Archieven

 

Uw zoekacties: De Olijftak, 1871; p. 240
De Olijftak
beacon
1  records
 
 
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1871; p. 240
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
240
Datum:
1871
Jaargang:
1871
Is onderdeel van:
8
DE OLIJFTAK .
De jaarlijkscke beoordeelhig der Indische bcgrooting is ia den regel , niet tot kleinigheden afgedaald . Een oogenblik heeft een thans overleden volksvertegenwoor-diger ( volksvertegenwoordiger ) , de heer Koorders , beproefd door het voorstellen van amendementen op zeer geringe posten , question van ondergeschikt belang door de Tweede Kamer te doen beslissen , maar de bezadigdheid der meerderheid heeft de kamer behoed tegen die klip te verzeileu . Hetzij motion , hetzij amendementen werden voorgesteld , zij betroffen in den regel beginselen van Indisch staats-beleid ( staatsbeleid ) , als het al of niet behoud van kultures , heere-diensten ( heerediensten ) , de invoering of afschaffing van belastingen in Indië , de uitbreiding of inkrimping van uitgaven voor onderwijs , openbare werken enz . Indien de grondwet in art . 59 , 4e lid , bepaalt , dat andere onderwerpen , de koloniën en bezittingen betreffende , door de wet wor-den ( worden ) geregeld , zoodra de behoefte daaraan blijkt te bestaan , mag men veilig zeggen , dathet voordeNeder-landsche ( voordeNeder-landsche ) vertegenwoordiging eene behoefte bleek te zijn , een oordeel uit te spreken over alle Indische uitgaven en over alle hoofdbeginselen van koloniaal staatsbeleid . De Staten-Generaal , daartoe onbevoegd ver-klaard ( verklaard ) , zouden ophouden de vertegenwoordiging van eene koloniale mogendheid te zijn .
Maar er is nog eene derde reden , waarom de vaststelling der Indische begrooting bij de wet toejuiching verdient . De jaarlijksche vaststelling dier begrooting , al rooft zij eenigen kostbaren tijd van de vertegenwoordiging , ( die veel doen kan , als zij maar haren tijd wel verdeelt ) bevordert de bekendheid der natie met Indische onderwerpen . Het inwendig bestuur van Nederlandsch Indië , de aard zijner geldmiddelen , de verhoudingtot de verschillende machten aldaar : — alle zaken welke nog voor korten tijdvoorde natie in ' t duister waren gehuld , zijn thans door het volle licht der openbaarheid beschenen geworden . De oprichting eener Rijks-instelling ( Rijks-instelling ) waarin aanstaande ambtenaren hunne opleiding genieten en de veelvuldige bespreking van Indi-sche ( Indische ) zaken door de pers , hebben de Indische vraagstukken tot het volk doen doordringen en daardoor is deze heilzame uitkomst verkregen , dat er bij het volk meer belangstelling is ontstaan voor de schoone koloniën , die wij in Azië bezitten , die voor ons een bron van welvaart zijn en die ons de gelegenheid verschaffen die plichten te vervullen , welke godsdienst , menschelijkheid en een welbegrepen staatsbelang voorschrijven . De verhevenste vraagstukken , welke in ons Parlement worden behandeld , zijn juist die , welke met het bestuur en de huishouding onzer koloniën in verband staan .
Wettelijke vaststelling der koloniale begrooting ( en zal zij eene wezenlijkheid zijn , dan moet zij ieder jaar geschieden ) is dus een goed , en geen kwaad ; en de misbruiken , welke daaruit kunnen ontstaan en welke de heer Loudon vreesde , stuiten af op de ingetogenheid , op de " zelf-beperking // van onze Volksvertegenwoordiging . Zou het dan zoo onmogelijk zijn , dat de heer Loudon , door de ervaring geleerd , niet zoo halstarrig meer aanzijn vroeger beginsel vasthoudt ? HoezouZijne Excellentie anders de teugels van het Indisch Bestuur hebben kunnen aanvaar-den ( aanvaarden ) ? Immers , art . 5 van het Indisch Regeeringsregle-ment ( Regeeringsregle-ment ) legt hem den plicht op , een eed af te leggen ,
waarin hij zweert : // getrouwheid aan de grondwet , en dat ik het Reglement op het beleid der regeering van en alle andere voor Nederlandsch Indië geldende verorde-ningen ( verordeningen ) steeds zal onderhouden en doen onderhouden en dat ik mij in alles zal gedragen zooals een braaf en eerlijk Gouverneur-Generaal ( Gouverneur-Generaal ) betaamt.//Al berust de tegenwoordige Indische comptabiliteitswet niet op beginselen , die de heer Loudon kan beamen , hij zal ' t voorzeker als zijn eersten plicht beschouwen de bestaande wet te eer-biedigen ( eerbiedigen ) .
