Archieven

 

Uw zoekacties: De Olijftak, 1871; p. 220

De Olijftak

beacon
1  records
 
 
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1871; p. 220
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
220
Datum:
1871
Jaargang:
1871
Is onderdeel van:
\
DE OLIJFTAK .
diepe afgronden storten , die kleinere en grootere water-vallen ( watervallen ) vormen . Bergen en dalen , nog heden ten dage met dichte , mijlen verre wouden bedekt , het verblijf van ontelbare tijgers , rhinooerossen en wilde stieren . Daarbij de vele menen , die dikwijls in het schilderachtigste gedeelte van het woud gelegen zijn en over welks oevers de pelikaan sen ibis zwaarmoedig heenstaren . Daaruit echter komen twintig ten deele uitgebrande , ten deele nog in werking zijnde vuurspuwende bergen te voorschijn , met hunne kokende bronnen , zwavel - en vuurdampen , die met majesteit en onafgebroken hunne rookkolommen duizend voet hoog in de helder blauwe lucht doen opstijgen , tot zij eindelijk , door aardbevingen geschud , kokend slijk , gloeiende vuurmassa's , zand en asch brakend , overal dood en verderf verspreiden . Hier is het , waar sedert onheugelijke tijden de stam der Sundaneezen ( 1 ) zijn woonplaats heeft opgeslagen ; een volk evenzoo merk-waardig ( merkwaardig ) , als zijn zoo even in korte trekken geschetst vaderland .
Met onverbreekbare trouw aan ' t oude gehecht , eenvoudig , vredelievend en gastvrij , slechts dan tot het gevecht bereid , wanneer het gold hun oud recht tegen de aanmatiging der naburige Javanen te bevei-ligen ( beveiligen ) , heeft het Sundanee-sche ( Sundanee-sche ) bergvolk zich vreemd weten te houden aan me-nige ( menige ) feil en ondeugd zij-ner ( zijner ) Oostelijke stamgenoo-ten ( stamgenoo-ten ) , Javanen , of ergerde Madureezen . De Holland-sche ( Holland-sche ) regeering , die dat onderscheid van stammen opmerkte , was er dan ook altijd op uit , dit in zaken van staatkunde of bestuur in aanmerking te nemen ,. en wij vinden nog heden ten dage , Sundaneezen in de zoogenaamde // Preanger regentschappen " die in het bezit en ' t genot van zekere onafhankelijkheid en eigen heerschappij leven .
Geen wonder dus dat een volk , onder zulke omstan-digheden ( omstandigheden ) opgegroeid , met al zijn onverandelijk vaste begrippen , en te midden van zulk een grootsche landstreek levende , zijne verbeelding vrij spel liet , — hetzelfde toch vinden we bij ons in Europa bij de Schotten terug .
Het geloof aan een geestenwereld , aan goede of kwade geesten , is in de Preanger regentschappen algemeen aan-genomen ( aangenomen ) , en hoewel het volk uiterlijk den Islam aankleeft , bestaat daar wel geen bergtop , waterval of rots , waar het volk niet deze of gene legende aan vastknoopt . Het geheele strand aan de Zuidelijke kust , tot zelfs menige reusachtige boom , is vol van deze legenden .
Zoo ook heerscht algemeen in de Sunda-landen , alsook in den ganschen Indischen Archipel , het wijd en zijd verspreide geloof aan de eigenaardige verschijningen uit het gebied der geestenwereld , die zich wel eens.aan het oog der menschheid vertoonen door steenen , zand of kiezel , die in een besloten ruimte worden neergeworpen . De naam dien men onder de Sundaneezen , Javanen of op de Molukken aan de verschijning geeft is » Gendaroea ,» of // Gundera // en onder de inboorlingen wordt het als iets zeer natuurlijks aangezien . Een geval van dien aard bracht
( 1 ) Zoo men weet wordtjhet Westen'van Java , Sunda gcheeten , en het Oosten eigenlijk eerst Djava .
toch voor lange jaren eens de geheele Europeesche bevol-king ( bevolking ) van het Sundaland in opschudding , en hoewel het nooit opgehelderd is geworden , wil ik het u toch vertellen : dit is het doel dezer regelen .
In het jaar 183fi of ' 37 leefde er te Sumadang in het Preangergebied een familie von Kessinger . Mijnheer von Kessinger , waarschijnlijk een Duitscher van geboorte , stond in dienst van de Nederlandsche regeering en was assistent-resident , dus de hoogst bezoldigde beambte van het district . Deze familie bestond slechts uit twee personen , hij zelf en zijne vrouw , eene in Indië geborene dame ; kinderen bezaten zij niet , maar daarentegen , wat in Indië bij kinderlooze Europeesche familiën dikwijls gebeurt , hadden ze een klein , toen tienjarig meisje van inlandsche ouders bijna altijd bij zich in huis . De vader van de kleine diende als kok bij von Kessinger .
Mijnheer von Kessinger bewoonde , zooals alle assistent-residenten ( assistentresidenten ) op Java , een zoogenaamde // dienstwoning //,
INDISCHE BABOE .
een gebouw met één verdieping , uit hout en planken ver-vaardigd ( vervaardigd ) en met gewone dakpannen bedekt .
Eens speelde het kleine meisje , zooals gewoonlijk , bij Mevr . von Kessinger in de kamer . Haar gemaal was juist afwezig , daar hij een inspectiereis moest maken . Plotseling springt het kind op , gaat weenend naar Mevr . von Kessinger , en liet haar zien dat men hare witte kabaai ( de gewone Indische vrouwen-kleedij ) met roode sirihvlek-ken ( sirihvlek-ken ) bespuwd had . ( 1 )
De zaak werd dadelijk onderzocht , maar zonder dat men eenige opheldering verkreeg . Mevrouw von Kessinger dacht natuurlijk dat de vlekken aan de kwaadwilligheid van een harer bedienden waren toe te schrijven . De kleine kreeg een nieuw kleedje aan en men beschouwde de zaak als afgedaan .
Daar vliegt het kind weer op , haar kabaai is weer
( 1 ) Het kauwen van sirih of betel is in Indië alge-meen ( algemeen ) ; de stof bestaat uit stukjes van den anders sma-keloozen ( sma-keloozen ) Arekannot , eenige kalk en de frissehe bladeren van de sirih-plant , een rankgewas van de pepersoort . Hel speeksel bekomt daardoor een hoogroode kleur , die zich gewoonlijk reeds op de lippen vertoont .
als te voren met roode sirihvlekken bemorst en tege-lijkertijd ( tegelijkertijd ) valt een steen , zoowat ter grootte van een ei , vcor de voeten van Mevr . Kessinger ; ' t scheen alsof die van het dak was afgerold . Deze verschijningen herhaalden zich met korte tusschenpoozen meermalen achter elkander , zoodat Mevr . von Kessinger dadelijk een bediende zendt naar den regent die tegenover haar woont ( de vorst der inboorlingen , die echter in Nederlandschen dienst staat ) en hem verzoekt even bij haar te komen .
Radeen Adi Pati Aria Soerio Natto Koesomo , als regent in dienst der Nederlandsche regeering aan ' t hoofd van omstreeks drie maal honderd duizend inlanders te Sumadang gesteld , was een man van beproefde be-kwaamheid ( bekwaamheid ) en trouw . Zijn voornaam aandeel aan de worstelingen ter beteugeling van de veeljarige onlusten in het nabijgelegen residentschap Cheribon had hem den rang en titel van Prins ( Pangerang ) , eene groote medaille van verdiensten en de eerste plaats onder de Preanger
regenten doen verwerven . Reeds sedert 1680 was echter de waardigheid van regent van Sumadang in dit geslacht erfelijk , even-als ( evenals ) zij dit nog is .
De regent snelde dade-lijk ( dadelijk ) de woning van den assistent-resident binnen , doch vond zelf weldra gelegenheid zich van de waarheid van het verhaalde te overtuigen . Hij neemt nu alle mogelijke maat-regelen ( maatregelen ) om alle onraad hier te keer te gaan . Hij laat het huis door zijn gevolg bezetten en nadat hij al de aanwezigen uit de kamer had doen verwijderen , too-nen ( too-nen ) zich de sirihvlekken op de kleederen der kleinp nog gestadig op nieuw . Nu en dan valt ook weder een steen ; het voorval blijft onverklaarbaar en men be-sluit ( besluit ) ten laatste een op-perpriester ( opperpriester ) te ontbieden , teneinde door dezen , met alle plechtigheid , een duivel te doen uitdrijven .
Intussohen was de sche-mering ( schemering ) gevallen , de opper-priester ( opperpriester ) bereikt het huis , legt zijn mat recht en gaat daarop zitten ; doch ter nauwernood had hij , bij het schijnsel van eene lamp , den koran opengeslagen , om daaruit de noodige verzen voor te lezen , toen hem , door een onzichtbare hand , een slag werd toegebracht , die ' t heilige boek rechts en de lamp linksheen deed slaan .
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer