Archieven

 

Uw zoekacties: De Olijftak, 1872; p. 231
De Olijftak
beacon
1  records
 
 
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1872; p. 231
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
231
Datum:
1872
Jaargang:
1872
Is onderdeel van:
DE OLIJF 1 A K .
7
Eene episode nit liet leven van den Prins yan Tarente .
( Uit hel Cornhill Magazine .)
[ Vervolg .)
Gedurende zijn verblijf in Engelands hoofdstad geraakte Tarente in een hevigen twist , die hier nadere vermelding verdient als een trouw beeld van de zeden dier dagen . Het Hollandsche gezantschap was in ver-schillende ( verschillende ) deelen der stad gehuisvest ; de Prins van Oranje en de Tarente zouden het-zelfde ( hetzelfde ) gebouw betrekken . Graaf Hendrik van Nassau , een bloedverwant van Oranje , was evenwel met de vertrekken , die hem tot verblijf aangewezen waren , niet tevreden , en betrok eigendunkelijk de kamers van den jongen Franschman . Deze zegt hierover het volgende :
« Ik verzocht den graaf mij verklaring van zijne handelwijze te geven , waarop ik een zeer trotsch bescheid ontving . Dit gaf aan-leiding ( aanleiding ) tot een heftige woordewisseling ; wij trokken onze degens , doch werden onmiddellijk gescheiden . De heer van Bre-derode ( Brederode ) nam mijn tegenstander met zich mede , en ik begaf mij naar mijne kamer . Nauwelijks had Prins Willem het gebeurde vernomen of hij liet ons beiden bij zich ont-bieden ( ontbieden ) om den twist in der minne te schikken . Ik was daarmede weinig ingenomen en wilde de zaak op eene andere wijze geëindigd zien . Ik raadpleegde daarover met mijn vriend d '! furcour , kapitein bij mijn regiment , zeg-gende ( zeggende ) dat dit de eerste quaestie van eer was waarin ik gewikkeld werd , en dat ik liever van onbezonnenheid wilde worden beschul-digd ( beschuldigd ) , dan wegens omzichtigheid geprezen . Hij antwoordde mij dat hij bereid was mijne uitdaging aan graaf Hendrik over te bren-gen ( brengen ) , maar dat hij het beter oordeelde de zaak te laten rusten totdat de feesten voorbij waren en te wachten tot èr een nieuw voor-wendsel ( voorwendsel ) gevonden was . Hij toonde mij aan hoe verkeerd het zoude wezen nogmaals op de oorzaak van het geschil terug te komen , daar dit den Prins zeker veel ongenoegen zou doen , en ik dientengevolge onvermijde-lijk ( onvermijdelijk ) van het bijwonen der plechtigheden zou uitgesloten worden . Hartelijk bedankte ik mijn vriend voor zijn raad en beloofde hem dien op te zullen volgen . Op den avond van de huwelijksplechtigheid ontmoette ik graaf Hendrik toevallig ten huize eener aanzien-lijke ( aanzienlijke ) dame , die onderscheidene gasten ge-noodigd ( genoodigd ) had . Bij het vertrek ontstond er , zooals ik voorzien had , een groot gedrang , en met opzet plaatste ik mij achter den graaf , die mij eenigszins ruw op zijde duwde , juist zooals ik verlangde . Ik vertelde het aan d
Hendrik over . Deze verklaarde evenwel dat hij mij niet in ' t minst had willen beleedigen en dus weigerde te vechten , terwijl hij zich bereid verklaarde de reden van die weige-ring ( weigering ) in veler tegenwoordigheid bloot te leg-gen ( leggen ) . Ik ontving dit antwoord ten huize van den Franschen gezant , waar d'Harcour het in tegenwoordigheid van een groot gezel-schap ( gezelschap ) mededeelde . Hiermede was de gansche duelquaestie afgeloopen .»
In 1639 voerden familiezaken de Tarente andermaal naar Engeland , waar hij weder door de koorts aangetast werd . De veldtocht van dat jaar was ten einde alvorens hij her-steld ( hersteld ) was . Na zijn terugkeer in Holland om-helsde ( omhelsde ) hij het Protestantisme , het geloof zijner moeder en tot hetwelk kort geleden ook zijn vader overgegaan was .
Waarschijnlijk was de omstandigheid dat « Mademoiselle d'Orange » een ijverige Pro-testante ( Protestante ) was , niet zonder invloed op dezen gewichtigen stap .
In 1640 debuteerde Tarente voor ' t eerst in de gelederen van het leger , en wel in zeer ondergeschikten rang , evenals zijn oom Turenne zulks gedaan had . De prinsen van Oranje hadden als regel aangenomen hunne betrekkingen in de krijgskunst te oefenen door ze eerst te leeren gehoorzamen , en menig uitstekend veldheer werd op die wijze onder hunne leiding gevormd . In dat jaar viel er evenwel te velde niets belang-rijks ( belangrijks ) voor . In het volgende jaar bewees de Tarente , als kommandant van een regiment kavalerie , uitstekende diensten bij het beleg van Gennip , en onderscheidde zich door stipte uitvoering van de gegeven bevelen en door de nauwgezetste orde in alle zaken .
De Tarente opende den volgenden veld-tocht ( veldtocht ) met een tweegevecht , dat wij hem zelf zullen laten verhalen .
« Wij waren te Bheinberg gekampeerd ,» zoo schrijft hij , « toen ik eene uitdaging ont-ving ( ontving ) van den Prins Radzival , dien ik nu en dan ontmoette bij mijne bezoeken bij de Koningin van Bohème . De Prins maakte ijverig zijn hof aan deze vorstelijke dame , die hij voorgaf hartstochtelijk te beminnen ( Elisabeth Stuart was toen 47 jaar oud ). Op zekeren dag achtte hij zich zeer gekrenkt omdat ik eene plaats in hare nabijheid had ingenomen , die hij voor zich gewenscht had . Hij vroeg mij of ik de plaats aan hem wilde afstaan , doch hij deed dit op zulk een trot-schen ( trotschen ) toon dat ik aan zijn verzoek geen ge-hoor ( gehoor ) kon geven . Onze woordenwisseling bracht de Koningin zeer in verlegenheid , doch door hare tusschenkomst had er eene verzoening plaats . Ongelukkig verspreidden booze tongen het gerucht dat mijne landge-nooten ( landgenooten ) te ' s Hage zich door de handelwijze van Radzival beleedigd achtten , en deze had dit nauwelijks vernomen of hij snelde naar het legerkamp en daagde mij uit . Op een half uur afstands buiten het kamp zou
het geschil met den degen worden beslecht en op den bepaalden tijd waren wij daar ter plaatse aanwezig . d'Harcour , mijn secon-dant ( secondant ) , was met het onderzoek van de wapens belast , en bevond dat de degen van mijn tegenpartij minstens een halven voet langer was dan de mijne . De Prins bood dadelijk aan om te ruilen , doch hierin wilde ik niet toestemmen : het lot wees daarop ons beiden elk zijn eigen wapen aan . Wij streden te paard , doch het gevecht was slechts van korten duur . Ik bracht Radzival den eersten stoot toe , die alleen zijne onderkleeding van-een ( vaneen ) scheurde , ten minste geen wond van eenige beteekenis veroorzaakte . Ware ik beter gewapend geweest , dan zou de stoot , dien ik onmiddellijk daarop ontving , mij niet veel kwaad gedaan hebben , maar het gevest van mijn degen was van geen beugel voor-zien ( voorzien ) en liet dus hand en arm ongedekt . De arm werd mij langs hare geheele lengte tot aan den schouder opengescheurd , waarop ik het staal liet vallen en van het paard stortte . Eenige bedienden van den Prins richtten mij op en verbonden de wond , ter-wijl ( terwijl ) anderen een heelmeester gingen halen . Gelukkig was La Sage in de onmiddellijke nabijheid , een omstandigheid , waaraan ik waarschijnlijk het leven te danken had . Na eene zeer pijnlijke operatie gelukte het hem het bloed te stelpen ; ik viel in een diepen slaap , en reeds drie weken later kon ik het kommando over mijn regiment weder op mij nemen .»
Het schijnt dat de Tarente door het voor-val ( voorval ) voor goed van alle duels afzag : in zijne gedenkschriften vinden wij ten minste daar-van ( daarvan ) nergens meer melding gemaakt . De gevolgen van de wond deden-zich trouwens nog lang naderhand gevoelen ; in 1642 was hij nog niet volkomen genezen en moest daarom te Barège de baden gebruiken .
Van Barège begaf de Tarente zich naar Thouars , waar zijne ouders toen verblijf hielden . Al spoedig evenwel vertrok hij weer naar Holland , daar hij bemerkte dat zijn vader hem aan de eenige erfgename van den Hertog van Rohan wilde uithuwelijken . Deze jonge dame was ongetwijfeld de rijkste partij in geheel Frankrijk , maar zijne gene-genheid ( genegenheid ) voor de Prinses van Oranje deed hem elke gedachte daaraan ver van zich werpen . Om de plannen zijns vaders te ver-ijdelen ( verijdelen ) riep hij de hulp in van zijn vriend d'Harcour . Deze had eene nicht , dieeene vertrouwde vriendin was van Mad elle . de Rohan ; aan deze schreef d ' Harcour een brief waarin hij haar meldde dat het hart van den Prins sinds lang een andere toebehoorde , en er dus van eene verbintenis geen sprake kon zijn.De inhoud van dezen brief werd aan Mad elle . de Rohan medegedeeld , die , geluk-kig ( gelukkig ) voor haar , zich zeer weinig van de zaak aantrok . Aan zijne ouders verklaarde de Tarente zich daarna aldus : « Mad " 116 . d'Orange
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer