Archieven

 

Uw zoekacties: De Olijftak, 1872; p. 188
De Olijftak
beacon
1  records
 
 
DOT_1872 De Olijftak
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1872; p. 188
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
188
Datum:
1872
Jaargang:
1872
Is onderdeel van:
\
DE O L I J F T A K .
geestkracht in den strijd de bewondering van de vijanden zelve afpersten .
Geen « Getromp en Geruyter ,// zooals de geestige van Woensel in het begin dezer eeuw schreef , om ijdele pralerij op de zeetriumfen van^'t voorgeslacht te gispen ; ook nu geen zoodanig bogen , maar wel hulde en dank-baarheid ( dankbaarheid ) aan de nagedachtenis van den edelen Zeevoogd , ' s Lands stut en steun , aan zijne brave medestanders , en bovenal dank aan de Almacht , die den zwakkeren , door overmoed en nijd van alle zijden aangegrepen Staat , bij Solebay den palm deed wegdragen . Helaas , dat de staatszucht het bloed van zoovele duizenden , ook hier moest doen vloeien ? Doch , zoo ooit , was de oorlog toen aan Neerlands zijde die van wettige verwering ; want was de slag bij Solebay verloren , geen Nederland meer ! Gelukkig was het in de hoogere raadsbesluiten anders besloten .
Naarmate van de tijdsomstandigheden werd eenvou-dige ( eenvoudige ) , waardige lof aan bevelhebbers en manschappen gegeven .
In Utrechts domkerk prijkt het praalgraf van den edelen van Ghent .
De « Zeeslag van Solebay werd door den grootenA . van der Velde tot onderwerp van een zijner schoonste tafreelcn gekozen .
Van Haren heeft , in den achttienden zang van de Geuzen , de kloekheid der Nederlanders in dezen zeestrijd voor oogen gehad , waar hij aan de Lange de Ruyter's woorden , bij den aanvang van't gevecht , in den mond legt .
' s Lands Staten beijverden zich aan de RüYTER.aan den Gevolmachtigde de Witt en andere bevelhebbers brieven van dankbetuiging over dezen roemvollen strijd te doen toekomen , » den goeden God biddende , dat Hij het ( Land ) believe te zegenen , en H . E . te houden in Zijne genadige bescherming .»
' S^A^fD^i^ÈD '
BE VESUVIUS - PALMIER !
Hoogst opmerkelijk zijn de veranderingen in de weers-gesteldheid ( weersgesteldheid ) , gedurende de jongste twee of drie maanden , in verband met de vulkanische werkingen , bijkans gelijktijdig , in alle streken der aarde . Eerst kreeg men tijdingen van hevige aardbevingen in Californiö , daarna van hevige uitbarstingen van den Vesuvius , spoedig gevolgd door die van de Hecla , op IJsland , en genoegzaam tezelfdertijd van de Merapi , op Java . De uitwerkselen v3n die schokken en werkingen deden zich in geheel Duitschland , in de Levant , maar vooral in Syrië gevoelen . Eene ongewone warmte in Maart werd in April en vooral in ' t begin van Mei , door koude en zwaren regen gevolgd , die in Bohemen en elders tot wolkbreuken leidde , welke niet weinig onheilen veroorzaakten .
Te midden van de hevige beroeringen van den Vesuvius , bleef de geleerde Palmiëri , rustig op zijn observatorium aldaar , al de afwisselingen van het geduchtste aller natuurverschijnselen gadeslaan .
Die professor , lezen wij in de Haarl . Ct ., heeft den 9 den Mei jl . te Napels voor verscheiden duizenden toe-hoorders ( toehoorders ) , die hem bij zijn binnentreden luide toejuichten , verslag van zijne waarnemingen gedaan . Een te Napels gevestigd berichtgever der londensche Times geeft , in een brief van den 16 den Mei , van het door den hoog-leeraar ( hoogleeraar ) gesprokene een overzicht , waaraan het volgende is ontleend :
» De verschrikkelijke uitbarsting van 26 April kan worden aangemerkt als de finale eener uitbarsting , die reeds den l stpn Januari 1871 is begonnen en met tus-schenpoozen ( tus-schenpoozen ) tot nu toe heeft voortgeduurd . Bij hevige centrische uitbarstingen , waaronder men uitbarstingen van den bovensten kegel van den Vesuvius verstaat , worden gemeenlijk groote spleten veroorzaakt , die uit even zoo vele monden , waarvan de benedenste de ge-vaarlijkste ( gevaarlijkste ) zijn , stoffen uitbraken . Dit was bij de jongste uitbarsting het geval , want in den avond van den 26 st ( '"
