Archieven

 

De Olijftak
beacon
1  records
 
 
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1871; p. 276
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
276
Datum:
1871
Jaargang:
1871
Is onderdeel van:
4
DE O L IJ F T A K .
om de ellende te helpen vermeerderen en veel zorg , bezwaar en kosten zou vereischen . Z . i . zou dus de volkenrechtelijke overeenkomst tot afschaffing der ont-plofbare ( ontplofbare ) kogels veeleer eene verfijnde wreedheid dan menschlievendheid kunnen worden genoemd .
Wij weten niet of de schrijver sinds 1861 op zijn gevoelen is teruggekomen : wij hopen het ter wille van de menschelijkheid . Dit is zeker dat bij het in zijn thans afzonderlijk uitgegeven werkje niet gewijzigd heeft , en daarom gevoelen wij ons genoopt met kracht tegen zulke en dat nog wel populaire beschouwingen te velde te trekken . Wij hebben ' t meermalen als krijgsmanstaai hooren verkondigen dat een generaal zijne soldaten , // zijne kinderen //, zooals zij zoo dikwijls worden genoemd , den eervollen dood op ' t slagveld toewenschte , en wij kunnen ons dien wensch in bepaalde omstandigheden voorstellen . Maar wij hadden nooit verwacht dat iemand die gewonde soldaten ter wille van een handvol gelds en een weinig moeite den dood zou wenschen en bun hulp en verpleging ontzeggen . Wij erkennen bet , er zijn gevallen waarin de gewonde slechts opgenomen wordt om toch na eenige uren onder de hevigste folteringen te bezwijken , maar wegen tegen dien enkele dan niet meer op de honderden , die geholpen werden om hersteld aan hunne familie te worden wedergegeven en der maatschappij nog langen tijd ten sieraad te strekken ?
Wij durven dan ook den schrijver nu te meer een verwijt van die woorden maken , nu in den afgeloopen krijg be-wezen ( bewezen ) is , hoe en wat menschelijke hulp doen kan om het : leed dier gewonden te verzachten ; nu men gezien heeft hoe de leden van ' t Roode Kruis , als ware helden , alle gevaren Irotseerende , te midden van vuur en zwaard , die ongelukkigen van ' t slagveld droegen om ze kosteloos te verzorgen , en ze hersteld in de armen hunner geliefden terugtevoeren .
Wolk bezwaar kan dan de schrijver nu nog in 1871 tegen het behoud der gewonden hebben . Met welk recht oordeelt hij nu hun plotslingen dood wenschelijker dan de hoop op herstel ': En zoo zijn oordeel sinds . 1861 mocht veranderd zijn , waarom dan zijne toestemming gegeven tot liet doen drukken van die woorden , zonder een enkelen regel er bij te voegen over het Roode Kruis ? Mocht dat Roode Kruis misschien geen populaire instelling wordenP
Het doet ons leed het te moeten zeggen , maar wijbadden van dien schrijver zulke p o p u 1 a i r e beschouwingenniet verwacht en kunnen niet nalaten ze ten hoogsteaftekeuren . Wij eerbiedigen gaarne het gevoelen vananderen , zelfs van onze hevigste tegenstanders ; wij erken-nen ( erkennen ) de uitstekende talenten van den schrijver ; wij gunnenhem gaarne het recht van zijn standpunt zelfs den oorlog teverdedigen ; — maar wij verzetten ons met kracht tegen dewijze waarop de schrijver met zulke hoogst ernstigezaken den spot drijft , en hoe gaarne wij ook van zijneveelzijdige kennis ons voordeel willen trekken , zij ' t danzelfs waar bij ons leidt op ' t wetenschappelijk gedeelteder krijgskunst , zouden wij liever dit zijn geschriftgemist hebben dan daarin , onder een waas van lucht-hartigheid ( luchthartigheid ) , zulke vreeselijke beginselen aan het volk tezien opgedrongen . Dat zijn de ware beginselen niet,die het volk moeten worden ingeseherpt . M .
BLADVULLING .
Een staatsgebouw , op militarisme gegrond , is een huis op zand gebouwd ; en dit zand is zijn gewicht aan goud niet waard !
Tenzij de vorsten en volkeren van het nationaal egoïsme , — wel te onderscheiden van edele vaderlands-liefde ( vaderlandsliefde ) , — worden genezen , kan er geen duurzame vrede op aarde zijn .
De overwinning is evenzeer eene beproeving als de nederlaag . Door deze kan men in den strik des ongedulds — door gene in den strik der boogmoeds vallen . In die laatste overtuiging liet ïilippus van Macedonië zich dagelijks door een slaaf de woorden toeroepen : // denk . er aan dat gij een mensch zijt !//
