Archieven

1398 Verzameling prenten betreffende Chassé en de Belgische Opstand 1830-1832, 1830 - 1832

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

1398 Verzameling prenten betreffende Chassé en de Belgische Opstand 1830-1832, 1830 - 1832

Mijn Studiezaal

Favoriet of een notitie maken

Stel een vraag of plaats een opmerking op de tijdlijn

Reageren

Stuur een reactie naar Regionaal Archief Rivierenland

Delen

Doorsturen per email

Printen

Duurzaam webadres

Toelichting

1.1. Inleiding

1.2. De collectie

1.3. Verantwoording

1.5. Literatuur.

laatste wijziging 26-02-2025

384 beschreven archiefstukken

374 gedigitaliseerd

totaal 374 bestanden

Mijn Studiezaal

Favoriet of een notitie maken

Stel een vraag of plaats een opmerking op de tijdlijn

Reageren

Stuur een reactie naar Regionaal Archief Rivierenland

Delen

Doorsturen per email

Printen

Duurzaam webadres

Inventaris

1. Portretten

Toon details van deze beschrijving

2. Opstand 1830-1832

Toon details van deze beschrijving

2.1. Kaarten en plattegronden

Toon details van deze beschrijving

2.2. Historieprenten

Toon details van deze beschrijving

403 Historieprent; in de citadel staat de prins van Oranje met zijn broer Prins Frederik en enige stafofficieren; rechts generaal Chassé, die tevergeefs zijn degen in de schede tracht te steken en enige officieren; op de achtergrond de wallen en defilerende troepen. Onder de prent het jaar 1831 en een 14-regelig vers in twee kolommen, beginnend: Toen Neerlands Kroonprins laatst de Citadel bezocht. en eindigend met "Papa ! dat lukt niet, neen ! hy wil er beter uit !"

45 Historieprent; het overhandigen van een immortellenkrans door mej. De Boer (dochter van Luit. Kol. H.E. den Boer. Chef van de Staf in de citadel) aan de prins van Oranje op de citadel van Antwerpen. Handeling in een vertrek, waarin een tafel met feestdis is aangericht; op de voorgrond de prins; rechts mevr. De Boer, achter haar Kolonel De Gumoëns, achter haar bij de tafel generaal Chassé; tussen deze en de kroonprins de jonge prins Hendrik. Links naast de prins op de rug gezien de schout bij nacht Koopman, daarnaast de Luit. Kol. v.d. Straaten. Achter hem de kolonel Noudascher.
Los bijgevoegd een tekening (zie nummer 450 van de portretten in pen en potlood met nummers en de namen de afgebeelde personen.

46 Tekening naar een deel van de historieprent met de overhandiging immortellenkrans door mej. De Boer aan de prins van Oranje (nummer 45), met nummers en lijst afgebeelde personen.

404 Burgemester en Schepenen der stad Antwerpen

49 Historieprent; met gezicht links de toren van de O.L. Vrouwe Kerk en de Scheldekade met op de voorgrond daarvan een op straat liggend overleden ? persoon; in het midden het brandende entrepot en de brandende St.Andrieskerk. Rechts op de Schelde een drietal hollandsche oorlogsschepen die de stad beschieten. Midden onder de afbeelding een portret van Chassé, borststuk, naar rechts, met daarondedr de tekst: Luitenant-generaal Chassé.

50 Historieprent; brand door ingeslagen granaten in de straat van het Convent; rechts het brandende conventscomplex; op straat mensen die goederen uit de huizen links halen.

51 Historieprent; gezicht over de daken van de huizen in de stad in de richting van het brandende entrepot en de brandende toren van de St. Andrieskerk.

52 Historieprent; Gezicht op de links op de prent afgebeelde brandende ruïnen van het entrepot tijdens de beschietingen.

53 Historieprent; links de Scheldekade met de toren van de O.L. Vrouwekerk en brandende gebouwen; in het midden de citadelbouwen, rechts schietende oorlogsschepen.
-Uit; Hallo, Bijdragen Dl. II blz. 126

54 Historieprent; gezicht vanaf de Schelde op de stad Antwerpen met de ervoor liggende schietende oorlogsschepen, rechts de citadel. Links op de voorgrond een sloep met vijf personen waaronder een officier.
Hierbij op een los vel een verkleinde kopie van de prent met de omtrek in hoofdlijnen waarin nummers met verklaring.

55 Historieprent; gezicht vanaf de Schelde op de stad Antwerpen met de ervoor liggende schietende oorlogsschepen, rechts de citadel. Links op de voorgrond een sloep met vijf personen waaronder een officier.

56 Historieprent; gezicht in een straat bij de O.L. Vrouwekerk met rechts de overgelopen Belgen, die links worden verwelkomt door de Antwerpenaars; op de achtergrond invallende en ontploffende granaten. 2-Regelig onderschrift als titel.

57 Historieprent; vervaardigd door de kunstenaar naar het schilderij door hem daarvan gemaakt. Gezicht binnen de citadel. In het midden generaal Chassé, omringd door de Raad van defensie der Citadel en wat officieren op de voorgrond. Op de achtergrond de gedeeltelijk verwoeste stad Antwerpen.
Los bijgevoegd een apart vel, een zgn. 'sleutel' met in hoofdlijnen dezelfde afbeelding voorzien van nummers en verklaringen.
De plaat diende als prijs voor de verliezende deelnemers in een door Schouman georganiseerde loterij, waarbij het originele schilderstuk de hoofdprijs was.

436 Historieprent; Contourtekening voorzien van nummers en namen van de personen voorkomende op de historieprent GEZICHT OP DE STAD ANTWERPEN, den dag na het Bombardement, op den 28 October 1830

58 Historieprent; gezicht in een straat bij de O.L. Vrouwekerk met rechts de overgelopen Belgen, die links worden verwelkomt door de Antwerpenaars; op de achtergrond invallende en ontploffende granaten. De prent wijkt in details af van nr. 56. Er staat een jaartal in het linkse huis en de kleding is in detail verschillend. 2-Regelig Duits onderschrift als titel.

59 Historieprent; De Prins en enkele hoogwaardigheidsbekleders gezeten te paard, rijden door een straat waar een volksoploop plaatsvindt.
Vier-regelig onderschrift in dichtvorm, waarvan de eerste regel luidt: 'Stoutmoedig rijdt de Prins 't oproerig Brussel binnen,' etc.

60 Historieprent; De Prins van Oranje met enkele officieren en hoogwaardigheidsbekleders te paard rijden onder een poort door de stad binnen, waar ze rechts door een erewacht en links door gewapende burgers worden begroet. Een-regelige tekst onder de prent.

Llithografieën over de gebeurtenissen te Brussel, Antwerpen, Gent en omstreken van 25 augustus 1830 tot 27 maart 1831

Toon details van deze beschrijving

76 Historieprent; een bezem (met een touwtje samengebonden kale takkenbos), waarin de hoofden van de leden van het 'voorlopig bewind' in België, Gendebien, Van de Weyer, Rógier, de Mérode en De Potter, (in willekeurige volgorde) zijn afgebeeld.

77 Plattegrond van ingenomen stellingen door de Nederlandse en Belgische troepen, in het hogere gedeelte van de stad Brussel met verklaring van de tekens. Tekst in het Frans., z.j.

78 Plattegrond van het centrum van Brussel, [1910]

79 Spotprent; betreft de lening van 12 millioen gulden, gesloten op 5 maart 1831 door het Provisioneel bestuur met het huis Rothschild om de opstand in Luxemburg te financieren. Gezicht op het plein voor de Brusselse bank, boven de ingang van de bank een rouwvlag en ervoor een menigte mensen; rechts rijden te paard de graaf Vilain XIV en Ch. De Broukère, ieder met een grote geldzak naar Luxemburg. Twee regels tekst boven en een onder de prent.
Onderschrift: De Broukere, l'homme monnaie, et le vilain Comte quatorze fois vilain volant....à défense de Luxembourg.

83 Technische tekening; voorstelling in vier fasen de aanleg van de loopgraven met schanskorven door de sappeurs met hun werktuigen. Titel boven de prent.

85 Historieprent; bezoek aan generaal Chassé in diens van een gemetseld gewelf voorziene kazemat in de citadel, door de franse maarschalk Gérard en de Prinsen van Némours en Orleans. In het midden een tafel met een brandende olielamp en een kat op een stoel. Titel onder de prent.

86 Historieprent; interieur van de kazemat van generaal Chassé, die daarin aan tafel bij het raam gezeten, met een aantal daarbij staande officieren, de luitenant-kolonel Van der Wijck bevel geeft de artilleristen een gestadig vuur te laten geven teneinde het aanleggen van batterijen door de Fransen te ver- storen. Boven de prent gedateerd 18 december 1832, er onder een drie-regelige beschrijving van de afbeelding.

87 Historieprent; afbeelding van de uitval vanuit de citadel in de franse linies bij de lunet St. Laurent, op de avond van de 10e december 1832 door een detachement van de 10e afdeling onder bevel van kapitein Morre. Daarbij werden diverse vijandelijke installaties vernield en een zestal handmortieren in het water geworpen. Boven de prent gedateerd, er onder in drie regels de beschrijving.

88 Historieprent;gezicht op het binnenterrein van de citadel; links komt een kanonnier (J. van Leeuwen), uit een kruitmagazijn, net op het moment dat een brandende bom voor de deur valt. Hij kon de ontploffing verhinderen. Boven de prent de datum 11 december 1832, er onder een drie-regelige beschrijving.

89 Historieprent; gezicht op een opstelling van een door de fransen gebruikt monster-mortier dat bommen tot 1000 pond kon schieten; links enkele granaten met een wachthoudende soldaat; achter het mortier twee officieren; in het verschiet de contouren van de stad Antwerpen. Onder de prent in drie regels de toelichting.

90 Historieprent; afbeelding van het opgestelde monstermortier dat in 1832 te Luik werd ontworpen en door de franse Kol. Paixhans enkele malen gebruikt werd bij de beschieting op de citadel van Antwerpen. Rechts van het kanon een wachtlopende soldaat en twee grote granaten. Onder de prent een toelichting in vijf regels.

91 Technische tekening; doorsnede op ware grootte van een scherf van een bom, afgeschoten door het monster-mortier op de citadel van Antwerpen; de orginele scherf berust volgens de tekst in het Kabinet van Natuurlijke Historie van de heer G.I. Klinkenberg te Utrecht.

92 Historieprent; gezicht in het hospitaal binnen de citadel, waarvan de zolder door zware balken gestut wordt; links een groep zittende gewonden; op de achtergrond liggende gewonden; rechts wordt een gewonde op zijn rustplaats neergelegd. Links boven de prent 1837 (?) en rechtsboven nr. I. Er onder de titel in twee regels.

93 Historieprent; gezicht in de kazemat van de citadel van Antwerpen welke door generaal Chasse werd bewoond tijdens het beleg. Uiterst links een kachel, daarnaast de generaal aan een tafel met een olielamp en twee kaarsen als verlichting, op de achtergrond achter gordijnen zijn rustbed; rechts op de vloer een hondje en een scherf van een bom der reuze-mortier. Onder de prent een tekst in twee kolommen van 13 regels; links in het nederlands rechts in het frans.

94 Technische tekening; tekening met nummeraanduiding van de door de fransen gemaakte doorgraving en ondermijning van de wal der citadel. Boven de prent de titel in twee regels, er onder in twee regels de verklaring der nummers.

95 Historieprent; vogelvluchtgezicht vanaf de verdedigingswerken der stad over de citadel, de Schelde en het omliggend landschap; op de voorgrond het monster-mortier dat juist is afgeschoten en links en rechts daarvan het franse belegeringskorps. Rechts op de Schelde drie Nederlandse kanonneerboten. Onder de prent de titel en daaronder in wtee 4-regelige kolommen een heldendicht op Chassé. Tussen de twee kolommen tekst een portret van de generaal; borststuk naar rechts; er onder de tekst OUD NEDERLANDS GROOTHEID, FRANKRIJKS GEWELD, BELGIENS LAFHEID.

437 Historieprent; schetsmatige prent naar de prent BELEGERING DER CITADEL VAN ANTWERPEN, DECEMBER 1832 (zie afbeelding 95), voorzien van cijfers met toelichting.

438 Topografie; gezicht op de versterkingswerken en gebouwen van de citadel van Antwerpen. Afbeelding bij een gedicht van zes regels in; de Enkhuizer Almanak voor het jaar 1833.

96 Historieprent; in vier afbeeldingen;, waarvan twee aan twee kops afgedrukt. Onder de afbeeldingen 2-regelige teksten:
a.Gedenkwaardige Verdediging onder bevel van Genl. Bn. Chassé in December 1832.
Op de voorgrond: aanvallende franse militairen. Op de achtergrond achter rookwolken schuilgaand: de citadel waarvan de Hollandse vlag wappert en waarboven projectielen door de lucht vliegen.
b. Uitval der Nederlanders tegen de Franschen uit de Citadel van Antwerpen in Dec. 1832.
Op de voorgrond franse kanonniers in aktie. Op de achtergrond: nederlandse soldaten in groepsverband met een vaandel waarin een W staat en nauwelijks zichtbaar de muur van de citadel waarboven de nederlandse vlag wappert.
c. Terugkomst uit St. Omer op Neerlandsch Bodem.
Op de voorgrond de terugkerende militairen met de verwelkomende burgers. Rechts een herberg met een uithangteken in de vorm van een Bachus op een ton. Op de achtergrond een kerk met toren en verschillende huizen achter geboomte.
d. Kapitulatie der Citadel van Antwerpen.
Op de voorgrond twee gescheiden soldatengroepen waarvan de ene bevelhebber de ander de degen overhandigt welke gebroken wordt. Op de achtergrond de ruïnes van de citadel.

97 Pamflet met aan de bovenkant een eenvoudige houtsnede z.n. met een gezicht op Antwerpen en de omliggende forten. Daaronder een beschrijving in twee kolommen en daaronder een gedicht van 12 coupletten in drie kolommen.

439 Pamflet over de presentatie in het Stads Venduhuis op de Marieplaats te Antwerpen van het schilderij van F. de Brackeleer van de ruïne van de citadel van Antwerpen

98 Historieprent; overzicht van het gehele verwoeste terrein van de citadel met aanduidingen in cijfers, welke verwijzen naar een in vier kolommen onder de prent geplaatste verklarende tekst.

99 Historieprent; overzicht van het gehele verwoeste terrein van de citadel met aanduidingen in cijfers, welke verwijzen naar een in vier kolommen onder de prent geplaatste verklarende tekst.

100 Historieprent; zeer gedetailleerd overzicht van het gehele verwoeste terrein van de citadel. Op de voorgrond bivakkeren groepjes soldaten, liggen gesneuvelde militairen en worden gewonden verzorgd. Onder de prent worden de vijf belangrijkste gebouwen aangegeven. De titel staat onder de afbeelding in 2 regels.

101 Historieprent; gezicht binnen de verwoeste citadel. Op de voorgrond verzorgen enkele kameraden een gewonde collega. Rechts achter de kerk links het huis van generaal Chassé.
Boven de prent het jaar 1832 er onder de titeltekst in een regel. Uit: Vaderlandsche Historieplaten voor de Scholen en de Huisgezinnen.

102 Historieprent; naamlijst van officieren die de Raad van Verdediging in 1830 en 1832 uitmaakten met opgave der gekwetste en gesneuvelde officieren. Bovenaan een afbeelding met een gezicht op de belegering der citadel vanaf de franse kant. Op de voorgrond links sappeurs aan het werk, recht een geschutsopstelling. Op de achtergrond de belegerde citadel. De lijst is aan weerszijden voorzien van vaandels, lauwerkransen en de onderzijde met het rijkswapen en wapentuig.

103 Historieprent; uitval der nederlandse soldaten uit de citadel in de morgen van de 5e augustus 1831; links vanachter palisaden de Nederlanders, rechts vluchtende Fransen.

104 Historieprent; op de voorgrond de terugkerende militairen met de verwelkomende burgers. Rechts een herberg met een uithangteken in de vorm van een Bachus op een ton. Op de achtergrond een kerk met toren en verschillende huizen achter geboomte. Onder de prent titel in 2 regels.

105 Historieprent; op de voorgrond twee gescheiden soldatengroepen, links Nederlanders, rechts Fransen, waarvan de ene bevelhebber de ander de degen overhandigt welke gebroken wordt. Op de achtergrond de ruïnes van de citadel.

106 Historieprent; op de voorgrond aanvallende franse militairen en rechts het 'monster-mortier'. Op de achtergrond achter rookwolken schuilgaand: de citadel, waarvan de Hollandse vlag wappert en waarboven projectielen door de lucht vliegen.

107 Historieprent; op de voorgrond Franse kanonniers en soldaten in aktie. Op de achtergrond: nederlandse soldaten in groepsverband met een vaandel waarin een W staat en nauwelijks zichtbaar de muur van de citadel waarboven de nederlandse vlag wappert.

1833

Toon details van deze beschrijving

109 Historieprent; maarschalk Gérard bekijkt met enkele officieren vanaf een kanonopstelling het effect van de ontploffing der geplaatste mijn onder de versterking St. Laurent van de citadel. Rechts is een kanonnier door geweervuur getroffen op de grond gestort, terwijl hij daar de maarschalk toespreekt, zeggend, dat het maar goed is dat hij werd getroffen en niet de veldheer. Onder de prent de titel en daaronder een drie-regelige beschrijving van het voorval in het Frans.

110 Historieprent; vogelvluchtgezicht op de stad Antwerpen (links), de Schelde op de voorgrond en rechts de citadel, waarvoor vier nederlandse oorlogsschepen. Geheel rechts de franse batterijen die de citadel beschieten. In de prent zijn met nummers 1 t/m 16 de belangrijkste zaken aangegeven. Boven de prent de titel in 2-regels en No. 1 en onder de prent in 4 kolommen van 4 regels de uitleg bij de nummers in de prent.

111 Historieprent; opstelling van het monster-mortier dat gebruikt werd bij de beschieting van de citadel van Antwerpen.

112 Spotprent; in vijf taferelen wordt de spot gedreven met het 'pseudo-heldendom gedrag van de Belgen in 1832, tijdens en na het beleg van de citadel. Afbeeldingen: Linksboven; drinkende en slapende Belgische soldaten. Rechtsboven; Belgische officieren, die vanaf een toren het gevecht door verrekijkers gadeslaan. Midden; Koning Leopold met enkele officieren op de trans van de St. Andreaskerk. Linksonder; Belgische soldaten schieten op enkele in het water zwemmende matrozen van een gezonken schip. Rechtsonder; de door de Fransen in gevangenschap weggevoerde zeelieden worden bij hun doortocht in Antwerpen bedreigd.

113 Historieprent; een aan het hoofd verbonden franse militair staat met ontblote sabel bij een geschutsopstelling met kanonniers. Op de achtergrond de muren van de citadel ? Hele figuur naar links gericht.

z.j.

Toon details van deze beschrijving

448 Historieprent: Gezicht op de overblijfselen van het huis van de generaal, rechts daarvan, meer op de achtergrond, de ruïne van de kerk. Rechts een groep militairen die banken en bedden-goed dragen. Afbeelding bijna identiek aan DESSINS FAITS D'APRèS NATURE au siège de la Citadelle D'ANVERS PAR RAFFET nr.9 (zie 1398-125)

Toon details van deze beschrijving

148 Historieprent. Op de voorgrond in het midden een aantal Franse officieren een aanval voorbereidend aan de hand van een uitgespreide kaart. Daarachter een door middel van een verschansing beschermde batterij, bestaande uit drie kanonnen. Links een boerenwoning met geboomte. Rechts een compagnie soldaten. In het verschiet zijn de contouren van de citadel te zien

149 Historieprent; Overzicht van het beleg en de beschieting van de citadel, gezien vanaf de Franse geschutsstellingen in de richting van Antwerpen en Berchem, waartussen de citadel ligt. Op de voorgrond in een loopgraaf marcherende soldaten. Rechts op de voorgrond twee overleden soldaten. In de voorstelling, nummers die naar een tekstverklaring verwijzen.

151 1833

Toon details van deze beschrijving

164 Historieprent. Een graftombe met daarop een urn en het wapen van Amsterdam. Over de tombe ligt een kleed gedrapeerd waarop de titel en de onderscheiding. Op de tombe een afbeelding van het springen der boot en het jaartal MDCCCXXXI. Aan de rechterkant staat de gehelmde Nederlandse maagd met een lans met de vlag en een wapenschild in de linkerhand. De rechtarm steunend op de tombe en met de hand treurend haar ogen bedekkend. Het geheel staat in een arcadisch landschap met treurwilgen.

165 Historieprent. Het achterdek van de kanonneerboot op de wal van Antwerpen gedreven; op de kade enterende Belgen; op het schip manschappen, een overboord springende matroos en Van Speyk, met een brandende lont in de hand, die op het punt staat af te dalen naar het kruitmagazijn, om het schip in de lucht te doen vliegen.

250 Historieprent met een afbeelding van de door het bos bij Ravels oprukkende soldaten. In het midden op de voorgrond de Hertog in actie en weergave van gevechtshandelingender Nederlandse soldaten. Datum boven de prent en drie regelige (ti-tel)tekst er onder.

251 Historieprent met een afbeelding van de gevechtshandelingen in een straat te Ravels, waarbij de prins van Oranje met getrokken sabel te voet de troepen aanvoert. Op de voorgrond een gesneuvelde en gewonde soldaat. In de huizen uit de ramen schietende tegenstanders.

255 Historieprent; Prent bestaande uit 3 afzonderlijke afbeeldingen betreffende legerkampen voorzien van teksten: Kamp bij Oirschot, Wacht te Hoogeloon en Avance Nispen. De middelste afbeelding, een huiselijk tafereeltje met ingekwartierde soldaten (15,5 x 25 cm) is tussen de beide anderen geplakt

1398 Verzameling prenten betreffende Chassé en de Belgische Opstand 1830-1832, 1830 - 1832

Inventaris

2. Opstand 1830-1832

2.2. Historieprenten

Mijn Studiezaal

Favoriet of een notitie maken

Stel een vraag of plaats een opmerking op de tijdlijn

Reageren

Stuur een reactie naar Regionaal Archief Rivierenland

Delen

Doorsturen per email

Printen

Duurzaam webadres

255

Historieprent; Prent bestaande uit 3 afzonderlijke afbeeldingen betreffende legerkampen voorzien van teksten: Kamp bij Oirschot, Wacht te Hoogeloon en Avance Nispen. De middelste afbeelding, een huiselijk tafereeltje met ingekwartierde soldaten (15,5 x 25 cm) is tussen de beide anderen geplakt