En wat heeft men nu van den heer Loudon te ver-wachten ( verwachten ) ten aanzien van brave en eerlijke toepassing der agrarische wet , welke in 1870 door den Minister de " Waal is tot stand gebracht en welke der Regeering het recht geeft in Indië ook aan de v r ij e cultuur meer-dere ( meerdere ) uitbreiding te geven .
Luide klachten zijn in den jongsten tijd opgegaan over de wijze , waarop de heer de Waal is aangevangen aan die wet toepassing te geven . Het koninklijk besluit tot uitvoering der agrarische wet is niet ten onrechte genoemd een besluit dat niet uitvoert , üf dit koninklijk besluit is voorbereid door den afgetreden minister den heer de Waal of door den aftredenden landvoogd , den heer Mijer , of door beiden , weet ik natuurlijk niet , maar zeker is het , dat dit besluit de hervormingen die de agrarische wet bedoelde , wederom verijdelde en een kaakslag bevat , der Vertegenwoordiging toegediend .
Niemand verlangt voorwaar , dat de agrarische wet , die op de meest vrijzinnige gedachte steunt , in één adem over heel Java zou worden toegepast ; niemand verlangt , dat in een land , dat in een zeer onregelmatigen toestand verkeert en waaruit de kapitalen verdwenen zijn , welke noodig zijn om groote ondernemingen van nijverheid in het leven te roepen , op eenmaal de hacdelsvennoot-schappen ( hacdelsvennoot-schappen ) tot ontginning van woeste streken als padde-stoelen ( paddestoelen ) uit den grond zullen verrijzen ; maar het is de plicht dezer regeering , gelijk met zoo vele andere zaken , ook met de uitvoering der agrarische wet een // matig begin // te maken . De wil der Volksvertegenwoordiging moet niet , Int . eene dnndp . letter worden verlaagd .
En ook in dat opzicht , schijnt de keus , welke opden heer Loudon gevallen is , niet ongunstig te zijn.Moge de heer Loudon , als Minister van Koloniën minderpraktische denkbeelden hebben voorgestaan tot voor-bereiding ( voorbereiding ) van een nieuwen meer gezonden economischentoestand op Java , ( alhoewel de heer van Hoëvell destijdsvoorspelde dat ook zijne richting op volkomen vrijenarbeid na eenigen tijd moest uitloopen ): — die mindergelukkige proeve van hervorming door oplossing van hetkultuurstelsel in particuliere teelt , behoeft nog niet tete doen wanhopen aan den doortastenden wil en ijver vanden nieuwen Gouverneur-Generaal . De heer Loudon behoeftniet als hervormer op te treden ; genoeg , indien men navijf ' jaren van hem zal kunnen getuigen , hetgeen thansniet van den heer Mijer kan worden getuigd , dat hijde baanbreker voor een nieuwen toestand is geweest . Wijverkeeren thans in een overgangs-toestand in Indiëen bij dien toestand past misschien een cve r gangs-Gouverneur-Generaal ( gangs-Gouverneur-Generaal ) . p
BUITENLANDSCH OVERZICHT .
// Gelukkig het land , welks - geschiedenis eentoonig wordt ,// luidt het bekende zeggen ; en zeker , als men de ingewikkelde geschiedenis var * Frankrijk in het afgeloopene jaar gadeslaat , dan heeft dat woord weder zijne'bevestiging erlangd . Gelukkig dat de tijdingen van daar kleurloozer en minder rijk aan feiten worden ; iets wat zij met die uit andere landen gemeen hebben . In Frankrijk heerseht zelfs eene opmerkelijke stilte . De nationale vergadering houdt zich vooral bezig met het onderzoek van de geloofsbrieven der nieuw gekozen leden , dat bij lang niet tot zulke bittere beraadslagingen als vroeger aanleiding gaf . Voorts zet de vergadering hare overwegingen voort over de wetsvoordracht betrekkelijk de algemeene raden . Naar de spraak gaat , is de commissie gunstig gestemd voor de voordracht tot ontbinding van de nationale garde , in geheel Frankrijk,—dat lichaam , dat in den aanvang der eerste omwenteling ats het bol-werk ( bolwerk ) van der burgeren rechten , vrijheden en veiligheid werd beschouwd en vaak , maar inzonderheid nu laatste-lijk ( laatstelijk ) te Parijs , het werktuig van woelzieken en een groot gevaar voor de rust der maatschappij geworden was . Men verhaalt , dat de heer Thiers nog tegen de gansche verbreking van dat werktuig gezind is , althans de beslissing deswege op de lange baan schuiven wil totdat de wet over de nieuwe krijgsregeling zal behandeld zijn .
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer