Archieven

 

Uw zoekacties: De Olijftak, 1871; p. 80

De Olijftak

beacon
1  records
 
 
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1871; p. 80
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
80
Datum:
1871
Jaargang:
1871
Is onderdeel van:
DE OLIJFTAK .
van iedere zaak hangt vooral af van liet standpunt , waarop men zich stelt . Het argument van de dames op hooge hakjes gaat niet op volgens de redactie , omdat het kind nog niet vrij is en een dame op hooge hakjes gewoonlijk volkomen vrij en bij machte is voor hare gezond-heid ( gezondheid ) zorg te dragen . Weldaden moeten , door de gemoeds-bezwaren ( gemoeds-bezwaren ) der ouders , aan de kinderen niet onthouden worden . De wet moet zorgen , dat de kinderen niet de slachtoffers worden van de bekrompenheid en de eenzij-digheid ( eenzijdigheid ) der ouders . Men late ieder zijne godsdienstige overtuiging , doch voor gemoedsbezwaren die geen en-kelen ( enkelen ) redelijken grond hebben , koestere men geen eerbied of ontzag , üok de uitvoering levert geen bezwaar op . Onze natie , " al ligt zij niet op den drooge » zegt de redactie , geeft voortdurend bewijzen van onderworpen-heid ( onderworpenheid ) en gehoorzaamheid aan ' s lands wetten . Alle wetten worden stiptelijk nageleefd , waarom niet ook de wet , die verplichte inenting voorschrijft ? Waarom worden die wetten in andere landen wèl stiptelijk nageleefd , en waarom zou dit hier niet het geval zijn f En al rijzen er dan ook nu en dan moeielijkheden : moeielijk-heden ( moeielijk-heden ) zijn aan de invoering van iedere nieuwe wet verbonden .
Dit alles zal men kunnen toegeven , en toch daarop mag , dunkt mij , de klemtoon niet vallen . De wetgever behoeft zich noch met den invloed van hooge dames-hakjes ( dameshakjes ) , noch met dien van enge keurslijfjes , noch met dien van kegelvormige crinolines , noch met dien van ingeperste middentjes bezig te houden . De wetgever be-hoort ( behoort ) aan iederen burger en iedere burgeres volkomene vrijheid te laten zich door de mode , de behaagzucht of door wat men wil te laten samenpersen of uitzetten . Al wilden de dames als de Polynesiers zich dieren op de huid tatoueeren , de wetgever late haar daartoe op iederen leef-tijd ( leeftijd ) de volkomene vrijheid en verbiede zelfs niet de ouders haar dochtertjes tot wijsneusjes en modepopjes te laten opgroeien . Dat alles betreft de opvoeding . Al deze ge-vallen ( gevallen ) hebben met de vaccine niets gemeen . De ver-plichting ( verplichting ) van den Staat om voor de gezondheid der burgers zorg te dragen , vangt eeTst aan , daar waar door nalatigheid en gemis van voorzorg rechtstreekschnadeel wordt toegebracht aan de maatschappij . Aan dit criterium moet iedere ge-zondheidsmaatregel ( gezondheidsmaatregel ) , dien de Staat voorstelt , worden getoetst .
liet staat ieder vrij zijn erf te verbranden , mits zijne
daad geen rechtstreeksch gevaar doe ontstaan voor zijn buurman . Het staat ieder vrij zijn gezondheid te ver-woesten ( verwoesten ) , mits zijne nalatigheid geen rechtstreeksch ge-vaar ( gevaar ) opwekke voor zijne medeburgers . De hooge hakjes zullen den openbaren gezondheidstoestand niet in gevaar brengen ; de nauwe keurslijfjes geene epidemie ten ge-volge ( gevolge ) hebben ; maar hij , die zich niet laat inenten , stelt niet alleen zijn eigen leven , maar ook dat zijner mede-burgers ( medeburgers ) in gevaar . Wanneer de ervaring van alle landen en nu ook die van de hofstad bewijst , dat van de inge-énten ( inge-énten ) 1 pet . en van de niet-ingeëntcn 25 pet . der aan-getasten ( aangetasten ) bezwijkt , dan legt dat maatschappelijk ver-schijnsel ( verschijnsel ) den wetgever den duren plicht op , een maat-regel ( maatregel ) te nemen , die meer dan eenige andere met zijne roeping overeenstemt , die in andere landen uitmuntend werkt en die ook in ons land volkomen uitvoerbaar is . Onze maatschappelijke inrichting moet bovenal overeenstemmen met het algemeen belang der burger-vereeniging ( burger-vereeniging ) , en dat algemeen belang vordert in de eerste plaats het behoud , de beveiliging van het menschelijk leven . Het is de plicht van den wetgever die maatschappelijke inrichting door alle de ten zijner dienste staande middelen te bevorderen : hij behoort mede te werken tot opheffing ook van die belemmeringen , welke de vrije ontwikkeling van het menschelijk leven in den weg staan . Noemt gij dat dwang : ik noem dat vrijheid .
G .
BUITENLANDSCH OVERZICHT .
Europa , de geheele beschaafde wereld heeft in de laatste dagen tusschen hoop en vrees geleefd . Zal de vrede wor-den ( worden ) geteekend , zal het lot van Frankrijk weder aan de kansen van den oorlog worden prijs gegeven ? Welke gevaren voor Europa liggen daarin besloten ?
Dat zijn de vragen , die elkander gedurig verdrongen , en van wier oplossing het leven en de bezittingen van miliioenen menschen afhingen .
Eindelijk slaat de schaal naar den vrede over . Dank ontwelt de harten . Men ziet de voorwaarden bijkans voorbij , om het groote woord . dat boven alW h « o « n - -klinkt ( -klinkt ) : Vkede !
En zeker , wie ook maar van verre de treurtooneelen gevolgd heeft , waarvan men een halfjaar en langer dag aan dag heeft gehoord , zal niet verheugd zijn , dat een eiude komen zal aan dat gruwzame moorden , aan dat uithongeren , verbranden en uitmergelen van vesten , aan dat vertrappen van oogsten en berooven van de rustige opgezetenen ?
Zondag middag zijn de vredes-preliminairen geteekend .
Frankrijks nationale vergadering moet ze thans overwegen . De voorwaarden zijn : afstand van den Elzas en een gedeelte van Lotharingen met Metz ; vijf milliards oorlogsschatting , in drie jaren te betalen , gedurende welken tijd de Eransche vestingen en ander grondgebied door Duitsche troepen bezet blijven .
Hard , zeer hard zijn de voorwaarden , waarop de vrede werd toegestaan ; vooral hard , wat de afscheuring van grondgebied betreft , daar het met de tegenwoordige begrippen lijnrecht strijdt bevolkingen tegen haar zin aan een ander land vast te hechten , al is het ook onder den glimj ), dat die voor eeuwen tot dat andere land hebben behoord . Want , zou men zoo de kaart van Europa moeten herzien , wij kwamen bij de voorwereld der politiek te huis en geen staat , gewis niet die vanden tegenwoordigen overwinnaar of overwonnene , ware zeker van een enkel gewest .
Doch de Eranschen , tot het uiterste gebracht , moesten zich aan het onvermijdelijke onderwerpen ; voor het oogenblik dragen zij den last van den onbezonnen aan-vang ( aanvang ) van eene worsteling , die voorkomen had kunnen en moeten worden ; — Vrede is hun eene behoefte gewor-den ( geworden ) , behoefte om zooveel op te bouwen wat vernield ligt , en waaronder wel het eerst een regelmatige regeering . Wat konden de Eranschen anders doen dan van den nood een deugd maken , harde voorwaarden onderschrijven : de Romeinen moesten wel eenmaal onder het juk doorgaan ! Dat juk schijnt thans vooral voor het gevoel te zijn de intocht der Duitschcrs in Parijs — waartoe is be-sloten ( besloten ) ; ' t is wellicht niet zonder gevaar , en zeker niet geschikt om haat te dooven .
Dat de Eranschen hun lot thans waardig mogen dragen , zich niet aan al de woelingen en volksuitspat - ' tingen overgeven , zooals in de dagen die geweest zijn ; — dat zij werkelijk eene edele wedergeboorte zoeken op zedelijk en stoffelijk gebied ; — dat de Duitsehers zich niet door den roes der zege te zeer laten bedwelmen , wezenlijk toonen , dat het hun om eigen innerlijke ont-wikkeling ( ontwikkeling ) , om verwering , om eenheid te doen is in ver-standigen ( ver-standigen ) zin , zonder naar matelooze uitbreiding of verkorting van anderer rechten te trachten ; — dat zij door het beminnen van den vrede toonen waarlijk dank-baar ( dankbaar ) te zijn voor de zegepalmen in den krijg behaald : dat zouden de waarborgen zijn voor een duurzamen Vrede , waarnaar de Menschheid smacht , een Vrede die voert tot ontwapening , een Vrede gezegend door den landman , die Gods oogsten in tevredenheid mag binnen-halen ( binnenhalen ) , een Vrede , geprezen door de steden , met hare nijverheid en haar vertier , door den Handel , die de volken , de wereld samenschakelt , — een Vrede , afge-beden ( afgebeden ) door alle tongen , uit alle harten van de Almacht en de Liefde die in den Hemel troont !
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer