1279 Archief van de dorpspolder Est, 1838 - 1955
1279
Archief van de dorpspolder Est, 1838 - 1955
Inleiding
Context
1279 Archief van de dorpspolder Est, 1838 - 1955
Inleiding
Context
laatste wijziging 16-12-2016
Naam van de archiefvormer(s): Dorpspolder Est
Institutionele geschiedenis: Op 1 januari 1838 werd het Reglement op het beheer der rivierpolders in de provincie Gelderland (RPG) van kracht, meestal het Rivierpolderreglement (RPR) genaamd. Dit reglement regelde de waterstaatszorg in het hele Rivierengebied. De waterschappen werden ingedeeld in klassen. De grote polderdistricten vormden de waterschappen van de eerste klasse; de kleinere polderdistricten de tweede klasse. Tot de derde klasse behoorden de uiterwaardenpolders en de dorpspolders. De invoering van het Het rivierpolderreglement vormt een belangrijke wijziging in de waterstaatsorganisatie. Tot 1825 bestonden in het gebied van een polderdistrict de besturen van ambt en dijkstoel naast elkaar. In 1811 waren al taken van het ambtsbestuur naar de gemeenten en rechtbanken overgegaan. De ambten werden opgeheven in 1825. De dorpspolders vanaf 1838 kunnen gezien worden als een voortzetting van de polders van voor 1838. Vanouds was de ontwateringszorg een lokale aangelegenheid, die berustte bij de dorpen of buurtschappen. Vanaf 1811 hadden de dorpspolders geen taken meer op het gebied van het ‘algemene bestuur’, deze waren overgegaan naar de nieuw gevormde gemeenten. Restanten van deze taken zien we nog wel in het archief van de dorpspolders. De heer van Est bleef lang in het bezit van heerlijke rechten, ook na de Franse tijd. In 1836 werd de heer van Est, mr. C.D. Heldevier, bij Koninklijk Besluit bevestigd in zijn oude rechten die aan de heerlijkheid waren verbonden. Hierop herstelde de heer van Est onmiddelijk het polderbestuur in de vroegere staat, door aan de buurmeesters een schout toe te voegen. (inv.nr. 1, bekendmaking 26 juni 1836). Dit zou niet lang duren: bij de invoering van het polderreglement van 1838 werd de samenstelling van het polderbestuur gewijzigd naar twee poldermeesters, een secretaris en een ontvanger. In archieven is de invoering van het Rivierpolderreglement veelal gezien als een datum voor de scheiding van de polderarchieven. Men treft vaak een scheiding aan in het archief van vóór en na 1838. De dorpspolders in de Tielerwaard werden opgeheven per 1 september 1954.
Geschiedenis van het archief: de Provinciaal inspecteur der archieven in Gelderland drong er in 1928 op aan dat de dorpspolders hun archieven zouden onder brengen in de gebouwen van de polderdistricten waartoe ze behoorden. De polderarchieven werden veelal zonder bescherming tegen brand bewaard. Daar maakten maar weinig polders gebruik van. Het archief van de dorpspolder Est lijkt niet helemaal compleet te zijn. Er ontbreken een aantal jaren van de bijlagen bij de rekening en er zijn slechts twee kadastrale leggers van percelen.
Verwerving: Het archief van de dorpspolder is bij de opheffing van de dorpspolders in 1955 onder beheer gekomen van het polderdistrict Tielerwaard. De waterschapsarchieven uit het gebied van de Tielerwaard zijn in 1993 onder beheer gekomen van het Streekarchivariaat West-Betuwe, dat in 2009 opging in het Regionaal Archief Rivierenland.
laatste wijziging 23-12-2020
235 beschreven archiefstukken
Inventaris
laatste wijziging 23-12-2020
235 beschreven archiefstukken
Kenmerken
Datering:
1838 - 1955
Verversingsgraad:
onregelmatig
Taal:
Nederlands
Openbaarheid:
Onbeperkt
Omvang in meters:
4
Categorie:
laatste wijziging 23-12-2020
235 beschreven archiefstukken