Archieven

 

Uw zoekacties: De Olijftak, 1871; p. 86

De Olijftak

beacon
1  records
 
 
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1871; p. 86
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
86
Datum:
1871
Jaargang:
1871
Is onderdeel van:
o
DE OLIJFTAK .
Hel plein de la Concorde te Parijs .
( Met e en e gravure ).
Onder de openbare pleinen van Parijs neemt ongetwijfeld dat " d e 1 a C o n c o r d e /' of « der Bendracht /' een der eerste plaatsen in ; ' t is in alle opzichten de prachtige wereldstad waardig . Dit plein is 400 schreden lang en nagenoeg evenveel breed .
Inzonderheid bij een helderen avond in het schoone jaargetijde moet het gezien worden , wanneer niet alleen door de rijke gasverlichting het plein zelf als in een kunstmatige klaarheid van den dag te voorschijn treedt , maar ook de lange , breede straten die er op uitloopen door dubbele rijen heldere lichten flonkeren . Met zijne grootschc omgeving levert het Concorde-plein alsdan een wezenlijk betooverenden aanblik op , waarbij men onwille-keurig ( onwillekeurig ) aan de voorstellingen uit de Duizend en één N acht denken moet .
Voor ruim eene eeuw geleden , had men hier nog een afgelegen plek met landerijen en kleine getimmerten ; doch in het jaar 1748 vroeg het gemeentebestuur van Parijs koning Lodewijk XV verlof , hem hier voor de gelukkige beëindiging van den Oostenrijkschen erfop-volgings-krijg ( erfop-volgings-krijg ) een standbeeld opterichtcn , dat echter eerst vijftien jaren later onthuld werd : het plein is dan ook eerst naar dien Koning genoemd .
Het plein werd destijds door diepe grachten omgeven , die eerst in 1852 werden gedempt .
' t Was hier , dat men den 30 Mei 1770 , bij een vuur-werk ( vuurwerk ) dat ter eere van ' t huwelijk des Dauphijns ( later Lodewijk XVI ) met de aartshertogin Maria Antoinette afgestoken werd , eene zware ramp te betreuren had : door het volksgedrang werden meer dan 1200 personen doodgedrukt en in de grachten gestort , omstreeks 2000 werden ernstig gekwetst .
Treurig voorteeken van de jammertooneelen , die de plaats de la Concorde in den tijd der Omwenteling aanschouwen zou .
In Augustus 1792 werd het ruiterstandbeeld van Lodewijk XV omvergehaald en vernield , men sloeg daarvan tweesousstukken ; op het voetstuk van dit stand-beeld ( standbeeld ) richt t c men uit eenvoudige klei een model op van eene beschilderde Godin der Vrijheid , waarop het grillige volk weldra zijne geestige kwinkslagen afzond , en het plein kreeg nu den naam van dat der // Revolutie.//Drie en een half jaar lang was daar de valbijl werkzaam , waaronder meer dan 2800 personen liet leven verloren , en onder deze de ongelukkige koning Lodewijk XVI .
In 1799 , toen men met de gruwelen van de Omwen-teling ( Omwenteling ) voor goed wilde breken , erlangde dit plein , zoo vol treurige herinneringen , den naam van dat der Bendracht . De latere gebeurtenissen deden het al weder van naam verwisselen : had de Restauratie het in 1814 , als aanvankelijk , het plein van Lodewijk XV geheeten ; in 1826 achtte zij het gepaster het te noemen naarden rampspoedigen Lodewijk XVI , die er het leven gelaten had , als een martelaar , smeekende voor zijne vijanden . Men was op die verandering van naam gekomen , omdat men hier een standbeeld " ten zoen // van dat droevige einde had willen stichten , waarvan echter door de Omwen-teling ( Omwenteling ) van Juli niets kwam .
In 1830 werd het plein alweder herdoopt als // Place de la Concorde . //
Was het maar een zinnebeeld van eendracht en zoen voor Brankrijk geworden ; doch de gedurige staatsschok-ken ( staatsschok-ken ) voerden er toe dat nu dezer dagen vreemde krijgers den voet drukten op de plaats , die de Parijzenaar zich haast , om het verrukkelijke van ' t geheel , onder de schoonste gedeelten zijner stad aan te wijzen .
De // Place de la Concorde » heeft onder de regeering van Napoleon III eerst de voltooiing zijner sierselen bekomen ; en zij prijkt sedert Lodewijk Philips ' tijd met een standbeeld zonder staatkundige beteekenis , namelijk de // Obelisk van Luxor .//
