Archieven

 

Uw zoekacties: De Olijftak, 1872; p. 282

De Olijftak

beacon
1  records
 
 
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1872; p. 282
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
282
Datum:
1872
Jaargang:
1872
Is onderdeel van:
' 2
DE OLIJFTAK .
der ruiters . « Zeker verraad !// riep de komman-dant ( komman-dant ) uit , // men brenge de beide mannen in ver-zekerde ( verzekerde ) bewaring , morgen zal ik hen wel ver-liooren ( ver-liooren ) ; ons feest moet niet worden gestoord . Wee , de vermetelen , die zich durven wagen mij , een oud krijgsman , te bedriegen !// Daarop gaf de onderofficier hem het briefje en nauwe-lijks ( nauwelijks ) had hij de paar woorden gelezen die daarin geschreven waren , of hij was geheel veranderd van denkwijze . '/ Breng de beide ruiters terstond bij mij ,// zeide hij , // spoedig ! spoedig !//
Ternauwernood had zich de boodschapper ver-wijderd ( verwijderd ) , of de bevelhebber zeide tot zijne officie-ren ( officieren ) : // mijne heeren ! ik geloof dat wij eene gewich-tige ( gewichtige ) tijding zullen ontvangen , waarvan het be-houd ( behoud ) van Koevorden voor onzen hoogeerwaarden heer bisschop afhangt . Twee ruiters , die in het Staatsche leger dienen , maar getrouw aan hun geboorteland en de heilige kerk , ons steeds kennis gaven van ' t geen in ' t vijandelijk leger voor-valt ( voorvalt ) , verzoeken bij mij toegelaten te worden om gewichtige mededeelingen te doen . Zij hebben met hunne paarden den weg van Groningen tot hier in een dag afgelegd . Zeker is hunne tijding van belang . Eindigen wij dus onze feestviering en laat ons als krijgsraad zitting houden . De zaak des vaderlands gaat boven feestvreugde .//
De beide verraders werden binnengeleid . Ieder herkende hen als Munsterschen , die als ruiters slechts in het Staatsche leger dienden , om als spionnen van al ' t geen daarin voorviel , aan hunne landgenooten kennis te geven . Zij deelden den verzamelden officieren den te verwachten aanval mede , en dat zij het leger vooruitgesneld waren om hunne vrienden daarvan niet onkundig te laten . Terstond werden door den kommandant der vesting bevelen gegeven om het garnizoen onmiddellijk in de wapenen te Toepen en te hou-den ( houden ) , want dat men den aanval spoedig kon te gemoet zien , en men dus bereid diende te wezen dien moedig te kunnen afweren en op niet te doen nitloopen .
Trommels roffelden , trompetten weerklonken in den laten avond door de weinige en stille straten van Koevorden . De wallen en alle sterke punten werden door soldaten bezet . Men waande den vijand reeds in de nabijheid . De verraders hadden riet geweten dat de kolonel Eybergen , op raad van Yan Tienen , ten einde zijne troepen niet te vermoeien , eerst later zou aankomen .
Ontzetting vervulde de burgers van Koevor-den ( Koevorden ) dien avond en nacht , maar ook blijde hoop daalde in hun geprangden boezem neder ; de hoop op bevrijding uit de macht van den gehaten bisschop Bernhard van Galen en zijne roofzuch-tige ( roofzuchtige ) benden . Toch durfde niemand hunner den anderen dag door woorden of blikken toonen , wat hij hoopte en verwachtte . De wekelijksche godsdienstoefening werd in de kerk dien dag gehouden , en niet aan de leerrede van den pre-dikant ( predikant ) , niet in zijn gebed , dat hij in naam zijner hoorders tot den Almachtige opzond , kon men eeni£/e toespeling , ontdekken op de hoop van ver-lossing ( verlossing ) ; maar dat het godsgebouw veel meer be-zocht ( bezocht ) was dan anders ooit bij de wekelijksche pre-dikbeurt ( predikbeurt ) ; maar in de beteekenis , die elk gaf
aan het psalmvers , dat , hoe gebrekkig ook naar de berijming van Dathenus , toch teruggaf , wat het beklemde hart gevoelde , daarin en daarin alleen bleek , wat ieder verlangde . Stille verzuch-tingen ( verzuchtingen ) stegen op tot den troon van God , ver-zuchtingen ( verzuchtingen ) om verlossing uit de handen der vijanden . Zwijgend verdroeg de huiswaarts keerende schare den spot en hoon der Munster sche soldaten , die hen ellendige ketters noemden . Twee etmalen bleven de wallen , posten en muren bezet door de troepen , die niet mochten rusten maar steeds in de wapens moesten blijven . Doch toen de avond van den 29 December was aangebroken en geen leger Koevorden naderde , meende de bevelhebber , dat de beide ruiters ver-keerd ( verkeerd ) waren ingelicht . De vrees voor overval verdween . Hij liet zijne troepen wederom rust nemen . De hoop , die in de harten van Koevor-dens ( Koevor-dens ) burgers was ontstaan , ging verloren , en zij waanden zeker de verlossing nog ver af .
IV .
DE INNEMING VAN DE VESTING .
Langzaam was het legertje van kolonel Eyber-gen ( Eybergen ) , door Van Tienen geleid , naar Koevorden voortgetrokken . Een dikke mist was over de vesting en de omstreken verspreid . Als met een dicht gordijn werden daardoor de Staatsche troe-pen ( troepen ) omgeven , toen zij , zonder door de bezetting te worden opgemerkt , in den nacht van den 29 December Koevorden ^ naderden , üoor den be-daarden ( bedaarden ) en langzamen tocht niet vermoeid en uitgeput , konden zij terstond met de overrom-peling ( overrompeling ) der sterke vesting beginnen . Eene diepe , doodsche rust lag over de uitgeputte bezetting , die zich na eene inspanning van twee etmalen in de armen van den slaap geworpen had .
Stil naderden Eybergen en Van Tienen met hunne troepen het stedeken . Niemand der be-zetting ( bezetting ) riep hun aan . Met den omtrek bekend , door zijne kennis als landmeter geholpen , had Van Tienen de soldaten meesterlijk geleid tot voor de grachten . Nu deed zich echter een zwa-righeid ( zwarigheid ) voor , die , als de bekwame leider daarin van te voren niet voorzien had , gevaarlijk voor de troepen hadde kunnen worden , en de onder-neming ( onderneming ) doen mislukken . Het ijs was namelijk in de grachten rondom de wallen door de Muns-terschen ( Munsterschen ) opengehakt . Nu deden de vooraf door hem vervaardigde biesbruggen dienst . Onder zijn bestuur en de aanwijzing , hoe daar gebruik van moest worden gemaakt , werden zij over de gracht geworpen en daardoor een pad voor de soldaten ge-baand ( gebaand ) . De zwakste punten van verdediging wees hij uit zijne kaarten aan kolonel Eybergen aan . Overal ontvlamde hij den moed , en zijn geest en zijne veerkracht bezielde ieder met de hoop op het zeker slagen der onderneming .
Nog altijd had de nacht zijn valen sluier over al wat verricht werd uitgespreid , terwijl de mist hand over hand dikker werd . Alles was , toen de lange winternacht eindelijk voor-bijging ( voorbijging ) , en de eerste lichtstralen van den mor-gen ( morgen ) door de duisternis van den nevel braken ,
verricht , wat te doen was om de vesting in te nemen .
Vreeselijk was het ontwaken van den Muns-terschen ( Munsterschen ) bevelhebber der stad en van zijne offi-cieren ( officieren ) en soldaten , toen zij den vijand , dien zij twee etmalen hadden opgewacht en niet meer vreesden , reeds den weg gebaand vonden om de vesting te beklimmen . Woeste wanhoops - en aanvalskreeten weerklonken . De stormklok werd geluid . De trommels roffelden , de trompetten schalden . Het geschut donderde op de Staatsche troepen los ; maar verwarring heerschte bij de bezetting . En de burgers ? O ! zij hadden gaarne de bezetting bestreden ; maar ongewapend en in kleinen getale vermochten zij dit niet . Zij kon-den ( konden ) slechts in hunne woningen den Almachtige smeeken om een goeden uitslag der onderne-ming ( onderneming ) en om verlossing van de vijanden .
Moedig rukte Van Tienen , in weerwil dat het geschut dood en verderf onder de troepen uit-braakte ( uitbraakte ) , aan ' t hoofd der soldaten over de gracht en bemachtigde in zeer korten tijd , daar ont-zetting ( ontzetting ) en vrees de Munstersohe bezetting ver-vulde ( vervulde ) en de verdediging verlamde , de fausse-braye ( fausse-braye ) . Zonder rusten voortgaande beklom hij al strijdende den wal , door Eybergen en de troepen gevolgd . De Munsterschen vluchtten , aan ver-dediging ( verdediging ) dachten zij niet meer . In een uur tijds was de vesting gewonnen en waren 600 vijan-den ( vijanden ) krijgsgevangen . De Munstersche vlag werd van den toren gehaald , en toen de zonnestralen , als verlangende om het tooneel der overwinning te verlichten , door den dikken mist braken , en die deden optrekken , ontplooide de Staatsolie driekleur statig hare banen van Koevordens torentop .
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer