Archieven

 

Uw zoekacties: De Olijftak, 1871; p. 278

De Olijftak

beacon
1  records
 
 
DOT_1871 De Olijftak
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1871; p. 278
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
278
Datum:
1871
Jaargang:
1871
Is onderdeel van:
6
DE OLIJFTAK .
is het ook verklaarbaar dat hij , zooals meer dan eene i plaals zijner brieven verraadt , in de eerste jaren van dit lijden meer dan eens nabij de grenzen van den afgrond gestaan heeft , van waar geen terugkeer meer mogelijk is . Stippen wij omtrent zijn folterend lijdeneen voorbeeld aan . Eens wilde hij zich des zomers in de grootsche natuur verlustigen die de omstreken van Weenen bieden ; hij werd op zijne wandeling vergezeld door zijn kwee-keling ( kwee-keling ) ïerdinand Ries , die hem opmerkzaam maakte op een herder , die op een vlierhouten fluit heel aardig blies . De arme doove kon een half uur lang volstrekt niets hoorcn , en ofschoon Ries hem bij herhaling ver-zekerde ( verzekerde ) , dat ook hij niets meer vernam , ' t geen echter het geval niet was , werd hij buitengewoon stil en staarde dof voor zich heen . Dit kleine voorval maakte op hem den schrikkelijksten indruk ; hij schrijft daarover later nog in het bekende // Heiligenstadter Testament '/, dat met weinige andere papieren in zijne nalatenschap gevonden werd : // Zulke voorvallen brachten mij bijkans tot vertwijfeling , ' t scheelde weinig of ik had zelf een einde aan mijn leven gemaakt . Alleen de Kunst hield mij terug . Och , het kwam mij onmogelijk voor , dat ik de wereld verlaten zou eer ik alles had voortgebracht , waartoe ik mij geroepen gevoelde .»
' t Was dus zeer natuurlijk , dat hij in zijnen treurigen toestand met innig verlangen er naar uitzag , hoe hij althans in zijn bijzonder leven dat geluk , immers die persoonlijke behagelijkheid zou kunnen vinden , die de wereld hem niet meer se'ienken kon . Welk een zaligheid moest hij dan ook ondervinden , toen hij juist in dezen tijd metderdaad een wezen ontmoette , dat zijn hart en zijne kunst beiden Verstond !
De zestienjarige , bruinlokkige gravin Giuliella Guicci-ardi ( Guicciardi ) was de lievende , hem begrijpende ziel , die den ongelukkigen man uit de smart der grenzeloos deernis-waarde ( deerniswaarde ) eenzaamheid redden wilde , en die — zooals blijkt uit zijn brief aan haar , beginnende met de woorden : // Mijn engel , Mijn alles ! Mijn Ik ?// — in allen ernst bedacht was hem de hand voor ' t leven te reiken . Reeds had // dat lieftalige , betooverende meisje , dat mij bemint en dat ik bemm ,// zijn leven weder ietwat aangenamer gemaakt en hij begaf zich weder meer onder menschen : // Sedert twee jaren beleef ik weder eenige zalige oogen-blikken ( oogen-blikken ) , en ' t is de eerste maal , dat ik gevoel , dat het huwelijk gelukkig maken kan .// En al wisten wij dit ook niet uit deze regelen van zijne hand , voldoende zouden wij toch zijn onderricht van ' t geen destijds in de borst van den wereld bestormenden Reus en den tegelijk zoo zwaar getroffen , hulpbehoevenden Mensch omging — wij zouden het hebben gevoeld door het aan de gravelijke geliefde met de dweepende donkere oogen openlijk toegewijde gedicht van zijn door liefde bewogen hart , dat den willekeurig gevonden naam van : « Maneschijn-sonaten draagt , de heerlijke cismol-sonate ( Opus 37 , II ).
Maar ook dat geluk ging spoedig genoeg te gronde . Uit tot dusverre onbekende oorzaken , doch waarschijnlijk wel inzonderheid om het toenmaals nog zoo ontzettend wegende groot e verschil van stand der beide minnenden , werd de betrekking plotseling en , gelijk uit Beethoven's latere handelwijs blijkt , zonder schuld zijnerzijds afge-broken ( afgebroken ) . Immers toen Giulietta meer dan twintig jaren daarna , toen zij ai sedert lang de gade was des graven Gallenberg , die toch ook maar // componist // — en dat nog wel van balletmuziek was — naar Weenen terug-keerde ( terugkeerde ) , en den vergrijsden , dooven meester , zooals hij zelf in de // Conversatie-bladen van 1823 // schrijft , al weenend opzocht , wees hij haar af . // En wanneer ik mijne levenskracht met het leven ( dat is , met ' s levens waar geluk ) zoo had willen prijs geven , wat ware dan voor het edele , betere overgebleven ?// — met deze woorden besluit hij de korte meêdeeling over deze smartelijkste gebeurtenis op zijne gansche levensbaan ( 1 ).
( 1 ). In de hierbij gevoegde gravure aanschouwt men het van liefde voor elkander blakende paar . // Aan de vleugelpiano zit een jong zestienjarig meisje . Het is de gravin Giulietta Guicciardi — een dier blozende jonk-vrouwen ( jonkvrouwen ) , zooals die alleen onder Italiës's blauwen hemel ontluiken . De ouders hebben zieh uit dat zonnige land met der woon in het vroolijke Weenen gevestigd " Slank
Wij hebben echter nog andere getuigenissen , ten blijke hoe te dier tijde zijn ziel door wrevel en toorn vervuld was . En ofschoon hij , naar zijn grootschen aard , eindelijk in zijn binnenste den strijd volstreden had en die wan-stemming ( wanstemming ) volkomen meester geworden was , — en hij zelfs de voor hem dubbel harde ondervinding van vrou-welijke ( vrouwelijke ) ontrouw in Fidelio tot een helder beeld van huwe-lijkstrouw ( huwelijkstrouw ) wist te herscheppen — zoo doen ons toch de hoogstaandoenlijke sonate voor piano in D mol ( Opus 31 , II ) en meer nog de hartstochtelijk-onstuimige in P mol ( Opus 57 ), waaraan hij zoo juist den naam van « Appassionatan gegeven heeft , beseffen dat de innerlijke strijd hem althans niet gemakkelijk gevallen is .
Deze laatste , zijne ziel doorsnijdende ervaring legde in hem de kiem der zelfverloochening , waardoor hij meende te moeten afzien van alle uiterlijk , en bij verdere ontwikkeling , ook van ' t huisselijk geluk . // Lijdzame onderwerping en ge-duldoefening ( ge-duldoefening ) ,» die wilde hij tot // zijne levensgezellinnen kiezen // en alléén voor zijne kunstgewrochten leven . Toch daagt dat geluk nog menigwerf als eene liefelijke , eene he-melsche ( he-melsche ) verschijning voor hem op , die hem althans eenige oogenblikken met de schoonste hoop vervult ; toch opent zieh nu van nabij , dan meer verwijderd het uitzicht op eene duurzame verbinding des harten , en de woorden , die hij omstreeks 1807 in zijn dagboek schreef : // toen M . voorbijreed en ' t scheen alsof zij naar mij henen-blikte ( henen-blikte ) ,// — alsook de woorden : // Alleen de Liefde , ja zij alleen kan een leven gelukkig maken . O God , laat mij haar eindelijk vinden , die mij in de deugd versterkt , en die het mij geoorloofd is , de mijne te noemen !// — die woorden toonen duidelijk aan , dat het smachten naar dat natuurlijkste en rijkste geluk op aarde , dat ons bedeeld is , ook in zijn hart levend gebleven was . En zelfs toen hij reeds een goede veertiger was , legde hij , in een vertrouwelijk uur , aan een ondervindingrijken man de bekentenis af , dat hij // ongelukkig beminde en eene dame had leeren kennen , eene verbintenis met wie hij ' t grootste geluk zijns levens zou achten ; daar was echter niet aan te denken , ' t was zoo goed als eene onmoge-lijkheid ( onmogelijkheid ) , eene hersenschim ; maar toch was dat gevoel nog levendig bij hem als den eersten dag en hij had het niet uit zijn gemoed kunnen verdringen .// Naar alle waarschijnlijkheid echter was die // M .// de geestvolle , door zuidelijken gloed ontvonkte Therese Malfatti , van Weenen , en de andere dame de lieftallige jonkvrouw Amalie Sebald , van Berlijn , die hij in den zomer van ' t jaa
en bevallig , het fijngevormde hoofdje omgeven door lange glanzend bruine lokken , beweegt de buigzame gestalte zich zachtjes bij het spel .
// Welk een contrast met het geheele wezen van dat aanminnige meisje biedt het uiterlijke van den meester , die achter den stoel der leerlinge staat !
// Het is eene krachtige , eenigszins gedrongene gestalte ; het alles behalve mooije , roodkleurige en door de pok-ken ( pokken ) geschonden ronde gelaat is omlijst door dik zwaar haar . Alleen het geestvolle oog , vol innerlijken gloed , zet eenige schoonheid bij aan het stroeve wezen van den muziekmeester van dertig jaren .
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
laatste wijziging 06-06-2023
1 gedigitaliseerd
 
 
 

Deze site plaatst cookies ten behoeve van het optimaliseren en verbeteren van onze digitale dienstverlening.
Dit gebeurt anoniem. Door gebruik te maken van deze website ga je daarmee akkoord. Lees er meer over in ons privacy statement

Ik snap het