Ga direct naar de hoofdnavigatie Ga direct naar de content

Archieven

Uw zoekacties: De Olijftak, 1872; p. 24

Mijn Studiezaal

Mijn Studiezaal (inloggen)

De Olijftak

1 records

DOT_1872 De Olijftak

Reageren

Stuur een reactie naar Regionaal Archief Rivierenland

Delen

Doorsturen per email

Duurzaam webadres

Tijdschriftpagina

De Olijftak, 1872; p. 24

Naam tijdschrift:

De Olijftak

Pagina:

24

Datum:

1872

Jaargang:

1872

Is onderdeel van:

Tijdschrift

DOT_1872 De Olijftak

PARIJS OP WIELEN .
' sche schets , betreffende den dienst der ver-schillende ( verschillende ) rijtuigen .
Uiterlijke noodzakelijkheid en inwendige neiging heb-ben ( hebben ) een aandeel van gelijk gewicht in den rondwentelenden chaos , die van den vroegen morgen tot den laten avond door de straten van Parijs rolt . Eerstelijk zijn de afstanden binnen de ringmuren der stad zoo kolossaal , dat de gulden spreuk : tijd is geld eeue erge onwaarheid zou moeten zijn , wanneer men zijne beroepsbezigheden te voet wilde verrichten ; en ten tweede kent de Franschman , beha've een goed en rijkelijk middagmaal , geen hooger genot dan op de kussens van een eigen of gehmirden Landauer gezeten , over den mac-adamwegte worden ge-wiegd ( gewiegd ) , en met de sitraar in den mond op het gewoel der voetgangers neder te zien , even als Zeus op de rusteloos worstelende strijders van het Trojaansche oorlogs-veld ( oorlogs-veld ) . Met afgunst gaapt de werkman den welvarenden burger aan , die zich op een zondagnamiddag een rid naar de Champs Elysées veroorlooft , en deze beschouwt van zijn kant het bezit van eene eigene equipage , dat hem voor als nog ontzegd is , als het kenmerk van het hoogste aardsche geluk ! Om kort 1e gaan , Parijs is inderdaad eene rijdende stad , en wanneer wij er bijvoegen dat in gewone omstandigheden alleen op den Boulevard des Italiens dagelijks twaalfduizend wagens heen en weer trekken , dan zal de vriendelijke lezer zich een eenigszins juist denkbeeld kunnen vormen van het dolle , zinverdoovende gewoel in de Eransche wereldstad . Beschouwen wij de rijtuigen van de Koningin der Seine eenigszins meer van nabij . Hunne verscheidenheid is even zoo verrassend als hun getal . Zij onderscheiden zich naar vorm en inrichting niet minder in ' t oogloopend dan naar den aard hunner ingezetenen . Een nauwkeurig kenner van de Parijzer rijtuigen en hunne geschiedenis zou tevens een nauwkeurig kenner van het Parijzer publiek zijn . Laat ons ten minste beproeven de hoofd-punten ( hoofdpunten ) van deze belangrijke , op historie en kennis
Op de hoogste trede der sociale ladder staat de eigene equipage . Zij is het uitsluitend voorrecht der millionairs , want zij verslindt ongeloofelijke sommen . Een geldaristokraat van het zuiverste water houdt ten minste vier paarden , vier rijtuigen , twee lakeien , een koetsier en een staljongen , eene weelde , die in Parijs niet minder dan twintig tot vijf-en-twintig duizend francs kost . Het zijn intusschen geenszins de nobelste familic'n die in dit opzicht de meeste verkwisting ten toon spreiden . De welaangelegde , sedert langen tijd door den zoon van den vader geërfde kapitalen , de solide , door noeste vlijt en eerlijke spcculatiën verworven bezittin-gen ( bezittingen ) , in één woord , het verzekerde vaste vermogen be-paalt ( bepaalt ) zich tot een matige luxe . Maar de geïmprovi-seerde ( geïmproviseerde ) geldwolven , de beursspeculanten , die heden over duizelingwekkende sommen beschikken en morgen wellicht geen vijffrankstuk op zak hebben , de overspannen prin-cessen ( prin-cessen ) der demi-monde , de spreekwoordelijke " Russen " van min of meer dubbelzinnig karakter : dat zijn de lieden die met hunne pronkende calèches , luchtige tilburi's en snuivende Andalusiërs niet genoeg kunnen schitteren . Een geoefend oog onderscheidt dan ook bij den eersten blik de equipage der voorstad St . Germain , waar de wettige aristokratie haren woonzetel gevestigd heeft , van den Landauer der Chaussée d'Antin of der rue St . Lazare . Het is alsof het karakter der eigenaars op elk voertuig , op elk verguldsel , op elk gareel , ja zelfs op de physio-nomie ( physio-nomie ) der koetsiers en bedienden zijn stempel heeft ge-drukt ( gedrukt ) . De wagenmenner van den adel der voorstad heeft iets stijfs , iets waardigs en ouderwetsch ; deAutomedon der voorname Lorette blikt stout , met zelfbewustheid , schier uitdagend rondom zich heen ; van den bok des par-venu's ( parvenu's ) grijnst het gelaat van een dom hoog
