Archieven

 

Uw zoekacties: De Olijftak, 1872; p. 320

De Olijftak

beacon
1  records
 
 
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1872; p. 320
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
320
Datum:
1872
Jaargang:
1872
Is onderdeel van:
DE OLIJFTAK .
den 27sten Mei van hetzelfde jaar den vnjheidsboom neer , dien zij geplant hadden ,
laadden lieni op een wagen en reden zoo mei den langsten getuige hunner kortston-dige ( kortstondige ) grootheid zonder verhindering het dorp uit . De logementhouder bestuurde den wagen . Rauselienplatt dekte , met weitascli en mus-kei ( mus-kei ) gewapend , den terugtocht en het einde der republiek Dipllingen . Zoo hebben ook de ernstigste tijden bane vroolijke punten .
Keeren wij nu tot ons Grenchenbad en zijne voortvluchtige bezoekers terug , hater dan Ma/.zini , lluffini , Schuier , Mathy , Harro Hairing , llauschenplatt en anderen , omstreeks ter helfte tusschen de jaren veertig-en ( veertigen ) vijftig , woonde eenige weken , onbekend in dit bad en als badgast , de verspreider der geheime Weener protocollen , die indertijd zoo verbazend veel opzien in geheel Duitsch-land ( Duitsch-land ) verwekten en zeker veel tot de spoedi-gere ( spoedigere ) ontbinding van den bondsdag bijdroegen .
Zoo worden dikwijls op eene nietige schouw plaats verborgen tooneelen afgespeeld , die veelal eerst jaren daarna het hart der volken bewegen . Want wat toen in stille uren in die eenzame badplaats gedacht , be-sproken ( besproken ) , waarnaar door velen vurig verlangd werd en wat toen zoo duizende malen door tragen en korlzichtigen als de dolste her-senschim ( hersenschim ) eener onverstandige demagogie w erd voorgesteld , — nu staat ' t voor het grootste deel vóór ons . Maar het werd toch niet of minder door de demagogie , dan door de regeeringen en het zwaard tot stand gebracht .
W . H . SUHINGAR .
Aan de • Amsterdamscke Courant onllec-nen ( onllec-nen ) wij het navolgend bericht overeen man . die , te Leeuwarden geboren , aldaar de 50 eerste jaren van zijn werkzaam en nuttig leven heeft doorgebracht .
« Dingsdag middag den 1 !) Sept . overleed te Amsterdam in den ouderdom van ruim 82 jaar , de heer Willem Hendrik Suringar , en bij dit sterfgeval is voorzeker het woord « onherstelbaar verlies » allezins gepast .
Immers , met de rijkste , de zeldzaamste naven van verstand en hart toegerust , in de school des praktischer ! levens opgevoed en door een hoogst merkwaardige !) levensloop gevormd voor de taak , die hij zich lot levens-doel ( levensdoel ) gesteld had , wasSuringar de philanthroop bij uitnemendheid . Hij wist wat in den mensen Mas , en hij streefde er naar om langs alle welgekozen wegen en door alle deugdelijke middelen het verlorene op te zoeken , het gevallene op te heffen , uil bel kwade het goede te doen voortkomen en door het goede het kwade te overwinnen .
Man van woord en daad tevens , streed en stond hij altijd aan de spits : hij was aan-voerder ( aanvoerder ) en aanvuurder , hij voegde het voor-beeld ( voorbeeld ) bij de leer . In 18:25 richtte hij mede het « Nederlandse !) genootschap tot zedelijke
verbetering van gevangenen » op : de krach-tigste ( krachtigste ) pogingen tot volksontwikkeling en | volksveredeling gingen van hem uit of werden door hem , zoo hier te lande als builen ' s lands , ondersteund , bevorderd ; hij stichtte de kolonie Nederlandtch Mettray ter op - j voeding van bulpbeoefendeen verwaarloosde knapen : hem heeft men grootendeels de in-voering ( invoering ) van het cellulaire gevangenisstelsel hier te lande en de zuivere toepassing daarvan hier ter stede te danken , en hij putte de kracht en de volharding om de toepassing van dit stelsel door te zetten , — en iiet l.eell strijd gekost en nog ! — uit de leven-dige ( levendige ) overtuiging , die een onbevooroordeeld onderzoek van de euvelen en resultaten der gemeenschappelijke opsluiting , zoo hier als buitenslands , hem had doen erlangen.Niemand was meer dan hij in het gevangeniswezen doorgedrongen ; hij wist de harten te openen en in de gemoederen te lezen , hij inogteeii autoriteit en betrouwbare gids heeten op het duister gebied ( U ^ kerkers : en vurig hopen wij , « lat zijn invloed ten de/.e zich onver-zwakt ( onver-zwakt ) na zijnen dood blijvend doe gelden .
In velerlei betrekkingen , waartoe liij door ervaring en studie de regte man op de regte plaats was , heeft hij zich hoogst verdienstelijk gemaakt , en hij was in ailes altijd dezelfde scherpeopmerker , gemoedelijke onderzoeker , schrander en degelijk woordvoerder , zacht van vormen , krachtig in daden . In zijne vele geschriften spiegelt zich zijn karakter , zijn wezen en zijn . getrouw al .
Geen verval van stoffelijke krachten , — de oorzaak van zijnen dood , — kon zijne intellectuele krachten verminderen . Nog kor-telings ( kortelings ) , bij het penitentiair congres te Londen , gaf hij van zijne helderheid en werkzaam-heid ( werkzaamheid ) . zijn onwrikbaar vasthouden aan door hem beproefde beginselen blijk , en waarde fjjracht hem ontbrak om persoonlijk tegen-woordig ( tegenwoordig ) te zijn , deed hij echter door koite opstellen , aphorisinen , van zijne werkdadige belangstelling blijken .
Werden buitenslands , getuige menige eervolle onderscheiding , zijne groote ver-diensten ( verdiensten ) erkend , ( Mik hier ontving hij van verschillende zijden de blijken van waarde-ring ( waardering ) zijner werkzaamheid en gaven . Zoo zag hij zich , na mei de ridderorde van den Ne-derlandscben ( Ne-derlandscben ) Leeuw begiftigd te zijn , ten vorigen jare tot koinmandeur dier orde verhe-ven ( verheven ) . Suringar was ook kommandeurder orde van de Kikenkroon en ridder der orde van Mbrecht t\rn Beer van Anhalt .
Zatnrdag a . 8 . zal zijn stoffelijk overschot op Nederlandêck Mettray , zijne stichting en zijn schoonst monument , ter aarde besteld worden .
Groot is het aantal dergenen , die voor tijd en eeuwigheid dure verpligting aan den edelen Willem Hendrik Suringar hebben : groot is het aantal van hen , die hem in dankbare gedachtenis zullen honden .»
Den 21 September had op de landbouw-kolonie ( landbouwkolonie ) Mettray de indrukwekkende en aan-doenlijke ( aandoenlijke ) plechtigheid der ter aardebestelling van Suringar '» stoffelijk overschot plaats . De naaste betrekkingen en vele vrienden des over-ledenen ( overledenen ) , bestuurders , beambten , onderwijzers en kweekelingen van genoemde liefdadige instelling , waren daartoe in het bedehuis bijeengekomen .
Dr . E . Laurillard , vice-president der com-missarissen ( commissarissen ) , wijdde een hartelijk woord van dankbare hulde aan de nagedachtenis van
den inenschenvriend , die zich bovenal bel zoeken en behouden van wat verloren scheenten ( aak had gesteld . Vervolgens sprak dsErdbrink , van Zutphen , secretaris der hoofd-commissie ( hoofdcommissie ) , in krachtige en treilende taal tereere van den weldoener , dien hij noemdeden « barmhartigen Samaritaan .» De heer Sme-ding ( Smeding ) , uit Leeuwarden , uitle met warmte zijneerkentelijkheid aan den vriend , die — om met een woord van Gellert te spreken — zoo-velenden ( zoovelenden ) heilweg gewezen had . De godsdienst-onderwijzer ( godsdienstonderwijzer ) de \ lies hield daarna een ernstigeen hartelijke toespraak tot de jongens vanMettray . waarna , op zijn verzoek , de verga-dering ( vergadering ) Gez . 187 , vs . 7 zong . Daarna vatte i Mr . J . Domela Nieuwenhuis hel woord op , als vertegenwoordiger van het • hoofdbestuur des « Genootschaps tol zedelijke verbetering ' iU'v gevangenen " welk genootschap ongeveer vijftig jaar geleden door Suringar , Warnsinck en Nierstrasz gesticht was , en herinnerde metgevoel en waarheid wat de overledene ook op dit gebied verricht had . ,
Benige jongens van Mettray deden nu op koperen instrumenten treurmuziek hooien : en men maakte zich uit het bedehuis op , om het stoffelijk overschot van den doode ter stille rustplaats te geleiden . Voor dal overschot sprak de broeder des ontslapenen , de heer G . T . N . Suringar , een woord van dank voorde hulde zijnen broeder gebracht , een woord waar het hart zich uitte . Hel lijk werd bijgezet in den door het groen over-schaduwden ( overschaduwden ) kelder , nadat een kleinzoon van den doode een krans op het deksel had gelegd en allen zongen , gesteund en geleid door de hoornuiuziek , Gez . 182 , vs . 1 .
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer