Archieven

 

Uw zoekacties: De Olijftak, 1871; p. 141

De Olijftak

beacon
1  records
 
 
DOT_1871 De Olijftak
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1871; p. 141
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
141
Datum:
1871
Jaargang:
1871
Is onderdeel van:
DE OLIJFTAK .
Stoomrijtuig voor gewone wegen , in 1801 vervaardigd 1 dcor Trevethick en Vivian ( Doorsnede naar eene Engelsche teekeniug van dien tijd .)
of in een tuin geworpen had , te Londen tentoongesteld . Haar eigenaar en maker liet haar daar , tot groote ver-wondering ( verwondering ) van het Londensehe publiek , exercitiën ver-richten ( verrichten ) in eene voor dit doel afgebakende ruimte , waarbij andere voertuigen mede wedijverden ; doch reeds na een paar dagen , besloot Trevethick die wedloopen te staken , waardoor hij groote ontevredenheid opwekte en duizenden tegen zich kreeg .
Een zeer beteekenisvolle triumf voor Trevethick , was de door hem gebouwde spoorweglocomotief , die op den Merthyr Tydvil spoorweg in het jaar 1804 gebruikt werd . Dit was eene machine met een 8 duims cilinder ( zooals deze bij de tegenwoordige locomotieven i3 aangebracht ) en met een zuigerslag van & voet 6 duim . Door deze machine konden zoo veel wagens vervoerd worden , als noodig was voor het transport van 10 ton ijzeren staven , waarbij een afstand van 9 engelsche mijlen zonder innemen van water , met eene snelheid van 5 engelsche mijlen in het uur , werden afgelegd . In zijnen tijd werd deze uitkomst voortreffelijk geheeten . Trevethick werd echter in de verdere volmaking van zijn locomotief verhinderd , doordat hij , evenals alle vroegere constructeurs,meende , dat men met gladde raderen op gladde spoorstaven niet vooruit konde komen , zoodra deze een last moesten voortbewegen . Dientengevolge voorzag hij de raderen van zijne locomotief met won-derlijke ( wonderlijke ) voorsprongen , waar-door ( waardoor ) het wel als een wonder mag worden aangemerkt , dat hij met zijne machine nog de hierboven opgegeven resultaten verkreeg .
De locomotief , die in 1804 op den spoorweg der mijnen van Merthyr-Tydvill ( MerthyrTydvill ) in gebruik kwam , had veel overeenkomst met Trevcthick's stoomrijtuig , vroeger door hem vervaardigd , en waarvan wij in de afbeelding hiernevens eene voorstelling geven . Dit stoomrijtuig was inderdaad vrij schrander sa-mengesteld ( samengesteld ) , doch kon onmo-gelijk ( onmogelijk ) de tallooze bezwaren overwinnen , die aan de be-weging ( beweging ) van stoomwagens op de groote wegen verbonden zijn .
In de nabijheid der Wylam Waggonway woonde George Stephenson , die over de gebre-ken ( gebreken ) der bestaande locomotief nadacht en bij zich zelven overlegde wat er aan kon verbeterd worden . Het resul-taat ( resultaat ) van zijne overdenking was eindelijk eene machine , die de volgende gewichtige verbeteringen had : eenvou-dige ( eenvoudige ) en directe verbindingen tussehen den cilinder er de drijfraderen ; vereenigde adhaesie van alle raderen door koppeling met verbindings-stangen ; bevordering der ver-branding ( verbranding ) door versterking van den trek in den schoor-steen ( schoorsteen ) en wel door middel van den afgewerkten stoom , die men vroeger eenvoudig in de lucht liet uitblazen .
Ons doel is echter niet om over deze sehoone resul-taten ( resultaten ) , die in 1815 werden verkregen , hier verder uitteweiden ; wij willen liever nog een oogenblik ver-toeven ( vertoeven ) in den tijd , toen Trevethick zijnen eersten stoom-wagen ( stoomwagen ) voor het Londensch publjek tentoonstelde .
Kort na de samenstelling van deze duivelskar , die zuchtend en ratelend over den straatweg tussehen Camborne en Plymouth heen en weer ging , namen Trevethick en Vivian een octrooi ter toepassing van den hoogdruk en construeerden zij vele stoommachines met hooge druk-king ( drukking ) in Wales en in andere streken : deze machines waren echter ruw afgewerkt en werden in de praktijk niet zeer doelmatig bevonden .
Hoewel het aan andere meer praktische mannen was voorbehouden , de locomotief yerder te volmaken , bezat Trevethick niettemin op werktuigkundig gebied in alle opzichten een uitgebreide en degelijke kennis .
Zoo vatte hij ook het plan op een tunnel onder de Theems te bouwen , waarin hij een begin van uitvoering
gaf doch dat hij spoedig wegens gebrek aan genoegzame geldmiddelen moest opgeven .
Ook is hij de uitvinder van bergbouw-werktuigen voor de mijnen in Peru , ( die uit kleine stukken moesten worden samengesteld wegens het moeielijke transport over de bergen naar de bestemmings plaats ; van ovens voor het raffineeren der zilvererts vóór het smelten , waardoor hij groot nut stichtte voor den Peruaanschen bergbouw . Nog wordt vermeld , dat hij uitvinder geweest is van ver-scheidene ( verscheidene ) hydraulische werktuigen , van ijzeren boeiers , van stoomketels , in - en ontladingstoestellen voor sche-pen ( schepen ) , drijvende dokken , huiselijke verwarmingtoestellen , enz . Niets schijnt voor hem onbereikbaar geweest te zijn op werktuigkundig gebied , waarbij zijn genie en kennis hem steeds vereenigd behulpzaam waren .
In het jaar 1811 kwam een Zwitser , de heer Uville , die zich in Lima ( Peru ) met der woon had gevestigd , naar Engeland , om te zien , wat er gedaan kon worden voor de Peruaansche zilvermijnen , welker exploitatie men had moeten staken , aangezien men geene werk-tuigen ( werktuigen ) kon bekomen , tot keering van het water , dat zich in de mijnen verzamelde . De gevaarlijkheid van het transport van zware machines en de moeielijkheid van het in werking stellen van pompwerktuigen , ook al had men ze daar ter plaatse , schenen onoverwinnelijk te zijn .
Watt en andere uitstekende constructeurs gaven weinig hoop en Uville was in de grootste verlegenheid . Den avond vóór zijne terugreis naar Peru ziet hij echter toevallig een klein werkend model van Trevethick's stoommachine in eene uitstalling van eenen Londenschen winkel . Dit model bevalt hem en hij neemt het mede naar Peru , waar hij zich overtuigt van de mogelijkheid , een soortgelijke machine in het groot op de hooge berg-ruggen ( bergruggen ) der Sierra de Cuseo in werking te brengen .
Vol van goede verwachtingen keerde Uville naar Engeland terug , nadat hij van den Onderkoning het privilegie tot exploitatie van eenige der verdronken mijnen had verzocht . Gedurende den overtocht sprak hij met eenen medereizenden Engelschman over zijne plannen en deelde hem zijn verlangen mede om den constructeur van zijn model te leeren kennen , waarop hij vernam dat dit Trevethick was , en hij zich toevallig tot een bloedverwant van den uitvinder had gewend .
Uville zocht Trevethick bij zijn aankomst terstond op en het resultaat dezer bijeenkomst was , dat in September 1814 drie machinisten en negen werktuigen van Trevethick ( Watt en Boulton wilden niets met de zaak te doen heb-ben ( hebben ) en lachten om het geheele ontwerp ) naar Lima en de rijke zilvermijnen werden ingescheept .
Uville en zijn huisgenooten werden met de grootste eerbewijzen door den Onder-koning ontvangen , de ver-wachtingen ( verwachtingen ) waren ten toppunt gestegen en spoedig werden de werktuigen en ketels , die uit zooveel mogelijke kleine stukken van gelijk gewicht waren vervaardigd , uit
elkander genomen , op de ruggen der lama's geladen en getransporteerd naar de bestemmingsplaats , ondanks de halsbrekende bergpaden en de onpeilbare afgronden .
De machine werd te Lauricocha , in de provincie Tarma opgesteld en de eerste put van de Sancta-Rosa-mijn ( Sancta-Rosa-mijn ) werd volkomen droog gemaakt . In het jaar 1817 , toen Trevethick van dezen uitslag bericht ontving , verliet hij zijn vrouw en kinderen en scheepte zich in naar Zuid-Amerika . Geheel Lima was in opstand . Toen hij aanlandde , werd hij door den Onderkoning met geest-drift ( geestdrift ) ontvangen en Lord Warden , de Directeur der mijnen , werd gelast , hem met eene eerewacht naar de plaats van zijnen toekomstigen werkkring te begeleiden . Toen het volk inzag , dat de machines van den Engelsch-man ( Engelschman ) de zilvermijnen droog hield , zoodat de productie verdubbeld en de muntmachines zesvoudig werken konden , was het buiten zich zelve van vreugde . Trevethick kreeg den titel van Markies en Grande van Oud-Spanje . Lord Warden maakte den voorslag voor dezen Columbus der Cordilleras , den grootsten aller levende Ingenieurs , den koensten van alle Engelsehen , Dom Rieardo Tre-vethick ( Trevethick ) , een zilveren standbeeld opterichten .
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
laatste wijziging 06-06-2023
1 gedigitaliseerd
 
 
 

Deze site plaatst cookies ten behoeve van het optimaliseren en verbeteren van onze digitale dienstverlening.
Dit gebeurt anoniem. Door gebruik te maken van deze website ga je daarmee akkoord. Lees er meer over in ons privacy statement

Ik snap het