Archieven

 

Uw zoekacties: De Olijftak, 1871; p. 55

De Olijftak

beacon
1  records
 
 
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1871; p. 55
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
55
Datum:
1871
Jaargang:
1871
Is onderdeel van:
DE O L IJ F T A K .
/
Nadat ' t huwelijk voltrokken was , had de terugkeer naar huis op dezelfde wijs plaats . Daar zette men zich aan den diseh , waar men gelegenheid had , den verba-zenden ( verbazenden ) eetlust van deze natuurmenschen te bewonderen ; en toch maakte deze maaltijd maar het eerste gerecht uit , want naar gewoonte moeten de gasten ook de wo-ningen ( woningen ) van alle op ' t feest genoodigde jonge meisjes bezoeken en in elk van deze een nieuw maal nuttigen . Die maagversterkingen duurden tot aan den avond , toen allen zich weder in de loods te zamen bevonden , die de hoofdzetel van ' t feest kon worden genoemd . Hier wachtten de muziekanten : do basspeler op een ton , de fluitist op den kachel en de violist , die ' t zich op een hoop leêge zakken zoo gemakkelijk mogelijk had gemaakt . De feestelingen die , ten gevolge van al ' t genot , wat moeielijk ter been waren , leunden rechts en links tegen de muren , terwijl de huisvader , een achtbare grijsaard met sneeuwwitten baard , ieder die binnenkwam met een glas vol brandewijn ontving .
Het toppunt van de pret was een manoeuvre , waar-toe ( waartoe ) Prins W . een aantal Kozakken had doen aanruk-ken ( aanrukken ) . Deze bestond daarin , dat de oom der bruid , die zicli door zijne onvermoeibaarheid in het onzichtbaar maken van geest rijk vocht onderscheiden had , dooi-de ( dooide ) soldaten op een laken gelegd en oude :- luidklinkend hoerah-geschal omhoog geworpen en weder opgevangen werd . Daar de volijverige strijders zich echter in zeer opgewekten toesfand bevonden , zoo gebeurde het wel eens , dat zij liet voorwen ) van deze vreemde huldebe-tuigingeu ( huldebe-tuigingeu ) niet gelijktijdig opvingen , zoodat de goede man dan wel eens langs liet laken over den grond bui-telen ( buitelen ) moest . Den oude liep daarbij het angstzweet in zware droppelen van de kaken , zoodat . hij den hemel dankte dat Prins W . door een wenk aan de grap een einde maakte en hem toestond , zijn kwelgeesten door nieuwe volle glazen te beloonen .
LaWap oyer het Onderwijs in Amerika .
Onder de vurige strijder - voor Onderwijs — wie weet het niet ? — onder de lofredenaars op het onderwijs in Amerika , staat bovenaan Edouard Laboulaye .
In eene zitting van de groot e Maatschappij voor Volks-onderwijs ( Volksonderwijs ) in Frankrijk , van 12 Jan . dezes jaars , sprak hij eene rede uit , die met de stilste aandacht werd aan-gehoord ( aangehoord ) en door daverende toejuichingen afgebroken .
Een en ander uit deze rede zal hier niet misplaatst zijn .
Hij begon met eene lofrede op Horace Mann , in 1859 gestorven . /' Een standbeeld voor een schoolmeester ! Ge-lukkig ( Gelukkig ) land , dat die ruiterstandheelden niet kent van een sukkel , gedekt met een metalen hoed en een langen degen zwaaiende - maar dat een standbeeld opricht voor de ware helden , de helden der menschhcid !//
Voor Horace Manu was de opnoedin ;/ de oplossing van het democratisch vraagstuk ; zij is de rijkdom van hen die niets bezitten . De man van talent en van kennis vreest geen ballingschap ; hij draagt zijner , rijkdom overal met zich .
De opvoeding is ook de ware gelijkheid ; zij maakt overal den wederzijdschen band van alle zielen , zij die samenwerken zijn gelijk ; de onderlinge overeenstemming is de ware grondslag der gelijkheid .
Ook de vrijheid is afhankelijk van de opvoeding . In de hand van den onbeschaafde en onwetende is de vrij-heid ( vrijheid ) vaak een geweer in de hand van een kind . Wie de vrijheid wil genieten , moet ze kennen .
Ga naar eene dorpskermis . Daar loopt de geneesheer : men ziet hem niet aan . Doch de kwakzalver die voor alle kwalen een goedkoop \:) tleschje uitvent , wordt door het domme publiek aangestaard . .. en men koopt zijne geneesmiddelen voor eenige stuivers . De man van kennis haalt : de schouders op ; ' de onwetende luistert en wordt bedrogen . Hein ontbreekt de opvoeding .
De spreker gaat naar de Amerikaansche school . In elke plaats valt terstond het schoonste gebouw in ' t oog . Elk land karakteriseert zich door zijne arebouwen . In ' t Parijs der 10e eeuw is het de opera .
In de Amerikaansche dorpen is het de school . Men treedt binnen , men vindt een portaal waar het kind zijn jas of pet kan ophangen , waar hij water heeft om zijne handen te wasschen . Men gaat het scboollokaal binnen . Overal borden , kaarten , platen aan den wand . De Ame-rikanen ( Amerikanen ) hebben het bewezen : aanschouwelijk wordt het snelst geleerd . In onze scholen zitten de ' kinderen aan lange tafels opeengedrongen en heginnen met elkander te schoppen en te slaan ; zoo vestigt zich de vriend-schap ( vriendschap ) , en later als men elkander in ' t leven ontmoet , dan heet het : wij hebben in dezelfde klasse gezeten en elkander bewijzen van vriendschap gegeven . In Amerika
is't geheel anders • dat gemeenschappelijke , hetwelk goed is om een klooster - of kazerneleven te vorini'n , past geen volk dat hoven alles het individu stelt . Ieder kind heeft zijn tafel , zijn lessenaar , een zitplaats aan den vloer vast-gemaakt ( vastgemaakt ) en eene ledige ruimte rondom zich ; van den eersten dag af wordt hij als een vei antwoordelijk wezen beschouwd ; de eerste les die de school hem geeft is verantwoorde-lijkheid ( verantwoordelijkheid ) ."
Laboulaye prijst verder zeer het Ainerikaanseh stelsel , om de knapen na ' t lezen terstond te loeren sproken over eenig onderwerp ; ' t wordt in Amerika zelfs var , den werkman gevorderd , dat hij zich in ' t open haar weel uit te druilen .
» Do leertijd is van 6 a 18 jaar . Alles wordt geleerd wat direct op ' t leven van toepassing is , en hij de konnis van geschiedenis , staatsinrichting , enz . wordt boven alles in ' t oog gehouden , dat de burger een deel i ; der hoogste macht . De Amerikaansche kinderen spelen congresje ; één spel doen ze weinig , namelijk soldaatje spelen .
//' t Is niet voldoende scholen te liehben ; wij hebben in Frankrijk scholen , waar meer plaatsen zijn dan kin-deren ( kinderen ) : een huisvader is dikwijls genoodzaakt zijne kleinen te laten werken , omdat hij te arm is om ze naar school te sturen . In dit opzicht is de oplossing gemakkelijk te ! vinden in de Vereonigde Staten . De Amerikanen hebben het kosteloos onderwijs ingesteld ; niet enkel het onderwijs kosteloos , maar zij voorzien ' t kind van boeken , papier en pennen ; zij vragen den huisvader slechts zijn kind to geven . Doch dit is niet alles : dikwijls belet de armoede don huisvader zijn kind ter schooi te zonden ; in Frankrijk is men begonnen hierin te voorzien door schooikassen opterichten . .. Stel u evenwel niet voor , dat do Amerikanen veel praten over't , kost o looze der schooi . In Frankrijk vormt men zien geen helder denk-beeld ( denkbeeld ) van kosteloos onderwijs , door op kosto-loo ( kosto-loo ) % den klemtoon te zetten ; wellicht gaat men lijnrecht in togen hel dool dat incn bereiken - vil . Ons beginsel om den Slaat : direct de school te laten bekostigen draagt er toe bij dat noodlottig denkbeeld to verspreiden van een alniaetitigen Staat , die enorme kassen heeft waaruit hij onophoudelijk kan putten . Dus vragen wij van don Staat ; ons 5 i'r . te willen geven om zich met : onze kin-deren ( kinderen ) bezig to honden , en hij stemt beloofd toe op voor-waarde ( voorwaarde ) dat : hij ons ( i fr . uit den zak haalt . Zoo gaat het niet in Amerika . Daar betaalt de gemeente de uitgaven der school , en do huisvaders brongen liet gold daarvoor op . Zij spreken niet over ' t kostelooze , maar wol over de groote som die ' t onderwijs kost . Zo weten best dat ze betalen en hoeveel ze betalen ; die som is aanzienlijk . Hadde ik geen waarborg in een gedrukt verslag , ik zou u de som niet . durven noemen die Amerika voor zijne scholen besteedt . De uitgaven bedragen voor eene bevol-king ( bevol
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer