Archieven

 

Uw zoekacties: De Olijftak, 1871; p. 18

De Olijftak

beacon
1  records
 
 
DOT_1871 De Olijftak
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1871; p. 18
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
18
Datum:
1871
Jaargang:
1871
Is onderdeel van:
2
DE ü L IJ F T A K .
heid gaan niet samen ; verkiest deEngelsche regeering dus de ontwikkeling des volks boven den invloed op buitenlandsche aangelegenheden , dan moet het den ingeslagen weg blijven volgen en aan Pruisen zijnedenkbeeldige meerderheid laten . Uoethetdit niet , dan zal het Engelsche volk den langen , moei-elijken ( moei-elijken ) weg , langs welken het zijn tegenwoordig standpunt bereikte , van den beginne af op nieuw moeten afleggen . Juist deze omstandigheid , dal eene staatkundig ontwikkelde natie zich vrijwillig onttrok aan de inmenging in de Europeesche ge-schillen ( geschillen ) , is dunkt ons bewijs genoeg dat daaraan meer nadeel dan voordeel verbonden is , en dat een zelfstandig streven tot bevordering van het welzijn des eigen volks de voorkeur verdient boven een streven naai ' invloed op het buitenland ( 1 ).
Een tweede grond voor de invoering van het stelsel der algemeene dienstplichtigheid is de bewe-ring ( bewering ) dat hierin de eenige waarborg gevonden wordt tegen een mogelijk misbruik van macht van de zijde der militair georganiseerde staten .
Daar de bespreking van dit punt te ver buiten ons onderwerp ligt , bepalen wij ons tot eene ver-wijzing ( verwijzing ) naar de hiervoren opgesomde en vele andere genoeg bekende nadeelen , aan'de invoe-ring ( invoering ) van dat stelsel verbonden . Dat men vooral niet lichtvaardig besluite dat daarin het eenige voorbehoedmiddel tegen vreemden invloed gevon-den ( gevonden ) wordt en het op dien grond erkenne als een noodzakelijk kwaad . Er bestaat nog eene andere macht dan die der staande legers , waarmee men een indringer van zijn grondgebied weert : de krach-tige ( krachtige ) wil van een volk dat de vrijheid verkiest boven alles . Om dien wil te doen gelden moge oefening in den wapenhandel noodig zijn , de invoering van hel Pruisische stelsel wordt daarom nog niet vereischt : wanneer algemeene volks weerbaarheid behoorlijk samen kan werken met de overige verdedigings-krachten ( verdedigings-krachten ) van het land . zal de volkswil tot daad wei-den ( weiden ) en de vrijheid van een waarlijk vrijheidlievend volk tegen elke vijandelijke macht kunnen worden gehandhaafd .
Noch als middel om te streven naar staatkundig overwicht , noch als waarborg tegen annexatie ver-dient ( verdient ) naar onze meening de invoering van het stelsel van algemeene dienstpliclitigheidaanbeveling , doch wel het allerminst kunnen wij de gronden billijken waarop men in dat stelsel een middel ziet tegen den oorlog .
Als oorzaken van den tegenwoordigen Fransch-Duitschen ( Fransch-Duitschen ) oorlog hebben wij genoemd militaire or-ganisatie ( organisatie ) van den Pruisischen staat aan de eene zijde en een despotisch regeerstelsel aan den anderen kant .
Over ' t algemeen worden de volken door hunne regeeringen tamelijk van uit de hoogte behandeld : in vele staten kan men de verhouding , die tusschen beiden bestaat , het best vergelijken met die tus-schen ( tusschen ) een voogd en zijn pupil . Inzonderheid in zaken van diplomatieken aard worden de rechten en de belangen des volks weinig geteld en zijne mee-ningen ( meeningen ) weinig gehoord . Maakt de regeering oorlog , dan moeten de ingezetenen dien voeren , onverschil-lig ( onverschillig ) of hun de motieven gewettigd voorkomen of niet . Blijkbaar heeft de regeering hier meer macht dan in sommige gevallen voor het volk wenschehjk kan heeten .
Velen meenen daarom dat , vooral op het punt van oorlogsverklaring , hare macht behoorde te worden beperkt . De regeerders , zeggen zij , moeten zijn niet de gevolmagtigde voogden maar de leidende vrienden en raadslieden des volks , en slechts in eene herziening der staatsinstellingen , waar-door ( waardoor ) de verhouding tusschen regeering en volk op betere grondslagen wordt geregeld , zien zij het middel tot het vestigen van een meer duur-zamen ( duur-zamen ) vrede .
Het streven naar hervormingen in dezen zin levert evenwel eene groote moeielijkheid op . De regeeringen namelijk , die het meest in hare macht belmoren te worden gekortwiekt , zijn het moeielijkst te genaken . In het bewustzijn van de wankelbaarheid van haar gezag hebben zij zich sterker gemaakt , naarmate er meer gevaar be-staat ( bestaat ) dat gezag te verliezen . De staande legers — wij merkten het vroeger reeds op — maken eiken ernstigen aanval vruchteloos en zetten , in geval van minnelijke pogingen , aan hunne regeering de noodige kracht bij .
