Ga direct naar de hoofdnavigatie Ga direct naar de content

Archieven

Uw zoekacties: De Olijftak, 1872; p. 246

Mijn Studiezaal

Mijn Studiezaal (inloggen)

De Olijftak

1 records

DOT_1872 De Olijftak

Reageren

Stuur een reactie naar Regionaal Archief Rivierenland

Delen

Doorsturen per email

Duurzaam webadres

Tijdschriftpagina

De Olijftak, 1872; p. 246

Naam tijdschrift:

De Olijftak

Pagina:

246

Datum:

1872

Jaargang:

1872

Is onderdeel van:

Tijdschrift

DOT_1872 De Olijftak

DE O L IJ F T A R .
doch Karel wist er geen partij van te trek-ken ( trekken ) . Deze onbesuisde koning was de beste soldaat van zijnen tijd , een held van top tot teen ; onwederstaanbaar in zijn aanval , volhardend onder de grootste ontberingen , grootmoedig als overwinnaar , onbuigzaam als overwonnene . Een trotscher degen had de wereld nooit aanschouwd , maar hem ontbraken de hoogere eigenschappen van den staatsman en veldheer . Zijne dapper-heid ( dapperheid ) ontaardde in vermetelheid , zijn trots in overmoed , zijn vaste wil in eigenzinnig-heid ( eigenzinnigheid ) ; zijne zegepralen werden het verderf
van zijn land De Russische veroveringen
daargelaten , die zich over geheel Esthland , Lijdand , Ingermannland , Dalecarlië en een gedeelte van Finland uitstrekken , was Pommeren door de Pruisen bezet , Bremen en Werden in de handen der Hanoveranen . Tegen het einde van ' t jaar 1715 viel de gewichtige vesting Straalsund en het jaar daarna ook Wismar , het laatste Zweedsche steunpunt op Duitschen bodem , in handen van de vijanden .
Toen den 10 September 1721 de vrede van Nijstad een einde maakte aan den Noordschen krijg , was Rusland tot eene mogendheid van den eerste rang opgeklom-men ( opgeklommen ) en Zweden tot eene mogendheid van den tweeden rang gedaald , wier lot voortaan uit Petersburg werd bestierd , evenals dat van Polen en Denemarken .
Karel Frederik van Holstein-Gottorp , diegedurende den Zweedschen krijg Sleeswijkverloren en slechts een gedeelte van Hol-stein ( Hol-stein ) behouden had , zocht in ' t jaar 1720hulp bij Peter I , die deze gelegenheid nietliet voorbijgaan om een nieuwe aanleidingte vinden ten einde zich in de aangelegen-heden ( aangelegenheden ) van Duitschland te mengen . Hij gafden hertog zijne oudste dochter Anna tot ge-malin ( gemalin ) . Dit was de eerste verbinding vanhet huis Piomanow met een Duitsch vorsten-geslacht ( vorsten-geslacht ) , en opende voor Rusland den wegtot rechten en aanspraken , waarvan wijspoedig meer zullen hooren . De uit Anna's huwelijk met Karel Frederik geboren zoonwas de ongelukkige echtgenoot van Katha-rina ( Katha-rina ) II , die korten tijd onder den naam vanPeter III op den Russischen keizerstroonzat
Na het eindigen van den Noordschen krijg bewoog de Russische senaat en de heilige synode — eene nieuwe schepping van Peter — hem gemeenschappelijk thans den keizerstitel aan te nemen , die ook dadelijk door Pruisen , Nederland en Zwe-den ( Zweden ) werd erkend , terwijl de andere mogend-heden ( mogendheden ) zich eerst later daarmede konden vereenigen . Tegelijkertijd werd hem ook door den senaat en de synode de bijnaam geschonken van den « Groote ,» die hem noch door zijne tijdgenooten noch door het nageslacht is betwist .
( Wordt vervolgd .)
VRIENDEN IN NOOD .
Het was een feestdag voor de bemanning van den Hamburgschen driemaster // Hansa //, toen de eerste met de thee van het nieuwe seizoen gevulde bark den stroom afvoer en voor onzen boeg ten anker legde .
Wij hadden met eenige andere Europeesche schepen meer dan twee maanden voor Whampoa op de nieuwe lading gewacht , de verzengende hitte had de olieverf op de scheepsplanken reeds zoodanig uitgedroogd , dat zij in groote ronde bladders afbrokkelde , onze koperen platen waren met geel slijk bedekt en onze takelage zag er verroest en smerig uit . De kapitein van de // Hansa « was in gezelschap van verschillende anderen naar Canton gegaan , om daar eenige zaken af te doen en had het kommando aan den eersten stuurman opgedragen . Deze , en bijkans de helft der be-manning ( bemanning ) , lag weldra met de koorts in het aan de kust opgerichte hospitaal , dat velen van ons niet meer levend zouden verlaten . Ik was tweede stuurman en had zoodoende het oppertoezicht over het schip en de bemanning .
Nadat de lading geborgen was , viel er voor ' t oogenblik niets meer te doen , en allen mochten aan wal gaan . Whampoa is echter zulk een vervelende plaats , dat slechts weinigen onzer matrozen van dat verlof gebruik maakten . Ik was echter gewoon bijna iederen avond in een bootje naar wal te roeien en een wandeling in den omtrek te doen . Mijn metgezel op deze tochtjes was een scheepsjongen , met name George Berg-hans ( Berg-hans ) , een opgeschoten knaap , met blauwe oogen , onverschrokken van aard , ijverig en vol geest . Hij was in gunst bij de geheele manschap , en behalve de kapitein en de eerste stuurman was hij de eenige , die ietwat meerdere beschaving bezat ; ik was dus gaarne in zijn gezelschap .
Ongeveer een mijl van Whampoa ligt een dorp , dat wij reeds lang voornemens waren te gaan bezichtigen . Op zekeren namiddag nu , toen onze lading vroeger dan anders was geborgen en de zon nog hoog aan den hemel stond , wilden wij ons plan ten uitvoer brengen . Wij roeiden welgemoed naar wal , bevestigden onze boot aan de landingsplaats en hadden weldra de stad en hare morsige voorsteden achter ons . De weg liep tusschen rijstvelden en eindigde in een door heu-velen ( heuvelen ) omringd dal .
Het dorp was grooter dan wij hadden ver-wacht ( verwacht ) . Wij slenterden gedurig verder , terwijl wij alles in oogenschouw namen , en letten er niet op dat de zon reeds diep aan den horizont stond . Toen de inwoners echter hunne kramen sloten en hunne matten in de straten uitspreid-den ( uitspreidden ) , om den zoelen nacht onder den blooten hemel door te brengen , werden wij er aan her-innerd ( herinnerd ) dat het hoog tijd was om den terugtocht te ondernemen .
Wij kwamen voorbij een verlicht huis , waar-van ( waarvan ) de deur open stond , zoodat wij er konden binnenkijken . Het was een van de vele speel-huizen ( speelhuizen ) , die men in iedere stad of dorp van
China aantreft . Hoe vreemd en nieuw zulk een huis ook aan den Europeaan voorkomt , zoo biedt het toch weinig aanlokkelijks , daar de // bank // gewoonlijk slechts uit enkele zilveren munten bestaat . De menschen in die speelhuizen zijn overigens tamelijk vredelievend en beleefd van aard , en ik heb nog nooit gehoord , dat daar een hevige twist heeft plaats gevonden .
Ik wilde er voorbij gaan zonder ons op te houden , maar George verzocht mij zoo dringend , al was ' t ook slechts voor een paar minuten , er binnen te gaan , dat ik eindelijk aan zijn ver-langen ( verlangen ) voldeed .
Het was een ruim , gedeeltelijk uit bamboes-matten ( bamboes-matten ) , gedeeltelijk uit baksteenen opgetrokken gebouw , dat van binnen spaarzaam verlicht werd door aan stangen bevestigde olielampen . Aan eene groote tafel zat de // bankhouder // met een hoop inlandsche munt voor zich ; tegenover hem , aan de overzij der tafel , stonden de spelers . Het spel zelf was hoogst eenvoudig .
Ik sloeg het oog op een der spelers , een ouden , naar ' t scheen , zenuwachtigen Chinees , die in ademlooze spanning den loop van ' t spel naging . Zijn oogen schenen , in de letterlijke beteekenis van het woord , uit hunne kassen te puilen , toen het beslissende oogenblik naderde . Eindelijk was het dan daar : de oude had gewonnen . Met koorts-achtigen ( koorts-achtigen ) hebzucht raapte hij zijn winst bijeen en snelde naar buiten .
Toen de hartstochtelijke oude was heenge-gaan ( heengegaan ) , zag ik George , juist bezig met eenige zilveren munten van de tafel te nemen . De jon^e schalk had , toen hij zich eenige oogenblikken onopgemerkt zag , een geldstuk , dat God weet door welk toeval in zijne beurs verzeild was , inge-zet ( ingezet ) en streek nu zijn winst op . Hij wilde voort-spelen ( voort-spelen ) , maar ik zeide hem dat hij't er van daag bij laten zou , want dat liet licht kon gebeuren dat het geluk hem voor de tweede maal niet zoo gunstig was , en dat een musch in de hand beter was dan een duif op het dak . En zoo verlieten wij het speelhuis .

Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer

laatste wijziging 06-06-2023

1 gedigitaliseerd