April operde zich een mond in de Atrio del Cavallo , in de lange kloof , die aldaar vroeger is ontstaan . Het zich openen van dezen mond vormde als het ware een heuvel in de Atrio del Cavallo , die geleek op eene reeks van kleine bergen , en van onder deze stroomde de lava kalm en snel , gelijk aan eene rivier van vuur , terwijl uit den voornaamsten kegel een aanhoudende stortvloed geworpen werd van lava , asch en andere vurige projec-tielen ( projectielen ) , die eene hoogte bereikten van 1500 meters , terwijl de berg geweldig donderde . Velen waren op dien dag en avond de lava gaan zien , en verscheidene hunner had de hoogleeraar gepoogd af te brengen van het plan om de Atrio del Cavallo te bezoeken . Zij , die later kwamen en tot na middernacht bleven , werden het slachtoffer van hunne nieuwsgierigheid . Tussehen 2 en 3 ure in den nacht opende de Atrio zich met een vervaarlijk geloei , en uit den nieuwen mond stroomde de lava met groote onstuimigheid , gehuld in een nevel van // kokenden // smook , asch en roodgloeiende steenen . De menschen , die zich toen daar bevonden , werden door den gloed verschroeid en door de steenen gekwetst ; sommige hunner stierven terstond , andere later . Van de overigen , die zich verderop bevonden , is geen spoor gevonden ; zij zijn in den brandenden stroom verzwolgen en begraven . Vreeselijke rampen als deze kunnen voorzien en voor-komen ( voorkomen ) worden , maar een goede dienst van gidsen is daartoe een vereischte ; voorts behoort het observatorium goed ingericht te zijn , en geschikte beambten behooren te worden aangesteld , teneinde gedurende de uitbarsting op den berg te blijven en alarm te maken . In den nacht van den 26 s ' en April stortte de lava in de Eosse della Vetrana en overweldigde , langs de helling des bergs over vroegere lava-beddingen stroomende , San Sebastiano , Massa di Somma en Coreola . Tussehen 1852 en nu heeft de lava de Fosse della Vetrana tot eene hoogte van 200 meters gevuld ; indien
Onder de landbouwers in den omtrek van den Vesuvius is de meening algemeen , dat de asch als mest weldadig is voor den grond , maar dat zij schadelijk is en onvrucht-baar ( onvruchtbaar ) maakt , indien zij met water in aanraking komt . De schoone streek nabij den Vesuvius , die aan de jongste uitbarsting is blootgesteld geweest , is thans een tooneel van woeste verlatenheid . De oogst voor dit jaar is geheel vernield en omtrent dien van het volgende jaar bestaat geen grond voor goede hoop .
Tijdens de uitbarsting liep in de stad het schrikwek-kende ( schrikwekkende ) gerucht , dat zich boven den krater van den Vesuvius eene zuil van electriciteit had opgestapeld en dat een geweldige aardschok Napels op zijne grondvesten zou doen daveren . Dit gerucht was overdreven , maar de electrische stroomen , die zich in den berg gevormd hadden , waren zeer sterk . Niet alle uitbarstingen gaan van die verschijnselen vergezeld . Bij deze laatsten merkte de hoogleeraar vele bliksemstralen op , die door de groote zuil van rook en asch , welke zich bovenden krater verhief , flikkerden . Het gedruisch , waarvan die
bliksem vergezeld ging , verschilde naar gelang van duur ,- wanneer hij kort duurde , was het geluid vol en om zoo te zeggen rond ; duurde hij langer , dan was het geluid droog en snerpend , gelijk het scheuren van papier . De lava is thans vast , maar rookt nog , hetgeen niet te verwonderen is , indien men bedenkt , dat de lava van 1858 nog op verscheidene plaatsen rookt . Deze rookwolkjes worden fumaroli genoemd en komen voort uit gaten in de harde bovenlaag der lava ."
Professor Palmiëri eindigde met een ieder , in de eerste plaats de overheden , voor de hem betoonde deelneming en belangstelling dank te zeggen . Koning Victor Emanuel heeft hem tot ridder-grootkruis der orde van den Heiligen Mauritius en Lazarus en tot lid van den senaat benoemd .
De nederige Geleerde heeft den hem door de Studenten der Napelschc Hoogeschool aangeboden gouden Eere-penning ( Eerepenning ) edelmoedig afgewezen , ten voordeele van de meest beklagenswaardige slachtoffers der Vesuviusramp .
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
laatste wijziging 06-06-2023
1 gedigitaliseerd
 
 
 

Deze site plaatst cookies ten behoeve van het optimaliseren en verbeteren van onze digitale dienstverlening.
Dit gebeurt anoniem. Door gebruik te maken van deze website ga je daarmee akkoord. Lees er meer over in ons privacy statement

Ik snap het