Archieven

 

Uw zoekacties: De Olijftak, 1872; p. 276

De Olijftak

beacon
1  records
 
 
DOT_1872 De Olijftak
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1872; p. 276
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
276
Datum:
1872
Jaargang:
1872
Is onderdeel van:
I
DE O L IJ F T A K .
de grootste vriendelijkheid en bleef , wat hij ook aanvoerde op zijn stuk staan bij hem te blijven wonen . Kist beloofde hem het stilzwijgen in acht te nemen , en dat zou bij de vermomming van Peter als schipper nog wel mogelijk zijn geweest ; doch de Russen die hem vergezelden bleven in hunne kleederdracht , en de Czaar ontzag zich niet zich met hen in ' t openbaar te vertoonen en ook de betrekkingen te bezoeken van hen , die hij te Moseou of Archangel had leeren kennen . Daargelaten dat zijn reusachtige gestalte , zijn gebiedende blik de aandacht op hem deden vestigen , ' t gerucht was hem spoedig na - zoo niet vooruitgesneld . Het baatte dan ook weinig dat hij ' t volk liet verzekeren , dat zij gemeene arbeidslieden en vreemdelingen waren , die te Zaandam werk zochten ; // de rijke kleeding van velen , de welgevulde beurzen van allen spraken dit tegen en van daar dat de Czaar aldra last van nieuwsgierigen kreeg , ' t geen noch met zijn doel , noch met zijn aard overeen kwam .// Zoo spoedig hij kon verliet hij dus Zaandam , om zich naar Amsterdam te begeven . Hoe kortstondig zijn verblijf ook te Zaandam geweest was , hij had er reeds zijn lust bot gevierd aan timmeren en varen gelijk aan het aandachtig bezichtigen van werven , van fabrieken , van olie-, ( olie- ) zaag - en papiermolens : overal legde hij de grootste weetgierigheid en handigheid aan den dag ; hij liet zich van den minste onder-richten ( onderrichten ) in de bijzonderheden van elk vak . Eene week slechts bleef hij nu te dezer plaatse en aan . Aldaar nam ^ irij-êerst zijn intrek in'het Heeren-logement , dat reeds voor de ontvangst van zijn gezantschap was ingericht . Dit kwam den volgenden dag aan , en de burgemeesteren hadden besloten , om het gewicht van de vriend-schap ( vriendschap ) des Czaars voor eene stad die , voorlang een zeer uitgebreiden handel met Rusland voerde dat gezantschap met bijzonderen luister te ont-vangen ( ontvangen ) . De geschiedenis h
( 1 ) Dat de dorpen aan de Zaan destijds een grooten naam , ook buiten ' stands , wegens hun bloei door den scheepsboirw en andere nuttige bedrijven hadden verwor-ven ( verworven ) , blijkt uit menige beschrijving .
Loosjes herdenkt in zijn Laatste Zeetocht van de Ruijter , dezen bloei van Zaanland , aldus :
* . Ta achter ' t mastbosch schuilt de kring der Wijker duinen Kii Zaanlands dorpen , rijk in handel en in goud , Wier vlijt , gebiedt hot nood , ' sjaars zooveel kielen bouwt Ten dienste van den Staat , als ' t jaar ziet zonnen rijzen ."
Hij grondde dit op eigen onderzoek ( zie zijne Zaah-landsche ( Zaah-landsche ) dorpen , blz . 186 enz .) en op Wiisen's werk ; deze zegt toch in zijn Aloude en liedend , sclieepsbouie , het volgende :
//' tZedert een lange wijle herwaerts , is de Zeevaert in ons gemeene-best geweldig aangegroeit ; maer heden dermaten in top gestegen , dat d'lnwoonders zelfs daerover verwondert , de vreemdelingen verbaest , ja de eeheele werelt , tot stommens toe , als opgetogen staet . Nootwendigu heeft de acnwas van de zee met kielen te bebouwen , den scheepsbouw grootelijx doen aenwak-keren ( aenwak-keren ) en vermeerderen , die hier zodanigh in zwangli gaet , dat zelfs eenige dorpen durven stoffen , meer zeegevaerten jaerlijx te kunnen bouwen , als het jaer blagen telt . //
\
Tartaren met pijl en boog gewapend ; en de heidukken in Sclavonisehe kleeding , met zilveren bijlen en groote blinkende sabels . Le Port en Menzikoff bevonden zich in de eerste , de andere gezanten met den Tartaarschen prins Bagration , die zich onder de bescherming van den machtigen monarch had gesteld , in de volgende . Na een lan-gen ( langen ) stoet van hofbedienden in rood liverei met zil-ver ( zilver ) , volgden de koetsen van de heeren burgemees-teren ( burgemeesteren ) met vier paarden bespannen , door stadsboden en livereibedienden voorafgegaan of vergezeld . Daarna kwam de lange rei van andere staatsiekoet-sen ( staatsiekoetsen ) , waarin o.a . tal van Russische edelen waren ge-zeten ( gezeten ) , die door hunne pelskleeding , rijke versiering en kromme sabels niet weinig de aandacht trok-ken ( trokken ) van de onafzienbare menigte die was samen-gevloeid ( samengevloeid ) om het ongewone schouwspel te zien .
Gastmaal op het raadhuis , tooneelvertoonin-gen ( tooneelvertooningen ) ( 1 ), vuurwerken enz . volgden elkander in de eerste dagen op ; doch spoedig reeds kwamen bezoeken aan de beurt , die van ernstiger doel getuigden , als die aan de scheepsinrichtingen , de werven en magazijnen , voorts aan den kruit-tuin ( kruittuin ) enz . Wel was de Czaar ook bij de eer-bewijzen ( eerbewijzen ) en de plechtigheden tot uitspanning tegenwoordig , doch bleef getrouw aan zijn voor-nemen ( voornemen ) , zich daarbij op den achtergrond ' te stellen . Hij toonde zich zelfs voor al dat uiterlijke vrij onverschillig en liet zich daardoor ook geen oogenblik van zijn dieper liggend oogmerk af-brengen ( afbrengen ) .
Hij wendde zich toch weinige dagen na
i\-"t ??" Vnmst tot , de Bewindhebbers van de U . i . Compagnie , met verzoen , eene woning up
hunne werf te mogen betrekken en een schip aldaar op stapel te zetten . Zonder aarzeling werd hem dit ingewilligd . ; t Huis van den baas der lijnbaan werd ter zijner beschikking gesteld , en cle beroemde Nicolaas Witsen , destijds een der Bewindhebbers en burgemeester van Amster-dam ( Amsterdam ) , was , ook om zijne speciale kennis der hier gevorderde vakken , de aangewezen man , die met den grootvorst in overleg treden zou over de soort en het charter van het te bouwen schip ( het was een galjoot van 100 voet lengte ). Czaar Peter kende van Witsen reeds uit Rusland , en was regt verheugd dezen degelijken leidsman te hebben teruggevonden . De // Vorst-scheepstim-merman ( Vorstscheepstim-merman ) // haastte zich zijn gereedschap van Zaandam te gaan halen , en betrok.nu voormelde woning , op de werf der O . I . Comp ., waarbij hij , zijn voornemen getrouw , zich geheel aan het timmeren zette . Hij wilde niet anders dan // Pieterbaas // of // Pieter Timmerman // worden geheeten ; geen anderen dan zijn eigen kost ge-bruiken ( gebruiken ) , zelfs niet versmadende zijn eigen pot te koken , met verwerping vsn de gerechten , die men hem aanvankelijk uit het Heeren-logement toezond . Een zeer klein gevolg , o . a . de prins Bagration , bevond zich bij hem .
De stedelijke regeering bleef inmiddels bedacht hem ook uitspanningen te bereiden , voor het uiterlijke alleen ter eere van het gezantschap .
( 1 ) Men gaf ter stads-schouwburg De tooverijen van Jrmtda en het blijspel De gewaande advocaat , met tussehen-balletten ( tussehenballetten ) .
Daaronder behoorden vooral zeilpartijen en spiegel-gevechten ( spiegel-gevechten ) , waarin de Czaar groot behagen vond . Van een van die verlustigingen op het IJ ( den lsten September gehouden ) , heeft de beroemde graveur Jan Luijken eene afbeelding in prent vervaardigd . De Czaar was bij het spiegelgevecht tegenwoordig aan boord van een jacht der O . [. Compagnie . Hij kwam bij deze gelegenheid in kennis met den vice-admiraal Gillis Schey , die met de taak der regeling van de scheepsbewe-gingen ( scheepsbewe-gingen ) was belast ; en de Vorst vond zich zoo ingenomen met den ervaren zeevoogd , dat hij hem gaarne aan zijn dienst verbinden wilde . Welke schoone toezeggingen hij ook aan Schey deed , deze wees de eer af , doch bezigde zijn invloed om den equipagemeester Cornelis Cruys in zijne plaats te doen treden , die dan ook later den Czaar krachtig bijstond in diens pogen om Rusland eene vloot te verschaffen .
{ JVordt vervolgd .)
-^ D^&s^D^+y^y -
DE ROZEKLEUtjlGE WOLK
EEN SPROOKJE
VAN
GEORGIË SAND .
IV .
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
laatste wijziging 06-06-2023
1 gedigitaliseerd
 
 
 

Deze site plaatst cookies ten behoeve van het optimaliseren en verbeteren van onze digitale dienstverlening.
Dit gebeurt anoniem. Door gebruik te maken van deze website ga je daarmee akkoord. Lees er meer over in ons privacy statement

Ik snap het