en kleedt zijne bedienden in het zwarte costuum van een salonridder .
Tot de tweede klasse der elegante rijtuigen behooren de voilnres en location . Wanneer men maandelijks acht tot twaalfhonderd francs betaalt , kan men de wereld doen gelooven dat men eigenaar is van eene calèche . Voor deze som namelijk stellen de rijtuigverhuurders der eerste klasse eene equipage , met paarden , koetsier en lakeien ter beschikking van iedereen ; de bedienden dragen zijne livrei , de portieren prijken met zijn fa-miliewapen ( familiewapen ) : om kort te gaan , het heeft geheel den schijn als behoorde het span hem toe en hij spaart daarbij nog geld . Deze rijtuigen zijn veel talrijker dan de onervaren nieuweling zou gelooven . Van de prachtige calèches , die in gewone tijden in zoo groot aantal het ruime avenu der Champs Elysées verlevendigen , behooren meer dan twee derden tot de klasse der huurkoetsen . De kenner laat zich wel is waar evenmin door de uitwen-dige ( uitwendige ) pracht der coupé's als door de sierlijkheid der paarden en het verguldsel der livreien misleiden ; de uiterlijke verschijning der voitures en location draagt een kenmerk van het alledaagsche , dat beter te gevoelen dan te beschrijven is ; hun vorm is steeds dezelfde en reeds aan den eentonigen , aange'.eerden draf der paarden , ontdekt de fijne opmerker van welk gehalte zij zijn .
Reist men des zomers een paar maanden naar het bad dan wordt de huur natuurlijk opgegeven , en ook dat is een voordeel dat uit een oeconomisch oogpunt beschouwd , niet gering te achten is .
Op de derde trede der ladder staan de zoogenaamde remisewagens ; zij zijn iets minder prachtig dan de boven-genoemden ( boven-genoemden ) en worden ook maar voor een enkelen rid gehuurd . Lieden die zich in de eenvoudige droschki's schamen , verloopen flaneurs , die voor welvarend willend doorgaan , omdat zij eene rijke partij in zicht hebben ; zonen van oud-adellijke familiën , die wel is waar een schitterend wapen , maar geen ' overvloed van banknoten kunnen vertoonen ; zenuwachtige dames , die het onaan-gename ( onaangename ) schokken van een gemeenen fiacre niet kunnen verdragen ; geringe burgers , die met weinig middelen den grooten heer willen spelen : ziedaar de klanten van den remisewagen . Sedert deze rijtuigen echter van wege de politie doorloopende nummers moeten dragen , even als de gemeene straaulrosehki , heeft het verlier aanmer-kelijk ( aanmerkelijk ) afgenomen .
Men heeft , in ' t voorbijgaan gezegd , betoogd , dat personen , die een eigen equipage bezitten , zich in geval van nood nimmer van een remisewagen bedienen , maar steeds hunne toevlucht nemen tot een fiacre en wel met voorbedacht den slechtsten en minst sierlijken . De bankier uit de rue Lafitte zou vreezen dat men den remisewagen voor zijn eigen rijtuig kon aanzien , eene verwisseling die den naam van zijn elegant huis zon kunnen be-nadeelen ( be-nadeelen ) ; de gewone droschki daarentegen is te kenbaar om aanleiding te geven tot misverstand .
De koetsiers van de remisewagens zijn juist zoo gekleed als die der voitures en location .
Wij gaan andermaal eene trede lager en bevinden ons in het uitgestrekte rijk der voitures de place ( rijtuigen met vaste standplaats ) , zooals de Parijzer fiacre van ambtswege genoemd worden .
De Seinestad telde vóór de gebeurtenissen van 1870 tot 1871 meer dan twaalfduizend van deze alombekende rijtuigen , doch tegenwoordig is dit getal aanzienlijk ver-minderd ( verminderd ) , echter zal het verschil ongetwijfeld binnen korten tijd weder aangevuld zijn . De Parijzer droschki's worden even als de remisewagens voor een enkelen rid verhuurd , hetzij voor een bepaalden afstand of bij het uur . De eigenlijke kenteekenen van een voiture de place bestaan in een min of meer gebrekkig paard en een min of meer lompen koetsier . De droschki-knol struikelt meer dan hij draaft , kop en hals vergezellen de bewe-gingen ( bewegingen ) zijner voorpooten met die onnoozele grappige regel-matigheid ( regelmatigheid ) , waarmede de hals van een vurigen violon-cellist ( violoncellist ) de beweging van den strijkstok vercezelt . De droschki-knol tilt den hoef niet hooger op dan anderhalve streep : struikelen is zijn dagelijksch brood , neder-zinken ( neder-zinken ) zijn onvermijdelijk noodlot . Schier bij elke wan -

Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer

laatste wijziging 06-06-2023

1 gedigitaliseerd