Heesselt

Heesselt is een dorp in de gemeente West Betuwe

Herkomst naam
De oudste vermelding van Heesselt dateert van 850. We komen het dorp dan tegen als Hesola, bij de schenking door bisschop Ludger van Utrecht van inkomsten van onder meer Heesselt aan de edelman Balderik. Deze edelman was door overdadige schenkingen aan kerken en kloosters arm geworden. Wat zegt het Aardrijkskundig woordenboek van Van der Aa over Heesselt?

Gemeentelijke indeling

1811                gemeente Est en Opijnen
1812 - 1977     gemeente Varik    
1978 - 2018     gemeente Neerijnen
2019 - heden    gemeente West Betuwe

Korte geschiedenis van Heesselt
In de 13e eeuw was Heesselt in bezit van het geslacht Van Rossem. Gerhard van Rossem bezat toen de heerlijkheid. Bij de verdeling van zijn erfenis in 1291 blijkt dat hem het gerecht van Heesselt met het veerschap toebehoorde.

Heerlijkheid
Heesselt was lange tijd een dagelijkse heerlijkheid in het bezit van het geslacht Van Rossem. Vanaf 1618 kwam de heerlijkheid in bezit van het geslacht Van Randwijck, heren van Rossum, Beek en Heesselt. Dit bleef zo tot in de 19e eeuw.

De Hervormde kerk
Het dorp is al op afstand herkenbaar aan zijn slanke kerktorentje uit de 15e eeuw, dat sierlijk boven de huizen uitrijst. Deze toren staat op de monumentenlijst. In 1849 werd tegen de bestaande toren een schip in neogotische stijl gebouwd. In 1887 werd aan de noordzijde een portaal toegevoegd.

Steenfabriek
In 1880 huurde de heer De Vries van Baron van Randwijk een waard ten oosten van de onderhoudshaven en liet daar veldovens bouwen. Dit was het begin van de steenfabriek, die tot 1974 in bedrijf bleef. De fabriek zorgde voor werkgelegenheid en bevolkingsgroei in het dorp, met de ontwikkeling van de "smeeburt", "oude burt" en "neie burt".

Watersnood en oorlogen
De watervloed van 1809 bracht enige beroering in het dorp, maar de schade bleef beperkt tot twee weggespoelde huizen en elf beschadigde. De waard "Ottersheuvel" speelde een rol in de Tachtigjarige Oorlog, toen Prins Maurits er een kazemat bouwde om strijd te voeren tegen de Spanjaarden.