Archieven

 

Uw zoekacties: De Olijftak, 1871; p. 287

De Olijftak

beacon
1  records
 
 
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1871; p. 287
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
287
Datum:
1871
Jaargang:
1871
Is onderdeel van:
DE OLIJFTAK .
7
27 October 1830 dat de waardige bevelhebber , na lang getergd geduld , aan overmoedigen aandrang toonde , dat men de eer van Neêrlands vlag nog wist te handhaven ; het was na eene tweejarige bezetting , dat alleen over-macht ( overmacht ) de sterkte aan de verdedigers kon ontrukken , maar toch niet dan na een beleg van drie-en-twintig dagen en nachten , en niet dan met de getuigenis , door den bestrijder zelf afgelegd , " dat die wallen niet meer te houden waren .» Alvorens wij van het beleg zelve gewagen , mogen nog eenige bijzonderheden voorafgaan , over de inwendige inrichting van het kasteel .
Ofschoon de Citadel in 1830 eene menigte ruime gebouwen bevatte , bezat zij echter geene bomvrije , tot huisvesting van troepen , ingerichte casernes . De grootc caserne en eenige andere grebouwen hadden verwulfde kelders ; om deze gedurende een bombardement bruikbaar te maken , trof men de noodisre schikkingen , overdekte de gebouwen met eene dikke laag mest en aarde , en onderstutte de gewelven , voor zooveel dit noodig werd geoordeeld , met stevige balken . Daar er geen voldoend getal kelders aanwezig was , werden de troepen ook voor een groot gedeelte in de rechter-en ( rechteren ) linkerfiankpoternen en in de communiecatie-galerijen ( communiecatie-galerijen ) der bastions geplaatst .
Er was te voren geen bomvrij hospitaal in het kasteel . Ten einde daarin te voorzien , had de genie , onder de directie van den majoor van der Wijck , sedert eenjaar eene ruime blindeering tegen den walgang der courtine van de bastions Hernando en Toledo ( N is . 1 en 2 ) opgericht . Deze blindeering was van eene ongemeene dikte , en liet dak , op eene hoogte boven den grond verheven , en maar even toereikend om zich overeind staande te houden , was uit samengevoegde zware balken ver-vaardigd ( vervaardigd ) , en overdekt met fascines , mest en aarde . Doel en samenstelling van dit gebouw vereischten , dat er geene andere openingen konden worden aangebracht dan nauwe ingangen , met schietgaten voorzien : dikke deuren , waardoor tevens lucht en licht toegang moesten vinden tot dit somber verblijf , bestemd om de gekwetste verdedigers op t.e nemen . Eenige andere blindeeringen van deuzelfden post , maar minder uitgebreid en van minder stevige bouwstoffen , werden op geringen afstand opgericht tot verblijfplaats voor een gedeelte der bezet-ting ( bezetting ) . Het groote verwulfde kruitmagazijn ( waarin bij den aanvang der belegering een hoeveelheid van ongeveer 100,000 pond buskruit lag ) was met een laag fascines en aarde gedekt , de deur door halken verzekerd en de vensters met zandzakken dicht gestopt . Het laboratorium was - in een opzettelijk daartoe vervaardigde blindeering onder de courtine der bastions Alba en Hernando ( u os . 5 en 1 ) geplaatst en onder de facen en courtines had men kleine magazijnen voor amunitie en een geringe hoeveelheid buskruit in vaten gereed gemaakt .
Onder de hoofdbeschikkingen des opperbevelhebbers van het kasteel behoorden inzonderheid het aanleggen van bomvrije keukens , voorts het verzorgen en voor het worpgeschat beveiligen van de waterputten , tot behoud van goed , zuiver drinkwater . Men beseft al het gewicht van dien maatregel . Nog kort voor het beleg werd het getal der putten met twee vermeerderd , welke door de nasporing van den majoor der genie van der Wyck werden ontdekt , nadat zij wellicht anderhalve eeuw dichtgemetseld waren gebleven . Ondanks die voorzorgen , werd het ver-nielen ( vernielen ) van de genoemde keukens en vooral van de water-putten ( waterputten ) een der naaste oorzaken , welke het kasteel ten slotte onhoudbaar maakten .
Behalve de Citadel zelve , had men nog eenige voor-werken ( voorwerken ) , als de lunetten van KieL en van St . Laurens , die met andere versterkingen een stelsel van verdediging moesten uitmaken , namelijk om den vijand te dwingen zijne loopgraven op merkelijken afstand van de hoofdwallen aan te vangen , zoodat men gelegenheid had , hem af te niaiten en tot het verzwakken van zijne iiniën te dwin °
( Wordt vervolgd .)
—^=^^> aL <^-,^—
BINNENLANDSCH OVERZICHT .
DEK HAAG , 30 Augustus .
Onder de middelen , welke kunnen strekken om het denkbeeld van vrede bij de burgers te versterken , werd reeds meermalen gewezen op de wenschelijkheid om aan het lager onderwijs eene andere richting te geven . Men meende , dat hetgeen men gewoon is militarisme of bijzondere voorliefde voor den militairen stand te noemen , reeds in de kiem behoorde te worden verstikt en uitgeroeid , en niemand , die daartoe beter in staat is dan de onder-wijzer ( onderwijzer ) , die op het buigzaam gemoed van het jeugdig kind , zulk een onbegrensden invloed kan uitoefenen . Waarom — vroeg men — wordt het onderwijs in de nederlandsehe geschiedenis bij voorkeur dus ingericht , dat de jeugd gemeenzaam wordt gemaakt met de tallooze voorbeelden - -san ( -san ) edel en roemruchtig bloedvergieten , terwijl de levensgeschiedenis van mannen van wetenschap en kunst , geletterden en van hen , die door groote uit-vindingen ( uitvindingen ) de gansene maatschappij op eene onverganke-lijke ( onvergankelijke ) wijze aan zich hebben verplicht , voor onze kinderen een gesloten boek blijft en zij ter nauwernood met de namen van Hugo de Groot of Rembrandt worden bekend gemaakt .
De weekbladen aan het onderwijs gewijd hebben die vraag inden jongsten tijd meermalen ter sprake gebracht , en ook de op il en 2b Juli te Heerenveen gehouden algemeene vergadering van het Nederlaudsch Onderwijzers-genootschap ( Onderwijzers-genootschap ) heeftzich daarmede bezig gehouden . Naar aan-leiding ( aanleiding ) niet van die vergadering , maar van de bekendmaking van het programma , heeft het te Utrecht bestaande comité tot opwekking van de belangstelling in ' s lands verde-diging ( verdediging ) aan die vergadering eene missive gericht , waarin zij zich eenige opmerkingen veroorlooft over het onderwijs in de geschiedenis des vaderlands .
De aanvallende oorlog valt niet in den smaak van het comité tot opwekking der weerbaarheid . Hier luister ik gaarne naar netgeen het comité schreef : // De vorst of landsregeering , die een aanval lenden , een veroverings-oorlog ( veroveringsoorlog ) verklaart , is ontegenzeggelijk de diepste afkeuring waardig ; de offers aan ' menschenlevens en schatten , die zulk een oorlog , zoowel van de zijde des aanvallers als jj van de zijde des verdedigers vordert , komen op het schuldig hoofd neer van hem , die den oorlog roekeloos uitlokt , of noodzakelijk maakt .»
' Maar // vervolgt het comité , «- hoezeer we den aanval-lenden ( aanval-lenden ) oorlog ook verafschuwen , vergeten we niet , dat zij die hem voeren , een pligt vervullen , hetzij dan een beroeps-of ( beroeps-of ) een door de wet op hen gelegden pligt . Zou nu de leer ingang kunnen vinden , dat men onder zekere om-standigheden ( omstandigheden ) zijn pligt niet zou behoeven te doen ? Dat de soldaat niet zou behoeven te vechten , omdat het doel des oorlogs hem niet edel voorkomt ? .... Is de oorlog regtmatig , dan moet ieder die hem voert , naar vermogen medewerken om hem tot een goed resultaat te brengen , en evenals op ieder ander gebied moet ook op dit de onder-wijzer ( onderwijzer ) de eene groote les : pligtsbetrachting , prediken . 1 / Het comité trekt daarna zijne beschouwingen samen in vijf punten of stellingen : 1 °. een aanvallende oorlog is onverdedigbaar ; 2 °. een verdedigende oorlog is niet alleen rechtmatig en geoorloofd , maar dringende plicht ; 3 ». heldendaden , in een aanvallenden oorlog verricht , zijn op zich zelf schoon ; maar het moet in het licht gesteld worden , dat zij strekken ter bereiking van een slecht doel ; 4 ". heldendaden , ineen verdedigenden oorlog ver-richt ( verricht ) , zijn op zich zelf schoon , en verdienen allen lof , ook om het doel dat zij helpen bereiken ; 5 ». schoone daden , in een verdedigenden oorlog verricht , verdienen den dank des vaderlands , maar schoone daden des vredes cp nijverheids -, wetenschappelijk-en ( wetenschappelijken ) zedelijk gebied verdienen den dank der menschheid .
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer