Archieven

 

Uw zoekacties: De Olijftak, 1871; p. 151

De Olijftak

beacon
1  records
 
 
DOT_1871 De Olijftak
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1871; p. 151
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
151
Datum:
1871
Jaargang:
1871
Is onderdeel van:
DE O L IJ F T A K .
7
dan gij , en die man is Ali-Mohamed ! hij , dien ik overwonnen . dien ik bijna van al zijne staten beroofd heb .... Zoo zou men eenmaal op zijn grafgesteente schrijven : Hier rust een man , die veel grooter was dan zijn overwinnaar !... Waarom voer ik den oorlog ? Om menschen te slachten ? Neen , om roem te verwerven , het waardige loon voor edele en grootsche daden . Wel-aan ( Welaan ) dan , trachten wij dien roem te verwerven . Een nieuwe strijd worde gevoerd tusschen mijn vijand en mij . Hij zegeviert ; de hemel geve dat ik op mijne beurt de zege moge behalen ! »
( Wordt vervolgd .)
C*^?ïC£=£*?G £^
BINNENLANDSCH OVERZICHT .
DEN HAAS , 1 Mei 1871 .
De algemeene beraadslagingen over de Nederlandsche staatsbegrooting hebben de geheele vorige week ingenomen . Men heeft die beraadslagingen een schermutsel , een spiegel-gevecht ( spiegel-gevecht ) genoemd , onvruchtbaar , en alleen geschikt om tijd te verkwisten . Br zijn er inderdaad , diemeenen.dat zulke algemeene beraadslagingen alleen eenig nut hebben , wanneer de kamer hetzij haar vertrouwen hetzij haar wantrouwen in eene regeering wenscht te formuleeren . Maar zij , die dat verlangen , beschouwen de staatkunde te zeer als eene zaak van hartstocht . Zij meenen , dat het schip van staat in een kokende zee over de golven moet slingeren en alleen door stormen moet worden voortgestuurd . Ik ben van een ander gevoelen ; ik geef gaarne toe , dat ook stormen in de politiek soms noodig zijn tot zuivering eener onreine atmosfeer , maar ik zie toch liever dat , wanneer dit mogelijk is , het schip van staat gelijkmatig en bedachtzaam op den effen waterspiegel voorwaa rts glijde . Dit was meestal het geval , wanneer de heer Thorbecke aan het roer is , omdat de naam van dien Minister het symbool is van gezag , met vrijheid gepaard ; van rustige kracht ; van fiere waardigheid . Is het dus niet vergund , de hoop te koesteren , dat dit ook thans het geval zal zijn ?
Het is niet te veel gevergd , dat éénmaal in het jaar in de volksvertegenwoordiging de politiek in't strijdperk trede , en tot een geregelden gang der parlementaire werkzaamheid , is het wenschelijker , dat zij éénmaal , en dan volledig worde besproken dan dat dit zijdelings se-schiedt ( se-schiedt ) , telkens wanneer een wetsontwerp in behandeling is , waardoor maar al te dikwerf de aandacht van de zaken te zeer wordt afgetrokken . En wanneer had de algemeene politiek meer recht zieh te doen hooren dan nu de kamer zich voor de eerste maal geplaatst zag tegen-over ( tegenover ) eene nieuwe regeering , uit eene maandenlange ministerieele crisis voortgekomen en die de Staten-Gene-raal ( Staten-Gene-raal ) met hetgeen genoemd is // een programma van een Gouvernement van nationale defensie // is tegemoet ge-treden ( getreden ) ?
Het bestek van een overzicht gedoogt niet , zij het zelfs vluchtig , de belangrijke vraagpunten te bespreken , waaromtrent de kamer meer in bijzonderheden wenschte te worden ingelicht .
Het inleidend woord , waarmede de heer Thorbecke de ; kamer op den laatsten dag van Februari heeft ver-welkomd ( verwelkomd ) , was , ook in de oogen der regeering zelve geen programma van beginselen en zelfs geen volledig programma van werkzaamheid . Van alle zijden werd het verlangen naar meerder licht vernomen . Van de kerkelijke zijde waren het de heeren van Wassenaar , Biehon en van Lijnden , die om bijzondere redenen op kieswet-en ( kieswet-en ) schoolwet-herziening ( schoolwet-herziening ) aandrongen . De kieswet-herzie-ning ( kieswet-herziening ) is eigenlijk voor hen slechts het voertuig om tot de lang verbeide schoolwet-verandering te geraken . Zij zouden geneigd zijn deze regeering op de krachtigste wijze te ondersteunen , wanneer slechts het voorstel van haar uitging om eenigermate aan hare bijzondere bezwa-ren ( bezwaren ) en grieven tegen de schoolwet tegemoet te komen . Aan deze leden sloot zich aan de heer Heijderijck , die
evenwel op een geheel bijzonder standpunt stond en niet alleen de herziening der schoolwet als zijn vurigen wensch besehouwde , om door godsdienst-verspreiding op de school revolutie en ongeloof in haren kern te ver-stikken ( verstikken ) , maar die nog bijzondere wenschen had . De katholiek-conservatieve partij kan zieh tot die herziening niet bepalen ; zij is op dit oogenblik volbloed reactionair , meer reactionair dan de Protestantsche-kerkelijke factie , want zij wil terugkomen op de afscheiding van kerk en staat , op de afschaffing der doodstrat , op de afschaffing van het dagblad-zegel : alle welke maatregelen wij dan toch maar verschuldigd zijn aan het vorig kabinet , dat aan verval van krachten zou bezweken zijn .
Van de conservatieve zijde traden de heeren Heems-kerk ( Heemskerk ) Az . en de Brauw in het strijdperk . Deze partij verloochende ook ditmaal niet haren eigenaardigen karak-tertrek ( karaktertrek ) , dezen namelijk , dat hare leden nooit onderling overeenstemmen . De zwakheid der conservatieve partij in Nederland is niet alleen gelegen in het gemis van zelfstandige beginselen , ( hare beginselen waren meestal de tegenstel ling der liberale beginselen ), maar vooral in het isolement harer leden . Geene staatkundige partij is denkbaar zonder hoofd . De heer Heemskerk Az . is het aangewezen hoofd dier partij niet en heeft dat verbeurd door de reaetionnaire neigingen , welke hij als Minister heeft aan den dag gelegd , en het feit is niet te loochenen , dat er conservatieven zijn ( men herinnere zich slechts de rede van den heer Kien ) die zieh niet minder tot den heer Thorbecke dan tot den heer Heemskerk voelen aangetrokken . Ook bij deze beraadslagingen bestond er tusschen de heeren Heemskerk Az . en de Brauw geene volkomene eenstemmigheid . Eenstemmigheid ja , waar het betrof afkeuring van wat zij noemden de Sibyllijnsehe Memorie van Antwoord , afkeuring van de beknoptheid der inleidingsrede , afkeuring van de naar hun oordeel logisch volgehoudene taktiek van terughouding . Maar , waar het gold de uiteenzetting van grieven , bestond tusschen beide redenaren , welke de officieren der conser-vatieve ( conservatieve ) partij kunnen genoemd worden , één karakteristiek verschil . De heer Heemskerk Az , die het eerst de quaestie der eensus-verlaging ( eensus-verlaging ) in de kamer heeft gebracht , bleef aan zijn aandrang getrouw , en meende dubbelzinnigheid bij den heer Thorbecke te ontwaren , die aan de eene zijde de wet van zijn voorganger niet had ingetrokken , en aan den anderen kant in zijne Memorie van Beant-woording ( Beantwoording ) iedere toezegging had weten te ontduiken . De heer de Brauw daarentegen ontweek het punt va
Eindelijk waren het onderscheidene liberalen , die be-hoefte ( behoefte ) gevoelden aan licht en wetenschap . Ik laat daar hun verlangen naar matiging van ' t militair pogramma . Dat verlangen was in de kamer genoegzaam eenstemmig . Zelfs militaire specialiteiten achtten zich gedrongen de Regeering toe te roepen : // surtout pasde zèle.//Alle partijen stemden er in overeen , dat de stoffelijke en geestelijke ontwikkeling des lands niet aan het militaire vraagstuk ondergeschikt moest worden gemaakt . Het was èène stem , die in den boezem der kamer opging : mergel het volk niet uit door oorlogs-uitgaven , want een volk , dat uitgemergeld is , wordt rijp voor annexatie . Maar ik kan dit punt geheel daarlaten , omdat de heer Thorbecke in zijne repliek met één woord al die opwellingen van vrees en angst heeft gestuit , en , zoo ' t blijken mocht , dat de Regeering te veel aan ' s lands verdediging mocht willen ten koste leggen , de kamer daar is , om op hare beurt de voorstellen en de maatregelen , door vrees en angst ingegeven , te stuiten . Maar de liberalen ,
de heeren van Eek , van Houten . Bredius , Moens , Fransen van de Putte , die de heer Thorbecke // onbe-vredigde ( onbevredigde ) liberalen // noemde , waren toch zóó onbevredigd niet , of zij kwamen er rond voor uit , dat zij geneigd waren de regeering te steunen , mits de regeering haren ouden vrienden de ondersteuning niet onmogelijk maakte . Zij meenden evenwel in deze regeering een zucht tot werkeloosheid te ontdekken , welke eenigen grond vond in den loop der omstandigheden , namelijk in het uitstel welkende voorbereiding van werkzaamheden heeft onder-vonden ( ondervonden ) vooral door het ontslag van den Ministervan Oorlog en door het vertraagde onderzoek der begrooting . De heer van'J Houten was eigenlijk de éénige liberale afge-vaardigde ( afgevaardigde ) , die zich in de kamer tot tolk maakte van dat . gedeelte des volks , dat in de meening verkeert , dat de heer Thorbecke , op zijn ouden dag , naar een behou-dende ( behoudende ) staatkunde streeft , en hij de man niet meer is , die den tijdgeest ontdekken kan . De heer van Houten besloot zelfs zijne rede met eene zinspeling , welke be-stemd ( bestemd ) was aan te duiden , dat , indien de heer Thorbecke den tijdgeest van dertig jaren geleden beter begreep dan een ander , de heer van Houten dien van heden beter dan een ander zou verstaan .
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
laatste wijziging 06-06-2023
1 gedigitaliseerd
 
 
 

Deze site plaatst cookies ten behoeve van het optimaliseren en verbeteren van onze digitale dienstverlening.
Dit gebeurt anoniem. Door gebruik te maken van deze website ga je daarmee akkoord. Lees er meer over in ons privacy statement

Ik snap het