prentbriefkaart met foto veer bij Eck en Wiel. Fotograaf J.W. Stout

Korte geschiedenis van het dorp Eck en Wiel

De oudste vermelding van Eck en Wiel dateert uit 1301. De naam verwijst naar twee kernen die vlak bij elkaar liggen: ‘Eck’ betekent ‘hoek’ of ‘punt’, en ‘Wiel’ slaat op een waterplas die ontstond door dijkdoorbraken in het gebied.

Ontstaan en ontwikkeling van de dorpen

Eck en Wiel liggen in de Betuwe, aan de rivier de Nederrijn. De ligging aan water en dijken heeft de geschiedenis en het landschap van deze dorpen sterk bepaald. Ze ontwikkelden zich als typische rivierkleidorpen, waar het veen- en kleigebied vorm gaf aan de vorm en inrichting van het dorp.

Verdeling en bestuur

Ooit vormden Eck en Wiel afzonderlijke kernen met eigen rechten en bestuur. Ze vielen onder verschillende heerlijkheden en bezittingen, wat vaak zorgde voor ingewikkelde bestuursstructuren. Tot in de 19de eeuw bleven ze deels zelfstandig, maar uiteindelijk gingen ze samen verder binnen de gemeente Neerijnen, en later in de gemeente West Betuwe.

Kerk en monumenten

In Eck en Wiel staan verschillende historische kerken en gebouwen die het rijke verleden van het gebied laten zien. De kerken dateren vaak uit de middeleeuwen, met latere aanpassingen en restauraties.

De dorpen hebben ook oude boerderijen en landhuizen die typerend zijn voor het rivierengebied en het agrarische leven. Deze gebouwen vertellen het verhaal van het vroegere plattelandsleven en de veranderende economie.

Water en dijken: bepalend voor het landschap

De geschiedenis van Eck en Wiel is nauw verbonden met de strijd tegen het water. Door dijkdoorbraken ontstonden er wielen (waterplassen), die kenmerkend zijn voor het landschap. De bewoners bouwden dijken en kaden om het land te beschermen, wat van groot belang was voor de veiligheid en de landbouw.

Samengevoegd tot één dorp

Tegenwoordig vormen Eck en Wiel een samenhangend dorp, waar historie en landschap samenkomen. Het behoud van oude gebouwen en de kennis over het verleden zijn belangrijk voor de identiteit van het dorp en voor iedereen die zich bezighoudt met genealogie en historisch onderzoek.