Archieven

 

Uw zoekacties: De Olijftak, 1871; p. 103

De Olijftak

beacon
1  records
 
 
DOT_1871 De Olijftak
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1871; p. 103
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
103
Datum:
1871
Jaargang:
1871
Is onderdeel van:
O E O L IJ F T A K .
i
VEREENIGING
DER
Merlanflsclie Muziet-Geschietlenis .
— = e<9-o —
Deze Vereeniging , sedert nog maar een paar jaren bestaande , heeft in dien zoo korten tijd reeds betrekke-lijk ( betrekkelijk ) veel gedaan tot het ontginnen van een gebied , waarop naburen reeds zoo veel hebben geleverd , en waarop tot het staven van Neêrlands roem in de Toonkunst nog zoo veel te doen overblijft .
Het bestuur der opgemelde Vereeniging heeft op nieuw een werk van Sweelinck aan de vergetelheid ontrukt . Het zijn zeven orgelstukken naar een handschrift uit de bibliotheek van het // Graue Kloster ,» te Berlijn , bewerkt en toegelicht door Robert Eitner , aan wiens ijver en zeldzame begaafdheid in die bearbeiding alle hulde wordt gebracht .
De heer Eitner deelde aan de Vereeniging ook mede eene bloemlezing uit Sweelinck's Chansons , eene uitvoerige kritische beschouwing over Neêrlands grooten componist en orgelspeler , en over den machtigen invloed , dien hij op zijn tijdvak en zijne talrijke kweekelingen uitoefende .
Voorts bewerkte hij de Duitsche uitgave van Swee-linck's ( Sweelinck's ) Psalmen ( met tekst van Lobwasser ), in afwach-ting ( afwachting ) dat de Vereeniging de oorspronkelijke uitgave der Pseaumes , door den bibliothecaris der Vereeniging , den heer Tiebeman , uitvoerig beschreven in de inleiding van de door haar uitgegevene Regina Coeli — en waarvan nog helaas alleen de Tenor voorhanden is — nog hier of daar in haar geheel moge vinden .
Eindelijk heeft de heer Eitner zich bereid verklaard , wanneer het nog te eeniger tijd gelukken mocht althans de quinta vox van Sweelinck's Cantiones Sacrae uit Parijs ( of van elders ) te verkrijgen , deze , met de overige , in de koninklijke bibliotheek te Berlijn aan-wezige ( aanwezige ) , tot een , ter nieuwe uitgave geordend , geheel te bewerken .
Uit een en ander blijkt reeds de groote belangstelling die de Vereeniging voor Neêrlands Muziek-Geschiedenis ook buiten ' s lands heeft opgewekt . Van Sweelinck's kunstschat heeft men in twee jaren reeds meer terug-verworven ( terug-verworven ) dan sedert twee eeuwen mogelijk scheen .
Zoo bleek weder dat gezamenlijke krachtsinspan-ning ( krachtsinspanning ) en nasporingen vruchtbaarder moeten zijn , dan die van den enkele , hoe begaafd en volhardend ook , omdat het onderzoeklievend oog niet op alle plaatsen tegelijk kan werkzaam zijn .
Dr . Heije , op een en ander in zijn woord tot in-leiding ( inleiding ) wijzende , komt o . a . tot deze gewichtige slot-sommen ( slotsommen ) :
// En thans kunnen wij reeds uit onderscheidene dier door ons , in geheel Europa opgespoorde werken bewij-zen ( bewijzen ) ( zie het Duitsehe Vorwort van Eitner ), dat « Sweelinck , met alle regt , de grondlegger der nieuwere Instrumentaal-muziek ( Instrumentaal-muziek ) mag worden genoemd ,* en dat // Bach en Haenbel , die onsterflijke lichten aan den Hemel der Kunst , niet hadden kunnen verrijzen , in-dien ( indien ) niet Sweelinck en zijne talrijke vooral in Duitsch-land ( Duitsch-land ) zetelende leerlingen waren voorgegaan ."
Zoo men weet heeft de Vereeniging ook eene voor-treffelijke ( voortreffelijke ) copie mogen verwerven van een meesterlijk geschilderd portret van Sweelinck , ' t geen zich ( als onbekend werk ) in de hertogelijke galerij te Darmstadt bevond . Daardoor is het geboortejaar van dien grooten muziekheld , waarop Nederland fier mag zijn , op 1561 — 62 gebracht , ( vroeger steeds op 1510 gesteld .)
Onder de ook reeds met vrucht beloonde onderzoekingen behooren die wegens den Leidschen componist en orga-nist ( organist ) Cornelis Schüyt , uit de 16de en 17de eeuw .
O . a . is van hem teruggevonden het « eerste boek dei-madrigalen ( dei-madrigalen ) // ter stadsbibliotheken te Danzig en te Ham-burg ( Hamburg ) , een vondst niet alleen in muzickaal , maar ook in biografisch opzicht hoogst merkwaardig . Uit de Italiaansche voorrede blijkt toch dat Schuyt in Leiden geboren is ,
dat zijn vader reeds vroeger gunsten genoot van de regeering dier stad ; en dat hij zelf , op kosten dier regeering zijne muziekale studiën in Italië volbracht hebbende , dit zijn eerste gedrukte werk aan zijne weldoeners op-droeg ( opdroeg ) , n.l . aan burgemeester en schepenen der stad Leiden , terwijl enkele der madrigalen nog bijzonder opgedragen zijn aan Johan en Arnold van Duvenvoorde , mevr . Andrea van Outshoorn en Reinout van Brederode .
Het reeds van dezen componist gevondene doet intus-schen ( intus-schen ) dr . Heije de hoop voeden , // dat ook onzen Cornelis Schuyt regt geschieden zal , als een der Nederlandsche Meesters die in den overgangstijd tusschen de 16de en 17de eeuw , den overgangstijd tusschen contrapuntische en melodische gestalte , tot de wegbereiders behoort der nieuwere toonkunst : wier rijkste bloesemkroon en rijkste vrucht zich geopenbaard heeft in een ( toch ook , door vroegere afstamming , voor een deel aan Nederland be-hoorenden ( be-hoorenden ) ) Lubwig van Beethoven .»
Genoemde Secretaris der Vereeniging vermeldt de werken van Cornelis Schuyt voor jooveel ze ten gevolge der nasporingen tot op heden bekend zijn ; van het jaar 1600 te Leiden bij Plantijn af . Doch hoe oneindig ontbreekt nog . Dat het onderzoek in plaatselijke en andere archieven er toe bijdrage , om ook deze leemten aan te vullen !
Neêrlands Kunstroem gelijk op dien van elk ander gebied te verhoogen is zijne zelfstandigheid krachtiger waarborgen , ook voor de toekomst !
~** y"*>*D£+>3 ?!>
ROSALIE EN VIRGINIE LOVELING .
In ' t vorige jaar is bij J . B . Wolters , te Groningen , een verzenbundel van de pers gekomen , die in de letter-kundige ( letterkundige ) wereld zeer wordt geprezen .
Sinds lang hebben wij geene gedichten in de Neder-duitsche ( Neder-duitsche ) taal gelezen , welke zoozeer uitmunlen door frischheid van gedachte en bevalligheid van vorm .
Deze twee vlaamsche dichteressen hebben hare eerste dichterlijke voortbrengselen in het Jaarboekje van Rens medegedeeld ; als dat Jaarboekje verscheen , waren het telkens de bijdragen der Lovelings , die het eerst werden gelezen .
Haar dichttalent is steeds vooruitgegaan . Deze begaafde schrijfsters hebben , Göthes voorschrift indachtig , in het volle menschenleven ingegrepen en slechts de natuur vertolkt . Nooit beproefden zij hare krachten aan onder-werpen ( onderwerpen ) , ten koste vanzware geestesinspanning opgebouwd . Het lied vloeit haar blijkbaar uit het hart en is niet het uitvloeisel van geestdoodenden arbeid . Zij geven de wereld , ja zelfs het alledaagsche terug , maar zij weten dat in den gepasten vorm treffend uit te drukken , dichter-lijk ( dichterlijk ) te vertellen . Bij het lezen van hare geschriften denkt men aan Pascal , die gezegd heeft , dat het beste boek datgene is , dat iedereen zich verbeeldt ook te kunnen schrijven .
De oorspronkelijkheid dezer dichtproeven is hare hoogste verdienste . De eenige bron waaruit zij putten , is het boek der natuur .
Wij bepalen ons van elk der beide gezusters , te Nevele — die ook in Nederland meer bekend verdienen te worden — een dichtproeve aan onze lezers mede te deelen .
DE EIGENDOM .
De koning spreekt : dat zijn mijn landen ;
Ik ben de Heer , ik draag de kroon ; Dat zijn mijn bergen en mijn stroomen ,
Dat is het erfdeel van mijn zoon .
De landheer zegt deez velden waren
Ons eigendom van overoud : Mijn vader erfde van zijn moeder
Deez weiden en dat donker woud .
Het knaapje toont de vogelkopjes ,
Half weggedoken in het mos , En zegt : dit nestjen is het mijne ,
Ik heb ' t gevonden in het bosch .
Als moest de mensch alleen bezitten ,
Om eigenaar en Heer Ie zijn ; Als moest steeds de een aan d'andren zeggen :
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
laatste wijziging 06-06-2023
1 gedigitaliseerd
 
 
 

Deze site plaatst cookies ten behoeve van het optimaliseren en verbeteren van onze digitale dienstverlening.
Dit gebeurt anoniem. Door gebruik te maken van deze website ga je daarmee akkoord. Lees er meer over in ons privacy statement

Ik snap het