Deze Obelisk , die van meer dan drie duizend jaren dagteekent , voorts heerlijke standbeelden , smaakvolle
I fonteinen , elegante candelabres en nog veel meer luistert dit plein op . Maar meer dan dit alles draagt , zooals wij reeds zeiden , de grootsche omgeving tot de schoonheid er van bij ; men stelle zich voor : de Seine , de St . Madeleine-kerk ( Madeleine-kerk ) , verscheiden indrukwekkende staatsgebouwen , de Tuileriën , de tot de laatste behoorende tuinen , en eindelijk de onafzienbare laan der Champs Elysées metdenzegeboog , die dit geheel besluit . De kritiek , die niets verschoont , heeft enkele bijzonderheden , zooals b . v . de aanleg der fonteinen , de vorm der candelabres en dergelijke vaak scherp genoeg gehekeld ; maar ' t geheel is boven klein-geestige ( kleingeestige ) bedilzucht verheven , en het schouwspel daarvan is zoo ontzagwekkend , dat het niet alleen den vreemdeling treft , maar zelfs hem , die het dagelijks onder de oogen heeft ; en die ' t voor het eerst ziet , wordt door bewondering en verbazing vervuld .
De zooeven vermelde Obelisk is afkomstig uit de bouwvallen van een der oudste steden der wereld , nl . uit Thebe , in Opper-Egypte , in wier wijk Luxor zij stond , totdat zij met nog een ander gedenkteekeu , even-zeer ( evenzeer ) uit Thebe , benevens een obelisk van Cleopatra , die zich te Alexandrië bevond , door den Onder-Koning Mehemed Ali van Egypte aan Prankrijk ten geschenke gegeven werd .
De ingenieur der marine Lebas bekwam alsnu van de Bransche regeering den last , uit deze drie monumenten het gewichtigste uit te kiezen en op een opzettelijk daartoe gebouwd transportschip naar Brankrijk te vervoeren ; waarlijk geen gemakkelijk taak , wier vol-voering ( volvoering ) door den kunstlievenden baron Taylor nauwkeurig beschreven is .
Nadat Lebas deze Obelisk gekozen had , werd zij in Decemberl831 op den Nijl ingescheept en in December 1833 , dus na eene reis van twee jaren , te Parijs aan-gebracht ( aangebracht ) . Eerst driejaren later , in October 183G , werd dit gedenkstuk der oudheid , in tegenwoordigheid van Lodewijk Philips en de gansche koninklijke familie , op het plein de la Concorde opgericht . Deze oprichting , meesterlijk uitgevoerd onder de leiding van den reeds genoemden ingenieur Lebas , slaagde uitmuntend , en ging zoo snel als de tocht naar Parijs langzaam was geweest ; want het opstellen van dit steengevaarte duurde slechts drie uren .
De Obelisk bestaat uit een enkel stuk rood graniet , is 80 voet hoog en weegt drie duizend centenaren . Het voetstuk , eveneens van graniet , is uit de groeven van Bretagne en bestaat ook uit een enkel stuk , van veertien voet hoog bij eene lengte en breedte , elk van zes voet .
Gelijk alle soortgelijke Egyptische monumenten is de Obelisk van Luxor met hieroglyphen bedekt , welke zeer diep in den steen zijn ingehouwen en de daden en deugden van den Egyptischen Koning Rhamses 111 , of Sesostris , vereeuwigen . Men schat den ouderdom van deze Obelisk op meer dan 3400 jaren .
Op het voetstuk zijn de belangrijkste voorvallen af-gebeeld ( afgebeeld ) , die bij de inscheping en het vervoer van dit gedenkteeken plaats grepen .
Deze Obelisk vertegenwoordigt in zekere mate den trap van beschaving waarop Egypte stond in een tijd , toen nog bijkans geheel Europa in de diepste barbaarsch-heid ( barbaarsch-heid ) verzonken lag en levert zeker een merkwaardig voorbeeld op van den omkeer aller toestanden op deze aarde . Immers , terwijl het land , waarin het ge-wrocht ( gewrocht ) werd , reeds in de oudste tijden een hoogen trap van beschaving beklommen had en onder den geesel vooral van Heidensche en Mahomedaansche veroveraars van lieverlede ten val werd gebracht , is het destijds woeste , nvwe Europa tot de spits der beschaving opge-klommen ( opgeklommen ) , die door zijnen overheerschenden invloed verder en verder heen naar het Westen heendringt , om het oude Oosten weder met nieuw licht te bestralen en uit zijn verval op te beuren .
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer