Archieven

 

Uw zoekacties: De Olijftak, 1871; p. 84

De Olijftak

beacon
1  records
 
 
DOT_1871 De Olijftak
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1871; p. 84
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
84
Datum:
1871
Jaargang:
1871
Is onderdeel van:
ï
DE OLIJFTAK .
dwongen . In t eerste oogenbhk kon men niet zeggen ,
,. . .. > dwb > - -.. ( - ) , , _ * ,
waarin ' t bijzt van zijn wezen bestond . Het lag
meer in den e '. de kracht der uitdrukking dan wel
in de regelmatig ^ i den vorm . De oogen , zoo diep
j , ; even uu , ,
en zoo aonKer , bc . i een ongemeen wegslepend ver-mogen ( vermogen ) . Op het eerste gezicht schenen ze alleen somber te kijken , doch als men ze langer gadesloeg , bespeurde men dat de aandoeningen van zijn gemoed , ook als hij zweeg , er zich duidelijk in afspiegelden en dat zij de gedachten van een rijken , ongewonen geest openbaarden . « Kind , zet toch niet zulke wonderlijke oogen op,//had zijn moeder eens op boozen toon tegen hem gezegd , toen hij zijn broeder om een of andere stoutheid een tik om de ooren gaf — voor de eerste en laat ste]maal in haar leven .
Zwijgend stond hij op den drempel en keek de kleine Anna aan , wier gestalte zich als eene schilderij tegen de witte bedgordijnen afteekende . Zij zag er uit alsof zij niet wist wat zij zou beginnen . Een snelle blik naar de deur verried bijna haar voor-nemen ( voornemen ) , doch de aangekomene ver-sperde ( versperde ) dezen uitweg .
Nu vatte zij moed . Met eene vlugge beweging wierp zij het losse haar over haar schouders , trad een paar schreden naderbij en vroeg met neergeslagen oogen en op een toon die tusschen lachen en huilen zweefde :
// Kent ge mij niet meer ? //
Hij nam zijn stroohoed af , snelde meer dan hij liep naar haar toe en breidde zijn armen naar haar uit . Zij uitte een vreugdekreet , trok zich echter onmiddellijk terug en zeide aarzelend :
» Ik ben nu een groot meisje .»
a Maar ik mag u daarom ioch wcL omhelzen ,*' zeide hij , terwijl hij weder naar haar toetrad . Zij reikte hem de hand en sprak : // Ik ben hartelijk verheugd u weer te zien ; wees welkom hier in huis ! »
// Gij zijt verheugd , zegt gij ? Ik kan daar niet veel van merken . De kleine Anna van vroeger placht mij te omhelzen .// Hij liet haar band los en streek zieh over het voor-hoofd ( voorhoofd ) . // Wat zijn de tijden toch veranderd !» sprak hij half binnens-monds ( binnensmonds ) , terwijl hij geen oog van haar afliet .
// Ja , nu zijt ge geen vroolijk student meer , maar een Staatsbe-ambte ( Staatsbe-ambte ) , zooals uw moeder zegt,een — hoe heet ' t ook weer ? //
// Een referendaris . De titel doet er niet veel toe . Voor u blijf ik altijd Ernst , uw broeder . »
» O , wat doet mij dat goed ! Er valt mij een steen van ' t hart af . Nu weet ik dat ge nog even lief en vrien-delijk ( vriendelijk ) zijt als vroeger ; — neen , ge zijt nog veel — veel — och , ik weet eigen-lijk ( eigenlijk ) niet wat ik zeg ! Niet waar , gij zijt niet verwonderd over mij , zooals Lizette van daag zei .'/
» Om de waarheid te zeggen , Anna , ben ik wel wat verwonderd ,// hernam hij lachend . « Trek u dat echter niet aan . Gij kapt u voor uw eigen genoegen nog zoo laat in den avond ?»
// Neen , neen ! Ik wilde alleen mijn oude vlechten hebben , opdat ge mij — opdat ge mij niet veranderd zoudt vinden . Doch waar blijft Emanuel ? Hoe kan ik hem ook Tergeten ! Laat mij naar buiten om hem te verwelkomen .//
// Buiten is niemand ; ik ben van de postkar op het voetpad dwars door ' t veld hierheen geloopen . Hij bleef bij onze bagaadje op het rijtuig . Juist toen we wilden wegrijden , verloor een der paarden een hoefijzer en Hans spande het uit om het bij den hoefsmid weer te laten aanslaan . Waar is moeder ?»
// Zij is u tegemoet gegaan , zij had geen rust noch duur om u af te wachten ! Maar wat voer ik nu uit ? Ik moet de tafel dekken en —• mijn haar — IJlings begon zij den tweeden vlecht te maken , maar buiten vernam men reeds het kraken der wielen van een lang-zaam ( langzaam ) naderend rijtuig . « O wee , daar zijn ze al !» riep ze angstig en gejaagd . De jonge man was reeds buiten en weinige oogenblikken later volgde zij hem en snelde naar de voordeur .
Een laag houten hek scheidde de groene plek met den grooten notenboom en het struikgewas van de dorp-straat ( dorpstraat ) . In het geopende poortje stond de zoon , de moeder lag aan zijn hart . Toen zij het hoofd oprichtte stonden haar oogen vol tranen , vreugdetranen , want hij was haar lievelingszoon , en meer dan dit alles , de trots haars levens . Arm in arm stapten zij op ' t smalle , met zand be -
DE HOOR IS FIESCO .
strooide voetpad tusschen de struiken rond den notenboom voort . Een lang opgeschoten jongman met licht haar en zachte , stille wezenstrekken was intusschen bezig de koffers van het rijtuig in huis te dragen , terwijl Hans op zijn gemak op de bok bleef zitten en den mond tot een gullen breeden glimlach vertrok , toen Anna aan de deur verscheen . Zij huppelde zachtjes naar Emanuel toe , die haar op dat oogenblik den rug toekeerde , klopte hem lachend op den schouder en zeide : * Zonder mij krijgt ge ' t toch niet gedaan , Emanuel . Ik zal u wel de koffers naar binnen helpen brengen !//
Hij draaide zich om en schudde haar de hand , terwijl zy hem haar wang tot een kus aanbood .
' Uw guitenstreken kunt ge nog niet laten ,» zeide hij blijkbaar verheugd , hoewel niet zonder eenige verlegen -
heid , // maar ' t is , zooals moeder mij zeide ; gij ziet er
bijna uit als een voorname dame .//
" Daarover kunnen wc wel eens later spreken ! Nu
heb ik ' t veel te druk .//
( Wordt vervolgd ?)
<^£='' 5C<Ö*<2SS
DE MOOR ÏE FIESCO .
( Met eene gravure .)
Onder de vruchten van Schiller's verblijf , in 1782 en
' 83 , op het landgoed van de vrouwe von Wolzogen ,
nabij Mannheim , behoort de ^ Samenzwering van Eiesco ,//
een tooneeldicht , dat hij reeds te
Stuttgard , onder min aangename
omstandigheden , aangevangen had .
Hij zelf getuigt dat hij de hoofd-trekken ( hoofd-trekken ) der geschiedenis van de samenzwering geput heeft uit lietz Conspiration du Comte Jean Louis de Fiesque , uit de Histoire des Con-spirations ( Conspirations ) , uit de Histoire de Genes en uit Robertson's geschiedenis van Karel " V . De tooneeldiehter erkent echter dat hij die met de noodige vrijheid behandeld heeft , en hij gelooft dat zijn gewrocht daardoor meer dichterlijke belangstelling zal kunnen opwekken . /
Wij zullen geen overzicht van // ïiesco » geven , daar het hier meer bepaaldelijk het karakter geldt van den Moor , daarin voorkomende , dien Schiller zelf aldus kenschetst r iiMuley Hassan , Moor van Tunis .... Physionomie : eene eigenaaardirre mengeling van spitsboevcrij en luim .» Het tooneel op de afbeelding hierbij voorgesteld is , het negende in het 2de bedrijf , waarin Eiesco den Moor gelast hem zelf voor de leus naar ' t leven te staan .
De Moor moet zich dan gebonden aan ' t gerecht laten overleveren en op de pijnbank laten leggen . Dat bevalt den Moor niet , » uit louter comedie gefolterd te worden .» Eiesco belooft hem echter op zijn eer als graaf dat hij maken zal dat hij er vrij van afkomt ; hij zal hem , voor de oogen der gansche republiek , pardon schenken .» De Moor neemt het eindelijk aan , en met zijn dolk rijt hij maar even Eiesco's arm open , zoodat er bloed uit vloeit .
Daarop schreeuwt de graaf : // Moord ! moord ! moord , bezet de toegangen , grendelt de deuren !» ( Hij sleept den Moor aan den strot weg ; bedienden schieten van alle zijden toe .) Men kan beseffen , dat de Moor zijn lot echter niet ontgaan kan , en ook Eiesco den dood vindt .
Maar nu het karakter van den Moor in ' t bijzonder . De Moor in Fiesco is in de reeks der tooneelge-wrochten ( tooneelgewrochten ) van Schiller de tweede gestalte waarin hij de boosheid verpersoonlijkt heeft . Intusschen op eene andere wijs dan bij Franz Mohr . Deze laatste is een persoon die door geen lichtstraal van menschelijke ge-waarwordingen ( gewaarwordingen ) verhelderd wordt . Hij is eigenlijk geen mensch , of hij is een zwakhoofdige die voor de door hem bespotte kracht van ' t geweten bezwijkt , en die zich door zijn zelfmoord als een stumpert doet kennen , die zich eene taak had voor oogen gesteld , tot wier volvoering hij niet opgewassen was . Maar de Moor in // Eiesco » heeft een gansch anderen grondslag van karakter
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
laatste wijziging 06-06-2023
1 gedigitaliseerd
 
 
 

Deze site plaatst cookies ten behoeve van het optimaliseren en verbeteren van onze digitale dienstverlening.
Dit gebeurt anoniem. Door gebruik te maken van deze website ga je daarmee akkoord. Lees er meer over in ons privacy statement

Ik snap het