0201 Archieven van de rechtsvoorgangers van het Ziekenhuis Rivierenland, 1901 - 2017
0201
Archieven van de rechtsvoorgangers van het Ziekenhuis Rivierenland, 1901 - 2017
Inleiding
Context
Institutionele geschiedenis / Biografie
0201 Archieven van de rechtsvoorgangers van het Ziekenhuis Rivierenland, 1901 - 2017
Inleiding
Context
Institutionele geschiedenis / Biografie
laatste wijziging 04-10-2021
De structuur van de archieven is enigszins complex, omdat in de loop van de tijd veel verschillende besturen, verenigingen en stichtingen bij de ziekenhuiszorg betrokken waren. In Tiel en Culemborg bestonden lange tijd aparte katholieke en protestantse ziekenhuizen en dus ook besturen, verenigingen en stichtingen die betrokken waren bij deze ziekenhuizen.
Tiel
Katholieke ziekenhuizen in Tiel
Het eerste Tielse ziekenhuis werd in 1885 geopend. Hiertoe was de 'Vereeniging tot oprichting en instandhouding van de Tielsche Ziekeninrichting' opgericht. Toen in 1901 het St. Andreasziekenhuis in Tiel werd geopend, werd dit ziekenhuis aan het Hoogeinde gesloten. De vereniging bleef bestaan, maar de statuten werden gewijzigd. De instelling ging bijdragen aan de verpleegkosten van patiënten in het St. Andreas ziekenhuis en later het Bethesda ziekenhuis. De stichting werd in 1951 opgeheven; de gemeente Tiel ontving het resterende kapitaal als bijdrage voor het Groene- en Wit-Gele Kruisgebouw aan de Konijnenwal. In 1901 kwam er een nieuw katholiek ziekenhuis in Tiel, gevestigd aan het St. Walburgkerkpad: het St. Andreasgasthuis. Dit was zowel gasthuis als ziekenhuis. De bewoners, meest ouderen, woonden beneden en boven waren de ziekenzalen. Het beheer lag bij het RK armbestuur en de ziekenverzorging was in handen van nonnen (zusters Dominicanessen). Al snel werd het ziekenhuis uitgebreid met een aparte kinderafdeling en in 1927 kwamen er aparte barakken voor besmettelijke ziekten. Het gebouw was na de oorlog te klein geworden. Daarom werd aan de St. Walburgbinnensingel een nieuw ziekenhuis gebouwd, dat in 1962 werd geopend. In 1966 kwam daar nog een nieuwe polikliniek bij. Het oude St. Andreasziekenhuis werd omgebouwd tot kraamafdeling.
Protestants ziekenhuis in Tiel
Het protestantse ziekenhuis werd gerealiseerd in 1910 op initiatief van de dames Spiering. Dit ziekenhuis lag aan de Achterweg. In het protestantse ziekenhuis waren de verpleegsters diaconessen. Deze zusters woonden intern en moesten zich aan vrij strenge regels houden, waarop door de hoofdzuster werd toegezien. In 1965 ging het Bethesda ziekenhuis naar een nieuw gebouw aan de Burgemeester Meslaan (Kennedylaan).
Fusie
Al in de jaren twintig was de eerste samenwerking tussen het katholieke en het protestante ziekenhuis een feit: er werd een gezamenlijke ambulance aangeschaft. Eind jaren zestig werd besloten om te gaan fuseren. De besturen fuseerde in 1971 tot de Stichting Christelijke Ziekenverpleging St Andreas / Bethesda. Er waren nog wel twee ziekenhuizen, maar het was al meteen de bedoeling om tot één centraal ziekenhuis, gekoppeld aan de nieuwbouw van Bethesda, te komen. Intussen was het door nieuw regeringsbeleid, ook noodzakelijk geworden om te fuseren met de twee Culemborgse ziekenhuizen.
Culemborg
Algemeen / Protestants ziekenhuis in Culemborg
Ook in Culemborg waren twee ziekenhuizen.
Het algemeen (armen)ziekenhuis was al in 1861 opgericht in de Goilberdingerstraat. Dat ziekenhuis kwam er nadat in 1859 in de krant had gestaan dat Culemborg de ongezondste gemeente van Nederland was. Na onderzoek bleek dat een ziekenhuis verbetering in deze situatie kon brengen. Het algemeen ziekenhuis kreeg in 1906 een nieuw gebouw aan de Paardengracht. Vanwege zijn grote inzet voor de realisering van dit ziekenhuis werd de straat vernoemd naar dokter Hocke: de Dr. Hockesingel. Het bouw werd in 1935 uitgebreid. Het algemeen ziekenhuis werd in 1948 ondergebracht in de Stichting Protestants Algemeen Ziekenhuis. Er kwam in 1959 een nieuw gebouw aan de Prins Bernhardstraat.
Katholiek ziekenhuis in Culemborg
In 1895 openden de katholieken een eigen ziekenhuis: het katholieke St. Barbara gesticht. Het werd beheerd door de Vrouwencongregatie van de eerwaarde zusters van Jesus Maria Josef. De jezuïet Matthias Wolff was de oprichter geweest van de Sociëtiet van Jezus, Maria, Jozef. Hij was sinds 1816 als missionaris in Culemborg actief. De verzorging in het ziekenhuis gebeurde door nonnen. In 1933 werd een nieuw katholiek ziekenhuis gebouwd aan de St. Elisabethdreef. Het ziekenhuis had vanaf enig moment een ziekenhuisbestuur. Uit de stukken is niet te halen wanneer dat is geweest.
In Culemborg was de verstandhouding tussen het algemeen en het katholieke ziekenhuis niet goed. Toch moesten de ziekenhuizen, gedwongen door de tijd, intensief gaan samenwerken. De Culemborgse ziekenhuizen fuseerde in 1969 tot de 'Interconfessionele Stichting Gezondheidszorg Culemborg en Omstreken. Het Beatrixziekenhuis werd verpleeghuis en het Barbaraziekenhuis bleef ziekenhuis.
Fusie tussen Tielse en Culemborgse ziekenhuizen
In 1975 fuseerden de Tielse en Culemborgse ziekenhuizen tot de 'Interconfessionele Stichting Gezondheidszorg Tiel / Culemborg'. De echte fusie werd geëffectueerd met de opening van het Ziekenhuis Rivierenland in 1982. Het Barbaraziekenhuis in Culemborg werd verkocht. Inmiddels is dit gebouw omgebouwd tot appartementen. Het Beatrix verpleeghuis bleef open.
In de tuin van het voormalige Barbaraziekenhuis werd een buitenpolikliniek van het Ziekenhuis Rivierenland gebouwd.
In deze inventaris zijn ook stukken te vinden van de volgende stichtingen:.
- Stichting tot verpleging en behandeling van langdurig zieken 'Vrijthof' te Tiel
- Stichting School voor opleiding tot de verpleegkundige, verzorgende en para-medische beroepen te Tiel
De aangetroffen stukken van deze stichtingen betreffen geen eigen archief, maar stukken die naar bestuursleden zijn gezonden. Ze zijn ondergebracht bij het archief van het Bethesdaziekenhuis.
