Brandewijn

In veel agrarische regio’s wordt van overtollig fruit sterke drank gemaakt, zoals Calvados in Frankrijk en schnaps in Duitsland. Maar gebeurde dit ook in het Rivierengebied? Er zijn geen bronnen gevonden over boeren die zelf schnaps stookten, maar wel over branderijen.

In Culemborg en Poederoijen waren in de 19e eeuw branderijen die aardappelmoutwijn produceerden. De Poederoijense branderij, ooit de grootste van het Rivierenland, sloot waarschijnlijk in 1848 door de aardappelziekte. De Culemborgse branderij De Hoop overleefde door buitenlandse sterke drank over te stoken en werd in 1920 overgenomen door De Kuyper. Archiefmateriaal over deze branderijen is deels bewaard gebleven.

Stokerij in Varik
In Varik wordt tegenwoordig door Lubberhuizen en Raaff eaux-de-vie gestookt van lokaal fruit, waaronder appels, peren en mispels.

Familierecept: Abrikozen in Brandewijn
Het familiearchief Vermeulen bevat een 19e-eeuws handgeschreven recept voor ‘Abrikozen in Brandewijn’, ook bekend als boerenmeisjes.

Recept Abricozen in Brandewijn

"Hiertoe neemt men gaven en niet te rijpen abricozen. Deze veegt men schoon af en legt die in een sterke fles of pot, op één pond abricozen neemt men 16 lood candij, de fles verder aangevult met allerbesten Brandewijn, dan de fles met een blaas toegemaakt, die niet te strak moet maar tog moet sluiten, dan in een ketel met hooi gepakt en met koud water gevuld, tot op twee vingers breed ende bovenste van de fles, een kwartier fris laten koken, van daar in koud laten worden en vooral zorgen dat het niet op een togt zet."