— TER GEDACHTENIS DES MEESTERS . —
LODEWIJK VAN BEETHOVEN'S
EEUWFEEST .
DOOF ^
L . NOH L .
Zoo even zwijgen de feesttoonen in Schotlands Hoog-landen ( Hooglanden ) bij de viering van den Honderdjarigen Geboorte-dag ( Geboortedag ) van den edelen Komanschrijver , en weder galmen feestklanken bij de herinnering van Honderd Jaren : thans aan den bruisenden Rijnstroom , thans voor den grooten Meester der Toonen .
Sir Walteb Scoti en Ludwig van Beethoven ! onwillekeurig doet de samentreffing van de feesten ter hunner eere die beide namen samenvoegen . En , bij wat verschil van aard , opleiding en omstandigheden — boe veel punten van overeenkomst zouden te vinden zijn in deii grondtoon van huu werken , waardoor zich verklaren laat dat beiden , op onderscheiden gebied , zulk een allerkrach-tigsten ( allerkrach-tigsten ) invloed op hun tijd hebben uitgeoefend . Scott mocht zich toerusten met al wat eene fijne beschaafde opvoeding medebrengt ; hij leefde aanvankelijk in een vrij onbezorgden staat , hij kon van der jeugd af volop ' t genot hebben van al wat het gezellig verkeer , vriend-schap ( vriendschap ) , huiselijk geluk liefelijks en opbeurends bieden ; niets van dat alles bij Beethoven , die van kindsbeen af met het lot moet kampen , vroeg alreeds en gestadig de treurigste ondervindingen heeft , die hem in zijn teederste gevoelens treffen ; bij , door een ongeneeslijke kwaal overvallen , is van ' t gezellig verkeer verstoken , zonder huiselijk genoegen . Welk verschil ! — en toch , beider gemoed hierin samenvloeiende , dat het open is voor de Natuur , dat het streeft naar loutering door ootmoed jegens God , als aller schepselen Vader , door liefde voor de Menschbeid , wier roerselen en bestemming beider geest diep bepeinst , beseft , gelijk zij ' s Menschcn zachtere of krachtige aandoeningen ieder op zijne wijze weten uittedrukken . Beiden hebben dezelfde liefde en bewondering voor Goethe en Schiller , beider hart trilt bij Ossian's of Burger's zangen — aan de Tweed , aan den Rijn zijn het twee Mannen , vol kern en standvastigheid van karakter ; twee , blakende voor ' t edele en goede , voor ' tgrootsche en verhevene , in eenvoud des harten ; beiden , toongevers , vinders van nieuwe w-egen , dichters , de een vooral in't Verhaal , de andere in de hoogzwevende vlucht der Toonen . Sir Walter Scott treedt later op , — hij verzwakte in zijnen laatsten
Deze punten van overeenkomst of van verschil bij de helden der twee feesten doen zich als van zei ven op ; wij zullen ze niet in meer bijzonderheden uiteenzetten : merken wij alleen nog aan , dat ds luistervolle Herinnering aan v . Beethoven verleden jaar , te Bonn , had moeten worden gevierd , doch dat de rampzalige oorlog dit verhinderde . Thans is van Beethoven's feest gelukkig tevens een — Vredefeest — de schoonste Harmonie !
Reeds in de eerste bladen van de 01 ij f tak ( nr . 7 en volgg .) hebben wij , onder den titel van : ' t Hart eens Kunstenaars eene bijdrage over des Meesters leven medegedeeld , in behagelijken vorm , oorspronkelijk door een Duitscher , Arnold Well mer , geschreven ; thans , bij de feesten te Bonn , die ook in Neêrland zoo veel belang-stelling ( belangstelling ) wekken , geven wij eene Gedachtenis aan den Meester gewijd ; bij hetzelfde vol gevoel , met dezelfde zucht om van Beethoven's zieleleven nategaan , den Kun-stenaar ( Kunstenaar ) door den Mensch te verklaren , vindt men hier meer stoutheid en kracht , meer een algemeenen blik op dss Adelaars vlucht : ' tis aan de Gartenlaube , van verleden
jaar , dat wij deze bladzijden van Ludwig Nohl's hand
ontleenen .
# # *
Wat is ' t , wat ons met zulk een bijzonder gevoel van vereering vervult , wanneer wij den naam van Beethoven vernemen ? Is ' t de hooge geest , die zelfs den leek uit de sonaten en symfonische gewrochten des Meesters tegenstroomt , of is ' t niet veeleer het besef , dat die klanken uit het diepst van ' s Menschen borst zijn opge-weld ( opgeweld ) , en wel van een Mensch , dien het lot geweldig trof , en die alles wat wij gevoelen en gewaar worden ,, zuiverder en dieper gevoelde en gewaar werd dan wij ?
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer