Tekening van J. de Beijer met een gezicht op Acquoy waarop onder andere de scheve toren en de kerk te zien zijn. Bron: RAR (1534-3119)
12 september 2023

Inventaris Archief Hervormde gemeente Acquoy is klaar

Fenne heeft het hele archief van de Hervormde gemeente Acquoy (1687-1981) geïnventariseerd. Het archief is nu dus gemakkelijk te doorzoeken. Je kunt de stukken op onze studiezaal bekijken.

Het was een erg leuk archief om te inventariseren omdat het veel bijzondere stukken bevatte. Het oudste stuk, een rekening over het beheer van goederen van de kerk, komt uit 1687! In het archief is informatie te vinden over het onderhoud aan het kerkgebouw en de karakteristieke toren en over het wel of niet samengaan met andere hervormde gemeenten. Maar je vindt er ook informatie over activiteiten van de jongelingsvereniging Immanuël, een notitie met instructies hoe om te gaan met arbeiders die terugkwamen van de verplichte arbeid in Duitsland in de Tweede Wereldoorlog en een brief met een klacht over een slapende organist.een deel uit instructies hoe om te gaan met arbeiders die terugkeren van de verplichte inzet in Duitsland in de Tweede Wereldoorlog. Hierin staat dat ze 'viespoezen' zijn geworden. De reinheid moet weer aangeleerd worden. deel uit een brief waarin iemand klaagt over de organist van de kerk in Acquoy die in slaap valt tijdens de dienst"Eerstelijk dienen als bezwaar het onbetamelijke van zijn gedrag, dat na het verzoek van den dominee aan de gemeente eenig vers te zingen, hij alsdan slaapende wordt gevonden..."

Scheve toren
De geloofsgemeenschap wordt voor het eerst genoemd in 1395 in een rekening van de Utrechtse Dom. De indrukwekkende kerk die nu in Acquoy staat, stamt echter uit het jaar 1844. De meest opvallende bezienswaardigheid van Acquoy is zonder twijfel de vrijstaande toren uit de 15e eeuw. Hij staat al eeuwenlang scheef door een verzakking tijdens de bouw. Over de staat van de kerk en de toren en de renovaties ervan vind je verschillende stukken in het archief.Tekening van Acquoy met daarop de kerk en de scheve toren gemaakt door Tekening door J.de Beijer Tekening van J. de Beijer met een gezicht op Acquoy waarop onder andere de scheve toren en de kerk te zien zijn. Bron: RAR (1534-3119)

Zelfstandig of Samen
In de 19e eeuw werd de geloofsgemeenschap van Acquoy samengevoegd met die van Gellicum en Rhenoy. Er woonden te weinig mensen in Acquoy voor een zelfstandige gemeenschap en het was lastig een predikant te vinden. Om de communicatie te bevorderen tussen de drie dorpen, werd op koninklijk besluit een zandpad aangelegd lopend langs de Binnenweg.

Niet iedereen was het met de samenvoeging eens en er volgden protesten. Acquoy kreeg financiële steun en kon in 1862 toch zelfstandig verder. Deze ontwikkelingen zie je mooi terug in de verschillende jaarverslagen in het archief. In de 20e eeuw was het weer moeilijk om een predikant te vinden en waren er weer financiële moeilijkheden. Een aantal hervormde gemeenten, waaronder Acquoy, besloot samen de kosten voor een predikant te dragen, terwijl elke gemeente zelfstandig bleef functioneren.