Tiel
Katholieke ziekenhuizen in Tiel
Het eerste Tielse ziekenhuis werd in 1885 geopend. Hiertoe was de 'Vereeniging tot oprichting en instandhouding van de Tielsche Ziekeninrichting' opgericht. Toen in 1901 het St. Andreasziekenhuis in Tiel werd geopend, werd dit ziekenhuis aan het Hoogeinde gesloten. De vereniging bleef bestaan, maar de statuten werden gewijzigd. De instelling ging bijdragen aan de verpleegkosten van patiënten in het St. Andreas ziekenhuis en later het Bethesda ziekenhuis. De stichting werd in 1951 opgeheven; de gemeente Tiel ontving het resterende kapitaal als bijdrage voor het Groene- en Wit-Gele Kruisgebouw aan de Konijnenwal. In 1901 kwam er een nieuw katholiek ziekenhuis in Tiel, gevestigd aan het St. Walburgkerkpad: het St. Andreasgasthuis. Dit was zowel gasthuis als ziekenhuis. De bewoners, meest ouderen, woonden beneden en boven waren de ziekenzalen. Het beheer lag bij het RK armbestuur en de ziekenverzorging was in handen van nonnen (zusters Dominicanessen). Al snel werd het ziekenhuis uitgebreid met een aparte kinderafdeling en in 1927 kwamen er aparte barakken voor besmettelijke ziekten. Het gebouw was na de oorlog te klein geworden. Daarom werd aan de St. Walburgbinnensingel een nieuw ziekenhuis gebouwd, dat in 1962 werd geopend. In 1966 kwam daar nog een nieuwe polikliniek bij. Het oude St. Andreasziekenhuis werd omgebouwd tot kraamafdeling.
Protestants ziekenhuis in Tiel
Het protestantse ziekenhuis werd gerealiseerd in 1910 op initiatief van de dames Spiering. Dit ziekenhuis lag aan de Achterweg. In het protestantse ziekenhuis waren de verpleegsters diaconessen. Deze zusters woonden intern en moesten zich aan vrij strenge regels houden, waarop door de hoofdzuster werd toegezien. In 1965 ging het Bethesda ziekenhuis naar een nieuw gebouw aan de Burgemeester Meslaan (Kennedylaan).
Fusie
Al in de jaren twintig was de eerste samenwerking tussen het katholieke en het protestante ziekenhuis een feit: er werd een gezamenlijke ambulance aangeschaft. Eind jaren zestig werd besloten om te gaan fuseren. De besturen fuseerde in 1971 tot de Stichting Christelijke Ziekenverpleging St Andreas / Bethesda. Er waren nog wel twee ziekenhuizen, maar het was al meteen de bedoeling om tot één centraal ziekenhuis, gekoppeld aan de nieuwbouw van Bethesda, te komen. Intussen was het door nieuw regeringsbeleid, ook noodzakelijk geworden om te fuseren met de twee Culemborgse ziekenhuizen.
Culemborg
Algemeen / Protestants ziekenhuis in Culemborg
Ook in Culemborg waren twee ziekenhuizen.
Het algemeen (armen)ziekenhuis was al in 1861 opgericht in de Goilberdingerstraat. Dat ziekenhuis kwam er nadat in 1859 in de krant had gestaan dat Culemborg de ongezondste gemeente van Nederland was. Na onderzoek bleek dat een ziekenhuis verbetering in deze situatie kon brengen. Het algemeen ziekenhuis kreeg in 1906 een nieuw gebouw aan de Paardengracht. Vanwege zijn grote inzet voor de realisering van dit ziekenhuis werd de straat vernoemd naar dokter Hocke: de Dr. Hockesingel. Het bouw werd in 1935 uitgebreid. Het algemeen ziekenhuis werd in 1948 ondergebracht in de Stichting Protestants Algemeen Ziekenhuis. Er kwam in 1959 een nieuw gebouw aan de Prins Bernhardstraat.
Katholiek ziekenhuis in Culemborg
In 1895 openden de katholieken een eigen ziekenhuis: het katholieke St. Barbara gesticht. Het werd beheerd door de Vrouwencongregatie van de eerwaarde zusters van Jesus Maria Josef. De jezuïet Matthias Wolff was de oprichter geweest van de Sociëtiet van Jezus, Maria, Jozef. Hij was sinds 1816 als missionaris in Culemborg actief. De verzorging in het ziekenhuis gebeurde door nonnen. In 1933 werd een nieuw katholiek ziekenhuis gebouwd aan de St. Elisabethdreef. Het ziekenhuis had vanaf enig moment een ziekenhuisbestuur. Uit de stukken is niet te halen wanneer dat is geweest.
In Culemborg was de verstandhouding tussen het algemeen en het katholieke ziekenhuis niet goed. Toch moesten de ziekenhuizen, gedwongen door de tijd, intensief gaan samenwerken. De Culemborgse ziekenhuizen fuseerde in 1969 tot de 'Interconfessionele Stichting Gezondheidszorg Culemborg en Omstreken. Het Beatrixziekenhuis werd verpleeghuis en het Barbaraziekenhuis bleef ziekenhuis.
Fusie tussen Tielse en Culemborgse ziekenhuizen
In 1975 fuseerden de Tielse en Culemborgse ziekenhuizen tot de 'Interconfessionele Stichting Gezondheidszorg Tiel / Culemborg'. De echte fusie werd geëffectueerd met de opening van het Ziekenhuis Rivierenland in 1982. Het Barbaraziekenhuis in Culemborg werd verkocht. Inmiddels is dit gebouw omgebouwd tot appartementen. Het Beatrix verpleeghuis bleef open.
In de tuin van het voormalige Barbaraziekenhuis werd een buitenpolikliniek van het Ziekenhuis Rivierenland gebouwd.
In deze inventaris zijn ook stukken te vinden van de volgende stichtingen:.
- Stichting tot verpleging en behandeling van langdurig zieken 'Vrijthof' te Tiel
- Stichting School voor opleiding tot de verpleegkundige, verzorgende en para-medische beroepen te Tiel
De aangetroffen stukken van deze stichtingen betreffen geen eigen archief, maar stukken die naar bestuursleden zijn gezonden. Ze zijn ondergebracht bij het archief van het Bethesdaziekenhuis.
laatste wijziging 06-05-2024
569 beschreven archiefstukken
Inventaris Bestuur St. Andreasgasthuis, ressorterende onder het RK Armbestuur / Stichting St. Andreas Ziekenhuis te Tiel
laatste wijziging 06-05-2024
569 beschreven archiefstukken
Inventaris Vereniging Christelijke ziekenverpleging Bethesda te Tiel
laatste wijziging 06-05-2024
569 beschreven archiefstukken
Inventaris Vereniging Steunfonds Bethesda te Tiel
laatste wijziging 06-05-2024
569 beschreven archiefstukken
Inventaris Stichting Christelijke ziekenverpleging St. Andreas-Bethesda te Tiel (vanaf 1971)
laatste wijziging 06-05-2024
569 beschreven archiefstukken
Inventaris Bestuur van het St. Barbaraziekenhuis te Culemborg
laatste wijziging 06-05-2024
569 beschreven archiefstukken
Stichting Protestants Algemene Ziekenhuis te Culemborg (Beatrixziekenhuis) tot 1969
laatste wijziging 06-05-2024
569 beschreven archiefstukken
Interconfessionele Stichting Gezondheidszorg Culemborg en omstreken 1969-1975 (1984)
laatste wijziging 06-05-2024
569 beschreven archiefstukken
Inventaris Interconfessionele Stichting Gezondheidszorg Tiel / Culemborg (Ziekenhuis Rivierenland) vanaf 1975/1981
laatste wijziging 06-05-2024
569 beschreven archiefstukken
Kenmerken
Status toegang:
Definitieve toegang / toegang afgerond
Verversingsgraad:
onregelmatig
Taal:
Nederlands
Openbaarheid:
Beperkt - zie inventaris
Omvang in meters:
9,30
Opmerkingen:
De vroegere toegangsnummers 0199 en 1221 zijn in deze toegang opgenomen.
Categorie:
laatste wijziging 06-05-2024
569 beschreven archiefstukken