Archieven

 

Uw zoekacties: De Olijftak, 1872; p. 164

De Olijftak

beacon
1  records
 
 
DOT_1872 De Olijftak
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1872; p. 164
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
164
Datum:
1872
Jaargang:
1872
Is onderdeel van:
4
DE OLIJFTAK .
geëindigd is , aanschouwen wij hier nog naast de zoo even weder aangelegde groene sawah's van den tweeden oogst het rijpe , goudgele koren van den eersten , dat door de vrouwelijke bevolking gesneden werd , terwijl de mannelijke de velden voor den volgenden oogst bewerkt . Wij konden ons niet moede zien aan het prachtige pano-rama ( panorama ) , dat zich hier voor ons uitspreidde : de terras-vormig ( terrasvormig ) aangelegde sawah's , deels in volle rijpheid met de goudgele aren prijkende , deels nog in groene , jonge halmen , naast en tussehen velden met tabak beplant , welks witte en roodkleurige bloemen over het helder groen van ' t blad uitstaken ; de vele dessa's met altijd groene bamboes , struiken en vruchthoomen omzoomd ; de talrijke woudbeken ; de met vruchtboomen , evenals met kokospalmen bezette dessawegen , — in ' t kort , een allerheerlijk kleurengemengel leverde een onvergelijkelijk schoon uitzicht . Allerwegen was de bevolking ijverig bezig met den oogst van de padie en den tabak of met het bearbeiden der velden ; de veldwegen waren bezaaid met wagens , beladen met suiker , koffie , indigo en andere voortbrengselen . Geheele karavanen paarden zag men bepakt met korven gesneden tabak , met balen kapok , eene soort katoen , vruchten en andere meer . Van de hoogte af , welke wij op de grenzen tussehen Goeja Kerta en de Kadoe verlaten , zweemt deze berg-vlakte ( bergvlakte ) veel naar een grooten bijenkorf en levert een levendig , doch vroolijk beeld van den worstelstrijd des menschen met de natuur , terwijl aan de Oostelijke zijde de gedurige lava-uitbarstingen van den omstreeks 9000 voet hoogeu vuurberg Merapi , het bij tusschenpoozen dofrommelende gebrom * van den berg , dat soms minu-ten ( minuten ) lang aanhoudt en niet zelden bij den donder in hevigheid niet ten achteren staat , benevens de hemelwaarts optrekkende rookwolken ons een ontzettend schouwspel van den kamp der natuur zelve geven . Bij het stadje Montilan
Hoeveel ook tot dusver over de onderscheiden ruïnen van Java geschreven is en hoeveel verdienstelijke man-nen ( mannen ) , zooals Raffles , Crawford , Junghnhn , Van den Hoevell , Brumund , Hageman , Wilson en anderen mogen bijgedragen hebben , deze bouwvallen aan de vergetelheid te ontrukken , zoo is ons althans niet bekend dat het den beoefenaren van Java's oudheden tot nog toe ge-lukt ( gelukt ) is , ons over den ouderdom van de Hindoetempels en hunne juiste beteekenis hier den waren sleutel te geven . Wij staan voor een nog niet geheel ontcijferd boek ; wat nu Mendoet en Boroboedoer betreft , mag echter wel voor zeker worden gehouden , dat zij den Bhoeda-dienst waren gewijd en heiligdommen van den-zelfden ( denzelfden ) volksstam waren , aan wien de in Britsch-Indië gevonden Hindoe-tempels ( Hindoetempels ) toebehoorden . Bij eene verge-lijking ( vergelijking ) van de onderscheiden ruïnen van Java mogen wij verder de gissing wagen , dat deze beide tot een veel ouderen tijd moeten worden gebracht dan die in het Oostelijk gedeelte van Java voorkomende , waarvan de aanzienlijkste , de « Panataran " bij Blitar , aan den voet van den vulkaan vKloet // gevonden wordt en welks nog welbewaarde reliefs wellicht de Javaansche legende Romo voorstellen .
Evenals Borobodoer was ook de Tjandi ( tempel ) Mendoet vroeger met aarde bedekt , en struiken , slin-gerplanten ( slingerplanten ) en boomen wiesen weelderig over dezen heuvel ; slechts hier en daar vond men enkele steenen , afbeeldingen en standbeelden , waaruit men besluiten kon dat zich bouwvallen in de nabijheid bevonden .
' t Was een Duitscher , de in de Kadoe gevestigde resident Hartmann , die in 1835 deze schoone en wei-bewaarde ( weibewaarde ) overblijfselen aan het licht gebracht heeft .
De ruïne vormt een regelmatigen achthoek , die , pyramidesgewijs uitloopende , door een breede galerij op het voetstuk omgeven is . Elke facade stelt een hoofd -
beeld voor , dat door kleineren omringd is , allen door loofwerk , guirlanden en bloemen rijk gesierd ; geen steen , of de kunstenaar heeft dien met zijn beitel onder handen gehad . Schrikkelijk hangen de steenen van het trechtervormig gewelf uit hunne voegen en zij dreigden ieder oogenblik ons hier met drie der meest kolossale Boedha-beelden , de grootste en schoonste op Java , te begraven . Het binnengedeelte , een vierkant van om-streeks ( omstreeks ) twintig voet , is bereids zoozeer met steenen gevuld , dat het moeilijk valt , denoorspronkelijkenstand van deze Boedha-Trias , waarschijnlijk de Drieëenheid van ' t Goddelijk wezen voorstellende , met juistheid op te geven , daar de beelden zich niet meer staande be-vinden ( bevinden ) . Het middelste beeld is het grootste en wel achttien voet hoog , de beide anderen zijn maar een weinig kleiner , alle in zittende houding op een ontzaglijk voet-stuk ( voetstuk ) , uit een rotsblok , in schoone , uitmuntende even-redigheid ( evenredigheid ) tot de gestalten , gehouwen .
Wij moeten het betreuren , dat het den photograaf , den heer A . Woodburg , te Batavia , niet mogelijk was , van deze drie beelden een lichtbeeld te vervaardigen , daar de toegang laag is en ter nauwernood zooveel lucht in den Tjandi vallen laat , om de bijzonderheden van de aan de ruimen aangebrachte versierselen der nissen behoorlijk te onderscheiden . De beelden zijn van bui-tengewone ( buitengewone ) grootte , wel honderden centenaars zwaar , en het is ons een raadsel , door welke toestellen deze vervaarlijke blokken hier zijn opgesteld . Zonder twijfel begon eerst na hunne opstelling de ruwe bouw van den tempel , die daarna met de talrijke werken van beeld-houwkunst ( beeldhouwkunst ) werd getooid .
Toen wij den Mendoet-tempel verlaten hadden , ver-volgden ( vervolgden ) wij onzen weg in eene westelijke richting , en nadat wij de kleine Ello-rivier waren overgegaan , voerde de uit bamboe vervaardigde brug ons naar de andere zijde van den Progo , en ter nauwernood op een bukschot afstands van hier stootten wij weder op eene ruïne waarover een reusachtige Randoe Alias ( wilde katoen ) zijn schaduw uitbreidt ; die bouw.r'al is echter ingestort , de schoonste beelden en basreliefs zijn öf verbrijzeld of naar een of anderen tuin van Magelang ( hoofdplaats der residentie Kadoe ) of misschien wel in een museum overgebracht , zoodat het thans gewaagd zou zijn , uit dezen steenhoop tot een Tjandi , de reinigingsplaats of Voortempel van den Boroboedoer , te willen besluiten .
Van hier beschouwen wij reeds de spits van dit reu-zengewrocht ( reu-zengewrocht ) en , in de westelijke richting verder voort-gaande ( voortgaande ) , wordt onze blik door het tafereel aan zijn zuid-oostzijde ( zuidoostzijde ) getroffen .
De natuur vormt een waardigen achtergrond tot dit tafereel ; immers zoodanig mag men aanmerken het steil naar die zijde afdalende Minoreh-gebergte . Hadden wij Boroboedoer in zijne oorspronkelijke pracht en grootsch-heid ( grootsch-heid ) gezien , zooals zich die wellicht voor eeuwen ver-toonden ( vertoonden ) , zoo zonden wij dien voor een zetelplaats der goden en niet voor een werk van menschenhanden ge-houden ( gehouden ) hebben .
Stel u voor een tropisch klimaat , gematigd door een hoogte van omstreeks twaalfhonderd voet boven den spiegel der zee , zoomede door den altijd waaienden zee-wind ( zeewind ) , getooid door de immer bloeiende lente , die hare be-koorlijkheid ( bekoorlijkheid ) over een waarlijk naar een paradijs zweemende landstreek heeft uitgespreid , en die omgeven wordt door hemclhooge bergen ; stel u voor , dat gij u hier bevindt op een kegelvormigen heuvel van honderd voet hoog , een werk van zulk een kolossalen omvang , dat het driehonderdveertig voet in ' t vierkant telt , en daarbij elke steen een meesterstuk van beeldbouwkunst ! Het geheel maakt dan ook een allergeweldigsten indruk ; zoowel de schoone bouwstijl in ' t algemeen als de uitwerking van de enkele groepen verraadt tegelijk een hoogen kunstzin en eene taaie volharding en geduld , die ons waarlijk met bewondering vervullen . Elke steen is sierlijk bearbeid , en tot in de kleinste bijzonderheden is alles op het zorgvuldigste en met de meeste kunst-vaardigheid ( kunstvaardigheid ) bewerkt , gelijk men het ter nauwernood in de schoonste moderne paleizen aantreft . Ofschoon de afzonderlijke beelden in de fijnere beeldhouwwerken door
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
laatste wijziging 06-06-2023
1 gedigitaliseerd
 
 
 

Deze site plaatst cookies ten behoeve van het optimaliseren en verbeteren van onze digitale dienstverlening.
Dit gebeurt anoniem. Door gebruik te maken van deze website ga je daarmee akkoord. Lees er meer over in ons privacy statement

Ik snap het