archief van de dorpspolder is gekozen ze hier op te nemen. Dit betreft onder meer de lijsten van geërfden in de dorpspolders.
De omvang van het archief bedraagt 12,125 strekkende meter. Bij de inventarisatie werd 1 meter vernietigd.
Het archief van de polder Deil t/m 1837 is in een aparte inventaris beschreven. Deze toegang is te vinden onder archiefnummer 0445.
Inventaris
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Creative Commons (CC BY-SA 4.0)MAIS-(M)DWS is een product van DE REE archiefsystemen BV
meer informatie over MAIS-(M)DWS
meer informatie over MAIS-(M)DWS