( 1 ) De verwikkelingen , waarin Engeland door de opzegging van het traetaat van 1856 door Rusland moest komen , zijn nog de nadeelige gevolgen van vroegere bemoeizucht .
De minister van oorlog in Engeland heeft dezer dagen nog verklaard dat maatregelen tot wijziging , tot versterking van de legerkracht in Groot-Brittannië aan het Parlement zullen worden voorgesteld ; doch dat men daarbij op de eigen behoeften en toestanden letten zalen zich niet door het Pruisische stelsel zal laten leiden .
Eene geheele herziening der constitutie schijnt ons echter , tot bereiking van het hier beoogde doel . ook niet noodig . Wanneer slechts in alle staten dit ééne wetsartikel kon worden ingevoerd : Niemand is tot , krijgsdienst verplicht buiten het grond-gebied ( grondgebied ) van den staat , dan kon er van misbruik van gezag in zake van oorlogsverklaringen geen sprake meer zijn . Immers waar kon de regeering een leger vinden , sterk genoeg om een oorlog tegen naburige vreedzame staten te voeren .' Zou /. uil ; een leger ooit uit degelijke bestanddeelen kunnen zijn samengesteld ? Wij gelooven het niet . Er bleef dan slechts over het geval dat volken lust mochten gevoelen elkander te beoorlogen ; doch dit geval is bijna ondenkbaar en door zoodanig artikel ware dus de vrede misschien voor altijd gevestigd . De groote moeielijkheden . die zouden blijken ver-bonden ( verbonden ) te zijn aan de algemeene invoering van eene zoo eenvoudige , rationeele wetsbepaling zelfs , ki.nnen voorwaar wei als bewijs gelden hoe ver het rijk des eeuwigen vredes nog in de toekomst verwijderd ligt , en hoe modelij k de weg is die daartoe zal leiden .
Andere vrienden des vredes . overtuigd dat deze en andere pogingen tot hervorming der siuuN-instellingen ( siuuN-instellingen ) een wanhopig streven zijn , zoolang de physieke kracht in de handen der regeerders be-rust ( berust ) , zeggen : laat ons beginnen met het begin , en de regeeringen die gevaarlijke wapens , de staande legers , trachten afhandig te maken .
Inderdaad schijnt ons de aanwending van dit middel tot bestrijding van den oorlog uit meer dan één oogpunt gewenscht toe . Maar hoe het aan te wenden ? Men stuit immers dadelijk op het pas genoemde bezwaar van tegenstand van den kant van die regeeringen , welke den steun dier legers tot instandhouding van haar regeeringstelsel het minst kunnen missen . Welke die regeeringen zijn , zal na het voorafgaande wel niet meer behoe-ven ( behoeven ) te worden aangeduid . Toch achten wij het niet ondienstig te wijzen op het gevaar dat er in gelegen is om bij het streven naar afschaffing der staande legers met te grooten ijver te werk te gaan .
Voor een staat als Nederland bijv . is bij den bestaanden toestand de afschaffing van het staande leger even gevaarlijk als het verwaarloozen van het onderhoud zijner zeedijken . Meer dan ooit is het behoud van het onafhankelijk volksbestaan voor kleine staten gewenscht : de geschiedenis dei-laatste ( dei-laatste ) jaren iieeft overtuigend bewezen hoe nood-lottig ( noodlottig ) het voor Nederland zoude zijn . deel uit te maken van een grooten staat als Pruisen . Tot handhaving van onze zelfstandigheid als natie wordt een staand leger dringend vereischt , en alle pogin-gen ( pogingen ) dus die strekken om in ' t algemeen de staande legers af te schaffen , dienen vooralsnog buiten Nederland om te worden aangewend . Sedert ge-bleken ( gebleken ) is , dat op de eerbiediging der nationaliteiten niet meer mag worden gerekend , en het gevaar van oorlog slechts dreigt van de zijde van eenige groote mogendheden , zijn het landen als Pruisen , Rusland en Frankrijk , waar de zendelingen des vredes hun werk moeten beginnen . In Nederland voorstanders te werven van de leer die onvoor-waardelijk ( onvoorwaardelijk ) het behoud der staande legers afkeurt , zou gelijkstaan met aan de kracht eener eventueele verdediging afbreuk te doen en het aantal vrij-willige ( vrijwillige ) landsverdedigers te verminderen . Eerst wanneer de groote staten , op het voetspoor van Engeland , de richting van hun streven zoodanig wijzigen dat hun het bestaan der groote legers onnoodig blijkt , eerst dan zullen de kleine staten tot ontwapening kunnen overgaan .
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
laatste wijziging 06-06-2023
1 gedigitaliseerd
 
 
 

Deze site plaatst cookies ten behoeve van het optimaliseren en verbeteren van onze digitale dienstverlening.
Dit gebeurt anoniem. Door gebruik te maken van deze website ga je daarmee akkoord. Lees er meer over in ons privacy statement

Ik snap het