Archieven

 

Uw zoekacties: De Olijftak, 1872; p. 208

De Olijftak

beacon
1  records
 
 
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1872; p. 208
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
208
Datum:
1872
Jaargang:
1872
Is onderdeel van:
8 DE ULIJ FT A K .
Eng . mijlen in rechtstreeksche richting van den Cosiguina verwijderd ligt , was de schok , waarvan de lucht daverde , zoo zwaar dat de huizen hij iederen slag dreunden . In de Britsche kolonie Belize , welke op vijf graden breedte van de Fonseca-baai en dus meer dan driehon-derd ( driehonderd ) Eng . mijlen van den vuurberg afgelegen is , klonk het rommelen nog zoo hoorbaar dat de Engelsche be-velhebber ( bevelhebber ) de bezetting liet uitrukken . Hij meende namelijk dat in de nabijheid een zeegevecht plaats greep , daar hem bij de helderheid van den dampkring het losbarsten van een onweder onmogelijk toescheen . Naar verschil-lende ( verschillende ) opgaven te oordeelen , moet het verdoovend geraas zich in het Z . tot Quito en Nieuw-Granada hebben uitgestrekt , tot zelfs dicht bij de middellijn . Nog verder verspreidden zich de uitgeworpen stoffen . Niet slechts in alle deelen van Centraal-Amerika , maar zelfs op de berglanden van Mexico , in Veracruz , op Cuba en Jamaica , viel donker grauwe asch en de verbaasde inwoners vernamen eerst langen tijd daarna de oorzaken van het raadselachtig verschijnsel .
Geleerden , o . a . Berghaus , beschouwden de verre uitgestrektheid , waarover de asch zich verbreidde , voor het klaarste bewijs dat de hoogere streken van den keer-kring ( keerkring ) boven den passaat de zetels zijn van de Zuidwes-telijke ( Zuidwestelijke ) luchtstroomen . Maar dezelfde asch viel ook in Zuid-Amerika , in Canaoac , Santa Fé en Quito .
Zou welligt de Noordewind haar later , toen deregen reeds had opgehouden , verder hebben voortgedreven ? Mogelijk , ook bereikten de aschdeelen bij de hevigheid , waarmede de vulkaan ze uitspuwde , de verschillende landstreken , waar tegenovergestelde luchtstroomen heer-schen ( heer-schen ) . Wat hiervan zij , het gedruisch der uitbarsting werd over eene ruimte van meer dan 2000 Engelsche mijlen vernomen en de aschregen heeft zich over eene uitgestrektheid van ten minstens 4000 mijlen verbreid .
Niet minder vreeselijk kan de vuurspuwing heeten , die in hetzelfde jaar de stad San Salvador verwoestte . Het was op Goeden " Vrijdag toen zich plotseling de akelige voorteekenen deden gevoelen . De schokken schenen de richting aan te duiden van Guscatlan .
In eene beschrijving deswege leest men o . a .: » Het was op Paaschzondag , des avonds om 9 ure , dat er eene hevige aardschudding plaats had , veel heviger dan die op Goeden Vrijdag : zij gingen van een dof gerommel ten einde toe vergezeld . De muren schenen ditmaal tot aan den grond toe te waggelen , de daken kraakten en sprongen , hier en daar stortten stukken muur en voornamelijk dakpannen naar beneden . In vele huizen waren spleten gekomen . Ik lag — zegt de ooggetuige — in eene lichte koortsachtige sluimering , waaruit ik door het gerommel gewekt werd ; op hetzelfde oogenblik stortte in mijne kamer de bovenste kalk van den wand naar beneden , een gedeelte hiervan viel op mijn hoofd en gezicht , terwijl het stof zoozeer in mijn oogen vloog , dat het mij eenige oogenblikken onmogelijk was te zien . Ik sprong uit het bed en tastte naar de deur , welke ik ongelukkig gesloten had . Eindelijk slaagde ; k er in , die te vinden en den tuin te bereiken , alwaar ik reeds alle bewoners van het huis luid weenende en biddende bijeen vond . Eenige minuten later had men zich toch van den doodschrik hersteld . Men lachte en schertste tegelijker-tijd ( tegelijkertijd ) over de vlucht en de ontsteltenis . Het vreeselijk natuurverschijnsel komt hier te dikwijls voor , dan dat het een blijvenden indruk kan maken , hoe hevig die aanvanke-lijk ( aanvankelijk ) ook moge geweest zijn . Men is reeds dankbaar wanneer de huizen niet omstorten . Mijne huisgenooten lieten echter hunne bedden in de open lucht brengen en de deuren hunner woningen openen . Men betoonde veel deelneming toen men vernam , dat ik eenig letsel bekomen had en droeg mijn bed onder de galerij van den corridor . Een jong dokter , mijn naaste buurman , was wel is waar van meening dat er dezen nacht geen hevige » tremblor » meer komen zou , maar daarentegen zeide een geestelijke : » Het huis is oud , het dak zwak en voorzichtigheid steeds aan te bevelen .» Mijne huisgenooten gingen dus verder naar h
Slapeloos lag ik ondertusschen op de opene plaats onder den hemel bij nacht . De dag was , als naar ge-woonte ( gewoonte ) , zeer warm geweest en de thermometer op het middaguur tot 88 graden Fahrenheit gerezen . Eene opeen-stapeling ( opeenstapeling ) van wolken pakte zich als een berg rondom de maan te zanien . Omstreeks 10 ure verdween die wolken-massa ( wolkenmassa ) en de maan lachte vriendlijk door den helderen , rusti-gen ( rusti-gen ) dampkring . Niets scheen meer iets ongewoons te voor-spellen ( voorspellen ) . Omstreeks half elf ure volgde nu de vreeselijke schok , welke San Salvador tot een puinhoop maakte . Hij begon met een hevig gerommel en gekraak , en de aarde werd als door eene onderaardsche zee opgeheven en heen en weder geslingerd . De schudding en de donder , die zich daarbij liet hooren , duurden , altijd in dezeltde richting als de vorige aardschokken , 10 a 12 seconden . Het gekraak en nederstorten van muren en daken hoorde men boven den donder uit . Er verhief zich een onbeschrijfe-lijk ( onbeschrijfelijk ) dikke stofwolk . Het angst - en jammergeschreeuw der vluchtenden was hartverscheurend . Hierop volgden alge-meene ( alge-meene ) en luide gebeden , eene klagende aanroeping van « Maria Santissima » en alle Santos , eindelijk een duizend-stemmig ( duizend-stemmig ) klaag-en ( klaagen ) bidkoor op alle plaatsen , waar de menigte was komen vluchten . De Duitsche familiën uit Koningsbergen , welke een half uur van de stad land-huizen ( landhuizen ) bewoonden , hoorden duidelijk zelfs op dezen afstand , het gejammer , het bidden , het zingen , dat zich uit de bouwvallen verhief .»
» Nu had er een schouwspel plaats , hetwelk mijne pennauwelijks in staat is te schilderen . Hoe onbeduidendwaren hierbij vergeleken de akeligste voorvallen mijnslevens , hoe flauw alle die krijgs - en oproer-tooneelen,welke ( oproertooneelen,welke ) ik in de oude wereld aanschouwd heb . Daar hadmen met bekende verschijnselen en met tastbare bestrij-ders ( bestrijders ) van vleesch en bloed te doen , maar niet met dieonbekende , vreesinboezemende machten der benedenwe-reld ( benedenwe-reld ) , wier aanzijn wij nauwelijks vermoeden . De aard-schokken ( aardschokken ) duurden beurtelings zwakker en sterker , metkorte tusschenpoozen , voort . Men telde tot aan den avondvan Paaschmaandag omstreeks 120 schokken . Het dofgerommel van den don "' ingen ,
geleek naar het zwaar geschut van een onderaardschen veld-slag ( veldslag ) . Somtijds ratelde het , en de grond trilde en Sidderde eenige minuten achtereen zonder eigenlijken schok . Huis en have rekende men reeds verloren , ieder beefde slechts voor zijn eigen leven . Want bij zulke hevige schuddingen van den aardbodem , welke in alle richtingen gespleten werd , vreesde men ieder oogenblik , dat de grond zich onder onze voeten openen en al wat leefde in zijnen schoot verzwelgen zou .»
( Wordt vervolgd .)
INGEZONDEN STUKKEN .
MerlaMscne Nationale Vereeniging yaii f eryiieflen .
( Goedgekeurd bij Kon . besluit van 26 Aug . 1871 .)
Beschermheer : Z . K . H . de Prins tab Oranje .
Het Bestuur dezer Vereeniging , — innig dankbaar voor de medewerking , welke het aanvankelijk reeds ondervonden heeft van een aantal edeldenkende aanzien-lijken ( aanzienlijken ) , in de onlangs aangewende poging tot het bijeen-brengen ( bijeenbrengen ) van een kapitaal ter voorziening in een der grootste en dringendste behoeften van den Nederland-schen ( Nederlandschen ) werkman , — namelijk het verschaffen van betere huis-vesting ( huisvesting ) , overeenkomstig met zijne inkomsten en de eischen van de gezondheid , — acht het eene aangename taak openlijk de namen te vermelden van hen , die in deze zoo waardiglijk voorgingen of het gegeven voor-beeld ( voorbeeld ) volgden .
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer