De geforceerde kluis van Driel
Een opmerkzame vrijwilliger van het Vele Handen-project Waarvan Akte! ontdekte schade aan een notariskantoorregister uit Kerkdriel. Wat op het eerste gezicht slechts lastig invoerbaar leek, bleek een intrigerend historisch raadsel. Aantekeningen van het Gelders Archief wezen op een verrassende oorzaak: kruitdamp.
Bij nader onderzoek bleken meerdere repertoria uit Driel beschadigd, waaronder die van notarissen Constantijn Theodoor Kolfschoten (1885) en Nicolaas Christianus Matheus Werner Koch. Aantekeningen in potlood vermeldden "zwart van kruitdamp" en later zelfs "grotendeels in olie gedrenkt."
De sleutel tot het mysterie lag in een notitie uit 1915: "De actes zijn zwart van kruitdamp ten gevolge van de forceering van de kluis..."
Een inbraak? Daarvoor ontbreekt bewijs in archieven. Maar de historische context wijst in een andere richting: in 1944 lag Kerkdriel midden in de frontlinie. Na het vertrek van de troepen was het dorp zwaar beschadigd en geplunderd, en waarschijnlijk is ook de kluis van het notariskantoor toen beschadigd geraakt.