Archieven

 

Uw zoekacties: De Olijftak, 1871; p. 200
De Olijftak
beacon
1  records
 
 
DOT_1871 De Olijftak
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1871; p. 200
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
200
Datum:
1871
Jaargang:
1871
Is onderdeel van:
8
DE OLIJFTAK .
nature , niet in geestdrift geraakt , waar het vraagstukken geldt , die het niet ten volle begrijpt . Waar t echter ernstige vraagstukken betreft , die alle snaren des gemoeds doen trillen , daar snelt het wel degelijk naar de stembus , daar ontwaakt zijn politiek geweten , daar beschouwt de kiezer het meer en meer als een heiligen plicht om ge-tuigenis ( getuigenis ) af te leggen van zijne beginselen . Zoo begreep het ook prof . Buys , die in de Gids van 1869 de vol-gende ( volgende ) woorden nederschreef : // Als het volk geen oor heeft voor deze onderscheiding ( tusschen radikaal en anti-radikaal ( anti-radikaal ) ), zoo is er daarentegen eene andere , welke het maar al te wel kent , eene onderscheiding welke ons volk nimmer geheel vreemd geweest is , al stond zij vroeger ook niet zoo scherp geteekend op den voorgrond als tegenwoordig het geval is , de onderscheiding tus-schen ( tusschen ) liberaal en klerikaal . Vraag niet naar de juiste beteekenis van die geleerde namen , het kent die niet ; maar het weet dat die twee woorden in betrekking staan het een met liefde , het ander met vrees voor orthodoxie , en zie , van die liefde of van die vrees is het volk vol . Sinds vele jaren heeft het telkens vernomen dat op politiek gebied het symbool van die onderscheiding i n de school-wet ( schoolwet ) ligt . Hoe en waarom zou de eenvoudige kiezer u weder moeilijk zeggen , maar hij weet dat schoolwet-herziening ( schoolwetherziening ) in de richting ligt van de orthodoxie , daar-entegen ( daarentegen ) handhaving van de schoolwet in de richting der-genen ( dergenen ) die de orthodoxie vreezen en bestrijden , en ook deze kennis is hem genoeg . « Indien nu , in weerwil van deze scherper afscheiding van beginselen . toch zeer vele kiezers zich aan de stemming onttrekken , of op komman-do ( komman-do ) stemmen , dan is dit het gevolg van hun onverschil-ligheid (
// Ik werp mijn stembriefje in de groote theebus , doch kies voor niemand partij ." Onze briefschrijver , theehandelaar wellicht , moge onafhankelijk zijn , maar geestig en schrander is hij niet , Als hij geestig was , zou hij de vergelijking tusschen een stembus en eene the e bus achterwege hebben gelaten . Of is de vorm der stembus het eerste vereischte voor de dege-lijkheid ( degelijkheid ) der verkiezing ? Zal het niet voldoende zijn , dat de stembus dus zij ingericht , dat zij een waarborg bevat voor de zuiverheid der verkiezingen ? En of de Nederlandsche stembus nu in den vorm iets heeft van een theebus , of van een dominé-steek , dat zal wel even weinig iets afdoen , als dat de Engelsche hustings , het voornaamste toebereidsel van de plechtigheid der Engelsche verkiezingen , volkomen gelijken op onze steigers . Maar , wat erger is , onze briefschrijver is niet schrander , want uit zijne woorden is af te leiden ( hij zegt het wel niet ) dat hij , voor niemand partij kiezende , telkens een blanco-billet in de bus werpt . Daardoor kiest hij echter zijdelings wel partij , omdat de volstrekte meer-derheid ( meerderheid ) , die de bij de eerste stemming gekozene kandidaat op zich moet vereenigen , wordt berekend naar het getal ingeleverde stembriefjes , na aftrek der brïe"f]es , die van onwaarde zijn ( art . 65 der kieswet ). Ónze
kiezer-briefschrijver blijft dus inderdaad niet zoo onzijdig als hij het voorgeeft .
Maar nu de groote vraag : " de waarde der kiezers-vereenigingen ( kiezers-vereenigingen ) ." Wat voert de schrijver daartegen aan ? « Zij zijn niet talrijk !" Is dan de talrijkheid van kiezersvereenigingen zoo noodzakelijk ? Dat men talrijke meetings zou wenschen , waaraan ook niet-kiezers kunnen deelnemen , om aan de openbare meening op de volkskeuze den ruimsten invloed te geven , ik kan dit begrijpen ; maar dat verlangt de schrijver niet . Hij wil lalrijke kiezersvereenigingen , zonder dat blijkt of hij een croot aantal van die vereenigingen wil , dan wel van hare leden . Maar is het niet voldoende dat iedere richting hare beginselen in eene bijzondere kiesvereeniging uit-drukke ( uit-drukke ) en verpersoonlijke ? Het behoeven nu juist geene vereenigingen te zijn , zooals wij ze hier te lande ongelukkig bezitten , niet berustende op het verschil in staatsrechtelijke , maar wel in godsdienstig meening , — dat . is zeker een kwaad , maar ook dat kwaad gaat onze schrijver voorbij . Aan kiezersvereenigingen ontbreekt het hier te lande niet ; en men kan dan ook niet zeggen , dat het verkie-zingswerk ( verkiezingswerk ) bij ons onvoldoende wordt voorbereid . Maar " men krijgt geene uitnoodiging om lid te worden ." Hier hindertden schrijver zijne eigen theebus . Hij schijnt van meening dat eene kiesvereeniging veel gelijkenis heeft met een thee-partijtje ( thee-partijtje ) ; dat is eene verkeerde opvatting . Ieder ingezetene in eene gemeente weet of kan weten welke kiezers-vereenigingen er in zijne woonplaats bestaan . Zijne toetreding tot die vereenigingen moet , evenals de stem die hij uitbrengt , zijn eene zelfstandige politieke daad . Heeft hij zelf geen geld over " ter bestrijding van adver - tentie-kosten ( tentie-kosten ) en circulaires ," hij kan den secretaris der kiesvereeniging opgave verzoeken van de contributie , aan het lidmaatschap verbonden . Bestaat de kiezers-ver-eeniging ( kiezers-ver-een
Inderdaad , aan de voorbereiding onzer verkiezingen kleven gebreken , maar toevallig niet die , welke de briefschrijver opsomde . En wanneer er zijn in ons land , die aan ' t Engelsche stelsel van openbare verkiezing , met zijn langdurig en hartstochtelijke raderwerk , boven onze verkiezingen de voorkeur geven , dan schijnen zij voorbij te zien , dat zoodanig stelsel de vrijheid van verkiezingen niet bevordert , eene mate van zelfbeheer-sching ( zelfbeheer-sching ) eischt , welke alleen bij zeer verstandige staatsburgers kan worden ondersteld en in Engeland thans zelf meer en meer wordt bestreden .
G .
BUITENLANDSCH OVERZICHT .
De 8 Juni was een gewichtige dag voor Frankrijk ? de verbannings-decreten ( verbannings-decreten ) tegen de Bourbons werden ( met 484 tegen 103 stemmen ) ingetrokken , en de verkiezingen van den hertog van Aumale en den prins van Joinville ( met 448 tegen 113 stemmen ) goedgekeurd .
Veel droeg tot deze beslissingen bij eene rede van den heer Thiers , die van de meeste zijden hoogelijk wordt ge-roemd ( geroemd ) , daar zij den edelen burger kenschetste , die de altijd nog hachelijke omstandigheden waarin zijn vaderland verkeert beseft , en wenken te over gaf tegen het weder opwekken van de nog niet bedaarde hartstochten , — daar het land in de eerste plaats behoefte heeft aan rust en orde , en vertrouwen moet schenken aan Europa,ook bij de maatregelen van geldelijken aard waartoe het overgaat ( de leening van 2i / 2 milliarden ). De heer Thiers , getrouw aan de overleveringen van Frankrijks geschiedenis , wil hebben gewaakt dat ' s lands eenheid worde bewaard ; hij ontveinsde zijn eerbied niet voor't Huis der Bourbons , zijne vriendschap voor het geslacht Orleans , maar bovenal droeg hij liefde toe aan zijn land . En die liefde gaf hem in , tegen alle overijling , tegen alle gewaagde stappen te waarschuwen , die het land in een vreeslijken burgeroorlog zouden storten . Hij had veertig jaren lang voor de consti-tutioneele ( consti-tutioneele ) monarchie geijverd , die hij als eene republiek met een erfelijk Bewindsman beschouwde ; hij verklaarde op nieuw dat hij de republiek niet verraden zou , en gaf te verstaan , dat men aan den tijd de vestiging van een bepaalden regeeringsvorm voor Érankrijk overlaten moest , en eerst orde en welvaart aan het zoo zwaar geschokte land hergeven . Was hij eerst tegen de toelating der prinsen van Orleans geweest om geen voedsel aan nieuwe tweedracht te verschaffen , sedert had hij zich er meê vereenigd omdat de prinsen zich verbonden hadden geen zitting in de nationale vergadering te nemen .
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
laatste wijziging 06-06-2023
1 gedigitaliseerd
 
 
 

Deze site plaatst cookies ten behoeve van het optimaliseren en verbeteren van onze digitale dienstverlening.
Dit gebeurt anoniem. Door gebruik te maken van deze website ga je daarmee akkoord. Lees er meer over in ons privacy statement

Ik snap het