Archieven

 

Uw zoekacties: De Olijftak, 1871; p. 407

De Olijftak

beacon
1  records
 
 
DOT_1871 De Olijftak
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1871; p. 407
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
407
Datum:
1871
Jaargang:
1871
Is onderdeel van:
DE OLIJFTAK .
7
è vmtfar tran « Si . tar .
Een weinig beneden de aloude stad Bingen , en aan den linker-oever ( linker-oever ) van den Rhijn , verlieft zich een hooge rota . Dit indrukwekkend gevaarte , dat wegens zijne lig-ging ( ligging ) den naam van Rheinfels heeft gekregen , wordt bekroond door grootsche bouwvallen , die getuigen dat zich daar eenmaal een der geduchtste burchten verhief , die weleer de Rhijnoevers bestreken . Deze burcht was aan-vankelijk ( aanvankelijk ) tot een vroom doel gebouwd en strekte tot een toevlucht voor monniken , doch tegen het midden der 13 ,] e eeuw verdreef een machtig graaf van Katzenellenbogen de monniken uit hunne bezittingen en richtte deze vreed-zame ( vreedzame ) woning tot eene vesting in . Deze graaf , een hard-vochtig ( hardvochtig ) man , werd door eene onverzadelijke hebzucht be-heerscht ( be-heerscht ) , en betoonde voor recht en wet niet het geringste ontzag . In den geheelen omtrek had hij zich dan ook zeer gehaat gemaakt , zoowel door de zware kastijdingen , die hij zijn vazallen om de geringste of zelfs onbewezene vergrijpen deed ondergaan , als door de lage en schande-lijke ( schandelijke ) wijs waarop hij , enkel om zich te verrijken , boete en schatting oplegde . Deze afpersingen hadden zijn ver-mogen ( vermogen ) zoo doen toenemen , dat men hem niet anders dan Diether den Rijke noemde . Terwijl elke edelmoedige aandoening door onverzadelijken dorst naar rijkdom in zijn hart verstikt werd , wist men van hem geen enkele daad op te noemen , waarin eenig blijk van welwillend-heid ( welwillendheid ) doorstraalde . Geen wonder dus , dat in het gansche land schrik en verslagenheid heerschte toen men zag dat hij zich in eene versterkte stelling ging nestelen , want men twijfelde er geenszins aan , dat zijne vermetelheid toenemen zou naarmate hij meer in staat zou zijn om het kwaad straffeloos te plegen .
Niets was nogtans zoo ellendig dan het leven van dezen Rijke , want daar hij gierig was , stapelde hij zijne schatten op , enkel uit zucht om die te bezitten en te . wariueerdeixn . In ^ uiiu jüugd nau by eeii £ vrouw gehuwd , die alle deugden bezat , welke hem ontbraken . Het medelijdend en zachtzinnig gemoed der gravin werd dan ook diep geschokt door het onheil.dat de slechte neigin-gen ( neigingen ) van haar echtgenoot aanrichtten ; doch door het over-wicht ( overwicht ) van den graaf beheerscht en aan hare eigene zwakheid overgelaten , kon zij niet anders dan zuchten over gewelddadigheden , die zij niet bij machte was te voor-komen ( voorkomen ) of te breidelen . Dit was eene eerste oorzaak , die haar van haar echtgenoot vervreemdde , of veeleer van haar meester , want hij legde haar allerlei dwang op en hield haar zoo in het oog , dat zelfs haar dienstboden meer vrijheid hadden dan zij zelve .
Uit dezen ongelukkigen echt werd een dochter ge-boren ( geboren ) , die reeds van hare prilste jeugd af de verdorven laaghartige neigingen van haar vader scheen te bezitten . Deze geboorte stelde ' s graven hoogmoed te leur , daar hij zich in zijne hoop , den naam van Katzenellenbogen te zien voortleven , bedrogen zag , en dit deed hem zulk een afkeer tegen zijne dochter opvatten , dat hij zich bij elke gelegenheid zoo streng jegens haar gedroeg , totdat die afkeer tot haar scheen over te slaan .
Door eene slecht geleide opvoeding en eene streng-heid ( strengheid ) , die het opvliegend en wraakzuchtig karakter der jonge gravin verbitterde , ontwikkelden zich , ondanks de moederlijke waakzaamheid , hare verderfelijke neigingen maar al te snel . Weldra was zij dan ook gehaat door allen , die haar omgaven , en voor hare moeder , die zich haar slechten inborst niet ontveinzen kon , een bron van bitter verdriet . Eerst vele jaren later , nadat de ondeug-den ( ondeugden ) van zijn eenig kind hem reeds veel leed hadden veroorzaakt , schonk de Hemel hem een maniielijkcn erfgenaam , die hem niet minder tot eene kastijding zou worden . Deze toch , toonde van zijne eerste jeugd af de kiemen van eene ondeugd , geheel in strijd met de schraap-zucht ( schraap-zucht ) zijns vaders . Deze aanleg , reeds vroegtijdig door den graaf met huivering gadeslagen , kwelde zoozeer zijn geest , dat de vreugde , die deze gewenschte geboorte
hem eerst geschonken had , er geheel door werd vergald . Zoodra graaf Diether zich achter zijne hechte muren veilig achtte , vierde hij aan zijn zucht tot roof en plun-dering ( plundering ) , zooals men verwacht had , den ruimsten teugel . De gunstige en sterke ligging van Rheinfels , die de vaart langs St . Goar beheerscht , waar de Rhijn den vorm van een verrukkelijk meer aanneemt , doet deze rots-hoogte ( rotshoogte ) thans nog beschouwen als de sleutel van het schoone Mühlen-dal , eene verlenging van de vallei der Nahe . Welhaast had de graaf het geheele land op rantsoen gesteld ; inzonderheid hadden de bewoners der Rhijn-boorden ( Rhijn-boorden ) van den heer van Rheinfels te lijden , die , ter-wijl ( terwijl ) de scheepvaart ten voordeele der burchtgraven reeds door eene tolheffing bezwaard was , voor de vaart langs Rheinfels nieuwe rechten invorderde . Deze onbillijke schat-tingen ( schattingen ) werden op de meest kwellende wijze van alle vaartuigen zonder onderscheid geheven , zoodat . bij alle neringdoenden , die bij deze scheepvaart belang hadden , eene algemeene ontevredenheid ontstond en de naam van Diether den Rijke weldra gevloekt werd van Bingen tot Boppart .
Onder de kloosterlingen , vroeger door den graaf van Rheinstein verdreven , had er een geweigerd zijn broe-ders ( broeders ) te volgen naar de abdij van Siegburg , waar zij een toevluchtsoord gevonden hadden . Hij had zich gevestigd in eene hut aan de overzijde van den Rhijn , op den berg , die St . Goarhausen beheerscht , en leidde daar een leven van strenge godsvrucht . Zijne landbouwkundige kennis maakte hem bij de boeren in den omtrek zeer gezien , wie hij in de behandeling van den in deze oorden zoo belangrijken wijnstok onderrichtte . In hunne gesprek-ken ( gesprekken ) met den goeden monnik voeren zij niet weinig uit tegen den gehaten Rijke , die door zijn onverzadelijken geldzucht , al de bronnen van welvaart uitdroogde , die de nijverheid had doen vloeien uit de ingewanden van een onvruchtbaren bodem . Doch Kuno — zoo heette de monnik — vermaande hem tot geduld en berusting , en troostte hen , dat God zeker eenmaal graaf Diether de oogen openen zou , en diens hart zich dan zeker even goedaardig en rechtvaardig zou betoonen als dat van zijne edele gemalin . Zoo trachtte Kuno de verbitterde gemoe-deren ( gemoederen ) tot bedaren te brengen door hun het voorbeeld van gematigdheid en zachtmoedigheid te geven .
In dien tijd woonde te Urbar een visscher , Schaff genaamd , die met de familie van den graaf menigvul-dige ( menigvuldige ) oneenigheden gehad had wegens de heffing der tol-gelden ( tolgelden ) , en ten gevolge daarvan zulk een diepen wrok tegen den heer van Rheinfels had opgevat , dat hij hem zijne gevoelens zelfs niet verborg , en overal rondging , om diegenen tot opstand aan te zetten , die daarvan door Kuno's wijze raadgevingen tot heden weerhouden waren geworden . Eerlang kreeg Diether kennis van de gesprek-ken ( gesprekken ) en handelingen van dezen oproerigen vazal , deed hem vatten en in een der onderaardsohe cellen van het kasteel werpen . Deze inhechtenisneming wekte eene alge-meene ( algemeene ) ontsteltenis ; wel was deze gewelddadigheid niets ongemeens , doch Schaff stond als een braaf man bekend , en men achtte maar al te zeer graaf Diether in staat om zich op wreedaardige wijs te wreken over de woorden , die de visscher in zijne verontwaardiging geuit had . Doch zulk een schrik had de heer van Rheinfels ingeboezemd , dat er zich niet ééne klacht noch eenig gemor ten gunste van den gevangene verhief .
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
laatste wijziging 06-06-2023
1 gedigitaliseerd
 
 
 

Deze site plaatst cookies ten behoeve van het optimaliseren en verbeteren van onze digitale dienstverlening.
Dit gebeurt anoniem. Door gebruik te maken van deze website ga je daarmee akkoord. Lees er meer over in ons privacy statement

Ik snap het