Archieven

 

Uw zoekacties: De Olijftak, 1871; p. 70

De Olijftak

beacon
1  records
 
 
DOT_1871 De Olijftak
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1871; p. 70
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
70
Datum:
1871
Jaargang:
1871
Is onderdeel van:
( 5
DE O L IJ F T A K .
en dan viel het geheele vroolijke gezelschap op kommando lachend in :
n Vertel nu verder maar , heer Jurriaan ! «
Ook aan het gezellige , onschuldige hof was de jonge ervaren pianospeler en componist — ondanks vele uiterlijke ruwe manieren en grillen — zeer gezien . De gulgoede , dikbuikige en niettemin danslustigo keurvorst , die zich zelfs later aan het Pruissische hof in Coblenz om deze eigen-aardigheid ( eigenaardigheid ) den bijnaam van // 1'abbé saprebleu // verwief , walste gaarne met de schoone gravinnen Hatzfeld en Belderbusch op de melodieën van zijn jeug-digen ( jeugdigen ) hofcomponist . Voor het prachtige » ridderballet // van zijn begustiger graaf Waldstein , en voor andere feestelijke gelegenheden schreef Beethoven de muziek , en op de Donderdags-conecrten in het nieuw gebouwde badhuis te Godesberg , bij hofconcerten en in het orchest bij de opvoeringen van Ghick's " Alceste en Orpheus ," Mozart's // Bntführung » // Figaro // en // Don Juan « en Eransche en Italiaansche opera's speelde Lodewijk van Beethoven wakker op de — altviool !
Wat aangaat zijn pianospel verhaalt een oorgetuige uit dien tijd , de muziekale en schrijf lustige predikant Janeker : i Nog hoorde ik een der grootste spelers op het klavier , den lieven , goeden Beethoven .... Ik hoorde hem fantaiseeren ja , ik werd zelfs verzocht hem een thema tot variaties op te geven . Men kan de kimstgaven van dien innemenden , ongedwongen man met zekerheid afmeten naar den waarlijk onuitputtelijken rijkdom van zijne gedachten , naar de geheel oorspronkelijke wijze van uitdrukking van zijn spel en naar de vaardigheid , waarmee hij speelt . Ik zou dus niet weten wat hem nog ontbreken kan , om een groot kunstenaar te mogen heeten . Ik heb Vogler op de piano gehoord , dikwijls uren lang , en steeds heb ik zijne buitengewone vlugheid bewonderd . Maar behalve die vlugheid is Beethoven veel sprekender , veel erooter , heeft hij veel meer uitdrukking — in een woord , hij spreekt meer tot het hart : en is dus een even goede Adagio-als Allegro-speler ( Allegro-speler ) ; zelfs de gezamenlijke deelne-mers ( deelnemers ) aan dit orkest zijn zijne bewonderaars en geheel oor wanneer hij speelt . Hij alleen is de bescheidene , zonder de minste aanmatiging .//
Doch Bonn werd te klein voor liet groote kunstenaars-hart ( kunstenaars-hart ) . Mozart had op zijn leeftijd reeds de geheele wereld opgetogen , en de 22-jarige Lodewijk van Beethoven was niets meer — dan hoforganist van den keurvorst van Keulen met een inkomen van 400 florijnen .
Dat knaagde aan het eerzuchtige hart . Want zonder eerzucht wordt geen kunstenaar , ten minste geen meester , geboren !
En een meester wilde hij worden - - zooals Mozart — zooals Haydn ! Wanneer hij in de avondschemering aan zijn ellendig spinet zat en zijne droombeelden in toonen
uitte — gouden , statige , wegslepende , smeltende toonen
dan zwol hem het hart zoo sterk en machtig — dan wist hij dat hij den gloed van een meester in de ziel omdroeg .... Maar hij moest weg uit Bonn — in andere , ruimere kringen eu onder andere omstandigheden , waarin zijn genie de wieken kon ontplooien en bewegen — in volle kracht en schoonheid ....
In December 1790 had hij den ouden vader Haydn op zijne doorreis naar Londen voor ' teerst gezien en gehoord . In Juli 1792 kwam Haydn met roem gekroond en met goud beladen op zijn terugtocht naar Weenen weder door Bonn . De kapel bood hem een schitterend ontbijt aan te Godesberg . Beethoven legde den vereerden meester eene cantate voor — Haydn prees die en noodigde den jongen componist uit hem tot zijne verdere volmaking
naar Weenen te volgen Nu had het verlangende
hart geen rust meer in Bonn , hij drong zoolang aanbij zijne begunstigers , totdat keurvorst Max Erans zijnhoforganist in November 1792 verlof en de middelenschonk om naar Weenen te vertrekken : // opdat hij bijHaydn zijne verdere opleiding ontvangen en daarna methem naar Londen reizen zou , ten einde als virtuoosen componist roem en schatten in te oogsten , om eindelijkweder naar Bonn terug te keeren en keurvorstelijkkapelmeester te worden »
Sed diis aliter visum — de goden hadden er an-ders ( anders ) over beschikt .
Zijn // oprechte vriend Waldstein ,// gaf hem een schoon woord mede op reis : // Door onvermoeide vlijt verwerft gij Mozart's geest uit de handen van Haydn !//
Ook dat begrepen de goden beter — zij bewaarden ! Beethoven's geest onvermengd — in volkomen oorspronke-lijke ( oorspronkelijke ) kracht en schoonheid .
( Wordt vervolgd .)
TOLEDO EN ZIJN HOOFDKERK .
( Met eene gravure ).
Van verre gezien maakt Toledo geen bijzonder gun-stigen ( gun-stigen ) indruk . De Alcazar of ' t oud kasteel is aan de oostzijde het eenige in ' t oog vallende gebouw der stad , die het door zijne breede , zware massa schijnt te druk-ken ( drukken ) . Maar hoe nader men komt ,, hoe duidelijker liet beeld van Toledo zich tegen den diepblauwen hemel afteekent , des te eigenaardiger en grootscher wordt het tafereel . De stad ligt op een steile rots , die naar alle zijden open ligt , en hare eeuwenheugende huizen schijnen niet naast , maar op elkander gebouwd te zijn . Boven de verwarde massa der woonhuizen , verheffen zich op ontelbare plaatsen reusachtige bouwvallen , overblijfselen van sterke vestingwallen , verweerde brokken muur van vroegere trotsche kasteelen , statige torens , wier Arabische oorsprong onmiskenbaar is , naast evenzocr reusachtige , maar minder sierlijke vestingtorens uit vroegere Christe-lijke ( Christelijke ) eeuwen . En men waant zich geheel en al in de middeneeuwen verplaatst , wanneer men eindelijk na lang stijgen over de van rots tot rots gelegde brug van Alcantara treedt , waaronder de Taag schuimend over de klippen bruist , en die aan gene zijde door de pcort van denzelfden naam , een massief en toch sierlijk bouw-stuk ( bouwstuk ) uit de vijftiende eeuw , is afgesloten . Overal langs den bergrug hangen schilderachtige bouwvallen , waar-langs ( waarlangs ) de weg aanhoudend steil door de enge straten opwaarts gaat , tot aan het hoofdplein der stad , dat de plate-forme van de rots van Toledo uitmaakt , waarboven zich echter nog een hoogere top verheft , waarop de Alcazar ligt . Men kan geen stap doen in de straten der stad , zonder door den vorm van een huis , door een brokstuk van een ouden muur , door een zuil of eenig ander beeldhouwwerk , door een binnenpoort , door een toren , waartegen woonhuizen zijn aansebouwd , en door honderd soortgelijke dingen eraan te worden herinnerd , dat men den grond
Hoeveel echter van den tegenwoordigen Alcazar nog tot de oudheid behoort , valt in den toestand waarin hij door de laatste verwoesting is gebracht , moeilijk met juistheid te bepalen . De oude Alcazar lag sedert langen tijd in puin , toen Karel III het ondernam hem weer op te bouwen , en deze onderneming met verkwistende pracht uitvoerde . Maar dit nieuwe gebouw zou zijn stichter niet lang overleven . In de eerste jaren van den Onaf hankelijkheids-oorlog ( hankelijkheids-oorlog ) ging de Alcazar in vlammen op , hetzij dat de Eranschen hem in brand staken , of dat de Spanjaarden zelf hem in brand schoten , terwijl zij de Eranschen uit Toledo zochten te verdrijven . Datgene wat deze brand en de intusschen vervlogen jaren nog van den Alcazar hebben overgelaten is een der prachtigste ruïnes , die men zich bij mogelijkheid verbeelden kan . Indruk-wekkend ( Indrukwekkend ) en verrassend ï ; vooral liet gezicht van den naar de stad toegekeerden hoofdgevel , die zich , dank zij de wonderlijke sterkte van zijne granietmuren , tamelijk goed staande heeft gehouden . Hij leunde tegen twee reus -
achtige torens aan , die door eene buitenwaartsehe galerij met elkander in verbinding stonden , waarvan de steenen balustrade nog bijna ongedeerd den geheelen buitenmuur van het kasteel als met luchtige , lichte tinnen kroont . Een dezer torens bevat een dubbelen wenteltrap , waarvan de spil nog geen 5 voet in doorsnede heeft , en waarvan de dubbele rei treden niettemin zeer gemakkelijk op-en ( open ) af te loopen is .
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
laatste wijziging 06-06-2023
1 gedigitaliseerd
 
 
 

Deze site plaatst cookies ten behoeve van het optimaliseren en verbeteren van onze digitale dienstverlening.
Dit gebeurt anoniem. Door gebruik te maken van deze website ga je daarmee akkoord. Lees er meer over in ons privacy statement

Ik snap het