Archieven

 

Uw zoekacties: De Olijftak, 1871; p. 88

De Olijftak

beacon
1  records
 
 
DOT_1871 De Olijftak
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1871; p. 88
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
88
Datum:
1871
Jaargang:
1871
Is onderdeel van:
DE OLIJFTAK .
Laat dus eerst het vraagstuk der lands-verdediging wor-den ( worden ) beslist , laat eerst het eindcijfer van de gewone In-dische ( Indische ) uitgaven vaststaan , alvorens men in het wilde belastingen invoert , afschaft of verhoogt .
De zorg voor het onderwijs mag door geene verlichte regeering worden verwaarloosd . Onderwijs verhoogt het geestelijk en zedelijk gehalte eens volks . Maar waarom den heer Thorbecke ten laste gelegd , dat hij over de onderwijs-quaestie het stilzwijgen bewaart ? Had men dan liever gewild , dat hij , zinspelende op » zijne bekende politiek » die politiek nader voor de honderdste maal had uiteengezet en zijn tegenstanders eene uitdaging had naar ' t hoofd geslingerd ? Of moeten de verkiezingen van 1871 strekken ter beslissing van een vraagstuk , dat reeds door de verkiezingeu van 1869 tot eene beslissing is gekomen ? Aan eene minderheid ken ik gaarne alle rechten toe , behalve dit ééne , om aan de meerderheid de wet te stellen .
Maar ' t hooger onderwijs is dan toch van de baan ge-schoven ( geschoven ) ! Volkomen waar , doch als men een reisplan maakt , dan reist men niet te gelijkertijd naar de Noord-en ( Noorden ) de Zuidpool . Helaas , het ligt er nu toe , dat wij thans met allerlei defensie-plannen naar de Noordpool moeten stevenen ; er zal weer een tijd komen , dat wij een averechtschen koers gaan nemen . Maar alles gelijker-tijd ( gelijkertijd ) te ondernemen , zou ' t vermoeden opwekken van niets te willen doen .
Indien men zegt : // van een beginsel is er in die mondjes-maat-inwijdingsrede , niets te vinden,//dan ont-kent ( ontkent ) men , dat het beginsel der landsverdediging een beginsel is ; indien men zegt : // wezenlijk licht over den toekomstigen regeerwee heeft de natie niet ontvangen ,// dan schijnt men eene hervorming der defensie , waarvan de behoefte ten vorigen jare dringend is gebleken , niet als eene quaestie van regeering te beschouwen ; indien men eindelijk beweert : // voor het oplossen der levens-vragen ( levensvragen ) wordt niets gedaan ,// dan verkeert men in de meening , dat de vraag , hoe Nederland het best zijne onafhankelijkheid kan behouden , voor ons geen levens-vraag ( levensvraag ) is . Met dagbladschrijvers , die zoo opzettelijk den toestand van ' t oogenblik voorbijzien , valt niet te rede-neeren ( rede-neeren ) .
// Merkwaardig genoeg // — zegt men — Ws nu op eenmaal de kwestie der nationale verdediging , door de liberalen steeds veronachtzaamd , hoofdzaak en hoofdtaak geworden .// En men voegt er , insinueerende , bij , dat dit geschiedt iom tegen de aanvallen der oppositie , in verband tot de andere strijdvragen , schotvrij te zijn .//
Dit oordeel is wederom even onrechtvaardig als elke vroegere redeneering .
De nationale verdediging is nooit door de liberalen veronachtzaamd ; wel zoodanige verdediging , wier kracht steunde in uiterlijken schijn en noodelooze praal . Wij zijn eene vredelievende natie : wij zeggen met Schiller :
» Möge nie der Tag erscheinen ,
Wo des rauhen Krieges Horden
Dieses stille Thai durchtoben ,
Wo der Himmel ,
Den des Abends sanfte Röthe
Lieblieh malt ,
Yon der Dörfer , von der Stadte
Wildem Brande schrecklich strahlt .//
Maar is ' t rechtvaardig ' t verschil van toestand voorbij te zien tussehen het tijdstip vóór en na 1866 ? Niet ten onrechte sprak de heer Thorbecke van de gewijzigde omstandigheden der laatste jaren .
Niemand kan de toekomst voorzien , ' t Kan zijn , dat Duitschland het brandpunt wordt der beschaving , de bakermat der kunsten , het patronaat des vredes , het dorado der vrijheid , maar ' t kan ook zijn , dat de eenheid van Duitschland , nog niet voltooid , de vlag blijft , om nieuwe ladingen oorlogsbuit te dekken . Zoowel de vurigste bewon-deraars ( bewonderaars ) als de hartstochtelijkste verguizers van Duitschland kunnen zich ter goeder trouw vergissen . Maar kan de oplos-sing ( oplossing ) van die vraag , die in nevelen zweeft , eenigen invloed uitoefenen op de zorg , die wij moeten besteden voor onze weerbaarheid ? Nu meer dan ooit geldt
de regel : » indien gij vrede wilt , bereid u tot den oorlog ,» want een vrede , die met verovering , en niet met ontwapening gepaard gaat , is een vrede , die noch aan groote , noch aan kleine staten vertrouwen inboe-zemt ( inboezemt ) . En de heer Thorbecke , zijn eenvoudig woord aldus inrichtende in den grondtoon van onzen tijd , is slechts getrouw gebleven aan zijn uitvoerig en be-kend ( bekend ) woord , als lid der kamer op 15 Maart 1867 uitgesproken .
Eindelijk zegt men , dat het aangrijpen van de quaestie der landsverdediging is eene taktiek van den heer Thorbecke om tegen de aanvallen der oppositie schotvrij te zijn .
Zou men dan waarlijk meenen , dat de heer Thorbecke zoo beducht is voor de aanvallen der oppositie ? Zou men gelooven , dat de quaestie der landsverdediging geen vat geeft aan de oppositie ? Men weet toch van ouds , dat vrees voor discussie niet tot de kwade eigen-schappen ( eigenschappen ) van onzen premier behoort . Het zijn alleen de zwakke en zelfzuchtige regeeringen , die zich achter de kleine vraagstukken verschuilen , om tegen de aan-vallen ( aanvallen ) eener oppositie schotvrij te zijn .
G .
r^S^<&(^^<^n
BUITENLANDSCH OVERZICHT .
Niets natuurlijker , dan dat de voorwaarden van den vrede het hoofdonderwerp zijn van de besprekingen in de buitenlandsche dagbladpers .
I
Er zijn enkelen , die zich met die voorwaarden kunnen vereenigen . Deze erkennen het drukkende daarvan : maar zij vragen , had Frankrijk anders gehandeld , wanneer het als overwinnaar uit den strijd ware gekeerd ? Een Napoleon op den troon van Frankrijk was voor elk vrij volk eene voortdurende bedreiging . Hij was de natuurlijke vijand der vrijheid , de uitvinder van de politiek van het succes , de huichelaar , die vrede predikte en op oorlog peinsde . Zoo lang Napoleon de Derde op den troon zat , heersehte wantrouwen in Europa . De vrede zweefde op de punt van een naald . Duitschland wil den oorlog niet , heeft ook dezen oorlog niet gewild , is vermoeid van ' t zegepralen . De Köln . Zeit . verzekerde , dat men te Berlijn niet meer zag naar het cijfer der veroverde kanonnen , maar alleen naar dat der gesneuvelden en gekwetsten , en dat blad voegde er bij , dat nooit zoo alge-meen ( algemeen ) te Berlijn de vlaggen wuifden als toen ' t vrede-bericht ( vredebericht ) door de telegraaf werd overgebracht .
3 1
r
1 r
Die meening wordt door de meeste buitenlandsche dagbladen echter niet gedeeld . Naar het oordeel van deze is slechts het ééne militarisme met het andere ver-wisseld ( verwisseld ) . Duitschland zal in een tijdperk van rust de krachten garen , niet slechts om een vernieuwden aanval van Frankrijk het hoofd te bieden , maar om zich nieuwe veroveringen te verzekeren . Onder den dekmantel van rijne eenheid te willen voltooien , zal het alle slechts in de verste verte stamverwante staten in zijn reusachtig Keizerrijk willen opnemen . Een staat , op militairen bedoelingen gegrondvest , verloochent nooit den grondslag van zijn bestaan .
1
1
5
Bovendien klimmen vele bladen tot de eerste kiemen van den jongsten krijg op en zoeken die vooral in den oorlog tegen het kleine Denemarken , waartegen even hard in en na den strijd werd te werk gegaan als nu tegen Frankrijk . Men ziet in den tegenwoordigen vrede louter een wapenstilstand .
;
r ■ j ' t
Geen blad drukte zich hopeloozer uit dan de Londen-sche ( Londensche ) Pall Mall Gazette . // Het Fransche keizerrijk is gevallen , maar een ander keizerrijk is verrezen , welks opperheerschappij voor de rust van Europa oneindig ge-vaarlijker ( gevaarlijker ) moet zijn , dan ooit die van Napoleon III ' t was . Het nieuwe keizerrijk is deugdzamer , degelijker , zedelijker dan het oude . Goed 1 Doch juist die deugden boezemen ons des te meer vrees in . Duitschland onder Wilhelm behoeft , met al zijne deugd en godsdienstzin , nog geen eerlijker nabuur te wezen , dan het verdorvene , God-noch-mensch-ontziend Frankrijk onder Napoleon .»
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
laatste wijziging 06-06-2023
1 gedigitaliseerd
 
 
 

Deze site plaatst cookies ten behoeve van het optimaliseren en verbeteren van onze digitale dienstverlening.
Dit gebeurt anoniem. Door gebruik te maken van deze website ga je daarmee akkoord. Lees er meer over in ons privacy statement

Ik snap het