0747 Archief van de Hervormde gemeente Tricht, 1646 - 1981
0747
Archief van de Hervormde gemeente Tricht, 1646 - 1981
Inleiding
1.3. De reformatie
0747 Archief van de Hervormde gemeente Tricht, 1646 - 1981
1. Inleiding
1.3.
De reformatie
laatste wijziging 25-05-2017
In Gelderland verliep de Reformatie traag en maakte weinig vorderingen. De steden Culemborg (1566), Zoelen (1576), Tiel (1580) en Zaltbommel (1572) waren de eersten waar de Hervorming ingang vond. De adel en jonkers alsmede de ambtsdragers bleven katholiek. Hertog Karel van Gelre bleef tot zijn dood tot het oude geloof behoren. Zijn opvolger, die maar vijf jaar regeerde, ging later openlijk tot de nieuwe leer over. In 1559 werd koning Philips II door leden van het Hof van Gelderland bericht: "Geprezen zij God, de oude Katholieke godsdienst wordt in 't algemeen goed en plichtmatig nageleefd, maar dagelijks besmetten zich enigen met dwalingen en verdoemde meningen". Na de Unie van Utrecht en de aanstelling van Jan van Nassau als stadhouder in 1576 zette de Hervorming zich krachtiger door, doch Everhardt van Reijdt, secretaris van de stadhouder, schreef dat overal nog de mis en het pausdom in gebruik waren. Prins Maurits schreef in 1608 in Ben brief aan koning Henri IV van Frankrijk dat de bevolking van Gelderland nog grotendeels katholiek was * . De predikant van Rumpt, ds Johan Cornelius ab English schreef nog in 1660 aan de ambt-man van (Zalt)bommel, dat de gemeente verdrukt werd door de vele paapse officieren, schout en secretaris, kerk- en armmeesters en dat er nog veel openlijke "paapse ceremoniën" waren. Van de Tielse ambtman en richter Dirk Vijgh wordt verhaald, dat hij op een dag alle pastoors in de Neder-Betuwe gedwongen zou hebben om de nieuwe leer te prediken. Hij was niet kieskeurig om zijn doel te bereiken en het zou niet onmogelijk zijn, dat hij door intimidatie of dreiging de pastoors tot geloofsverandering heeft kunnen dwingen.
Wanneer in Tricht de overgang naar de Hervorming precies heeft plaats gevonden is onbekend. In de acta van de classis Gorinchem wordt in 1582 melding gemaakt van de afwezigheid van Cornelius van Tricht * . In 1599 werd candidaat Johannes Wigelius als predikant bevestigd.
laatste wijziging 24-10-2023
379 beschreven archiefstukken
16 gedigitaliseerd
totaal 1.420 bestanden
Inventaris
laatste wijziging 24-10-2023
379 beschreven archiefstukken
16 gedigitaliseerd
totaal 1.420 bestanden
Kenmerken
Verversingsgraad:
onregelmatig
Taal:
Nederlands
Openbaarheid:
onbeperkt
Omvang in meters:
5,50
Toegangstitel:
J.D. Markestein, Inventaris van de archieven der Hervormde Gemeente Tricht
Categorie:
laatste wijziging 24-10-2023
379 beschreven archiefstukken
16 gedigitaliseerd
totaal 1.420 bestanden