Archieven

 

Uw zoekacties: De Olijftak, 1872; p. 262

De Olijftak

beacon
1  records
 
 
DOT_1872 De Olijftak
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1872; p. 262
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
262
Datum:
1872
Jaargang:
1872
Is onderdeel van:
6 DE OLIJFTAK .
maken ; en aan een der officieren viel de weinig benijdenswaardige taak ten deel , om gedurende dien dag en nacht in het verblijf der duisternis de wacht te houden . Den volgenden morgen werd werkelijk deze mijnarm door de Span-jaarden ( Spanjaarden ) ontdekt . Er was nog geen deur aange-bracht ( aangebracht ) , zoodat zij nog niet gesloten kon worden . Men trachtte dus den vijand door den rook van een in der haast aangelegd vuur te verdrijven , maar de rook sloeg door het opene en vochtige ge-welf ( gewelf ) met zoo veel kracht terug , dat de sol-daten ( soldaten ) , die hier toegesneld waren , slechts door eene onvermijdelijke vlucht hun leven konden redden . Gelukkig bleek het , dat die van de stad dezelfde partij hadden gekozen : men kreeg daar-door ( daardoor ) de gelegenheid , dezen mijnarm nog in den loop van denzelfden dag af te sluiten . En nu het werk door den vijand ontdekt was , werden in allerijl de beide mijnen met kruid gevuld , om , nog eer de nacht kwam , haar uitwerking te doen . Tegen 10 ure , deed Prins Maurits zijne troepen van voor het ravelijn terugtrekken . Het Schotsche hulpkorps was aangewezen om den vijand te overvallen . De Stadhouders , de keur van het leger , de geheele Raad van State , verbeidden in de loopgraven het oogenblik , dat waarschijnlijk over het lot van Groningen be-slissen ( beslissen ) zou . Daar deed eene verschrikkelijke ontploffing geheel de stad daveren : het ravelijn lag in puinhoop , de palissades waren omge-worpen ( omgeworpen ) , de grachten waren met de brokstukken der vesting en de lijken der verdedigers gevuld ! En wie nog op dat terrein van verwoesting stand hield , werd door de Schotten overhoop gewor-pen ( geworpen ) . Nog slechts een klein houten brugje gaf uit het ravelijn toegang tot de stad , daarheen vluchtten de overschietenden , zoo mannen als vrouwen . Maar de brug bezweek voor dien aan-drang ( aandrang ) ; allen vonde
toevoegde : " hij moest de stad hebben , al zoude hij nog een jaar daar vóór liggen ,'/ — men eindigde toch met elkander zoo ver te verstaan , dat de Prins vrijgeleide toestond voor de Gro-ningsche ( Gro-ningsche ) gevolmachtigden , die met ^ olledige voorschriften om te onderhandelen naar het leger zouden worden afgevaardigd . Op den volgenden dag reeds , in het middaguur , kwam de burge-meester ( burgemeester ) Albert van Eilst , ' met twee hooftmans , eenige leden van den Raad , taelmans , gedepu-teerden ( gedeputeerden ) van de geestelijkheid en van het leger , te zamen wel een twaalftal sterk , in het kamp , om de begeerte der stad tot onderwerping aan den Prins en de Staten voor te dragen . Ken-schetsend ( Kenschetsend ) zijn de vredesartikelen , die de Gro-ningsche ( Gro-ningsche ) regeering ontworpen had . Naast de bepalingen omtrent de uitwisseling der gevan-genen ( gevangenen ) en de bewaring der algemeene privilegiën , vorderde zij , dat de stad nimmer garnizoen zou behoeven in te nemen , dat de geestelijke personen hunne bezittingen en waardigheden behouden zou-den ( zouden ) , dat de magistraat op den bestaanden voet zou blijven en voort gaan zelven te verkiezen : dat , eindelijk , al de forten in de Ommelanden voor goed zouden worden geslecht ! Het garnizoen verlangde bovendien vrij uit de stad te trekken , en de R . geestelijken met zich te mogen voeren . Om aan den aandrang der afgevaardigden toe te geven , besloot de Prins tot een stilstand van wapenen gedurende éénen dag ; terwijl zij in het Staatschelegerkamp bleven , werden als gijzelaars naar de stad gezonden de heeren van Sonsvelt , de Grijse , Schwartsenberg en Frederik van Vervou , welke laatste de gebeur-tenissen ( gebeurtenissen ) van zijn tijd . waaraan hij zelf een zoo een levendig deel nam , in een zaakrijk werk heeft , beschreven .
De dag van verovering gaf eene ware feest-vreugde ( feestvreugde ) aan de stad ; en terwijl in het legerkamp over de toekomstige gesteldheid van Groningen , over Staat en Godsdienst onderhandeld werd , vertoonde de burgerij zich aan alle zijden op de wallen , en gaf de broederhand aan de belegeraars reeds vóór dat de vrede geteekend was . De onder-handeling ( onderhandeling ) vorderde nog wel eenige dagen ; maar toch werden de vijandelijkheden niet meer hervat , totdat in den avond van den 22 Juli het verdrag van beide zijden gesloten werd . Na meer dan twee maanden belegerd te zijn , ging Groningen nu aan de Staten over . Maar niet als overwonnen vijand , veeleer als herwonnen vriend werd het behandeld , en , met de Ommelanden , onder het stadhouder-schap ( stadhouderschap ) van Willem Lodewijk , tot // een gelijk beregtigd lid der Unie » vereenigd . De Spanjaarden , nog slechts .' i00 man sterk , trokken met krijgs-manseer ( krijgsmanseer ) uit ; met hen verlieten de voormalige Pre-sident ( President ) van Friesland en de geheele Spaanschgezinde aanhang de stad . De kloostergeestelijken werden op wagens , en door vaandels ruiterij vergezeld het land uitgeleid . De Groningsehe bannelingen , daarentegen , keerden nu terug ; in de jijaats der katholijke regeering , kwam eene hervormde oligar-chie ( oligarchie ) aan het bewind : de vroeger niet gedulde gere-formeerde ( gereformeerde ) godsdienst werd de alleen geoorloofde . En de kloosters , waarin tot dusver de plechtig-heden ( plechtigheden ) der Roomsche eeredienst weergalmd hadden , s'rekten nu als huisvesting voor de zes vaandelen
Hollandsche soldaten , die tot verzekering van den nieuwen toestand binnen Groningen werden gelegerd . Gelukkig dat de tijd aan de uitsluiting van andere geloofsbelijdenis een einde , maakte ; zachter zeden traden voor den wederzijdschen dwang in de plaats .
Groot was de vreugde door het geheeleland over de zegerijke overwinning . Zij vertoonde zich , naar den vromen aard onzer vaderen , in dankzeg-gingen ( dankzeggingen ) aan den Heer der heirscharen , en in uit-deelingen ( uitdeelingen ) aan de armen , opdat ook dezen in de algemeene blijdschap deelen mochten . Nu eerst was Friesland beveiligd , en gansch Noord-Nederland van vijanden gezuiverd . Nu eerst kon aan de ver-wezenlijking ( verwezenlijking ) van grooter plannen gedacht worden , om den oorlog naar zuidelijker streken over te brengen , en in het verbond met een machtigen na-buur ( nabuur ) eene heilzame afleiding te vinden voor deze uitgeputte gewesten . Aan het beleid en de volhar-ding ( volharding ) van Prins Maurits was de voorspoed der laatste jaren te danken : de staatkunde zou voortaan helpen volvoeren , wat door de wapenen zoo roem-rijk ( roemrijk ) begonnen was .
RUSLAND .
Peter de Groote ,
ALS STICHTER DER ACADEMIE VAN WETEN-SCHAPPEN ( WETENSCHAPPEN ) TE ST . PETERSBURG .
REDEVOERING ,
GEHOUDEN IN DE PLECHTIGE ZITTING DIER ACADEMIE VAN 31 MEI 1872 , DOOR DEN SECRETARIS
K . S . WESSELOWSKY . ( 1 )
Mijne Heeren ! — Het nationale feest , dat in deze dagen geheel Rusland doet samenstemmen in de eenparige uitdrukking zijner gevoelens van eerbied en erkentelijkheid jegens den grooten keizer , den schepper zijner macht in ' t staat-kundige ( staatkundige ) , is voor de Academie van Weten-schappen ( Wetenschappen ) een dubbel feest ; zij viert tegelijkertijd het aandenken van hem , wien zij haar bestaan is verschuldigd , die haar door zijn krachtig woord in het leven geroepen en den hechten grondsteen gelegd heeft , waarop het gebouw der wetenschap in Rusland verrezen is . De stichting van de academie staat in een nauw en onafschei-delijk ( onafscheidelijk ) verband met den algemeenen geest en de beteekenis van die hervormingen , waardoor Peter ons tot een nieuw leven heeft opgewekt , en evenals alles wat de groote vorst ondernam , draagt zij den stempel van het persoonlijk karak-ter ( karakter ) van den onsterfelijken Czaar . Door u , Mijne Heeren ! geroepen om over Peter , als den stichter der academie , te spreken , moet ik dus voor alles in eenige algemeene omtrekken den grooten historischen persoon pogen te schetsen .
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
laatste wijziging 06-06-2023
1 gedigitaliseerd
 
 
 

Deze site plaatst cookies ten behoeve van het optimaliseren en verbeteren van onze digitale dienstverlening.
Dit gebeurt anoniem. Door gebruik te maken van deze website ga je daarmee akkoord. Lees er meer over in ons privacy statement

Ik snap het