Archieven

 

Uw zoekacties: Archief van het Elisabeth Weeshuis te Culemborg, 1560 - 1952

1499 Archief van het Elisabeth Weeshuis te Culemborg, 1560 - 1952

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
De geschiedenis van het Elisabeth Weeshuis
Stichting
Financiën
Het bestuur
Interne leiding
1499 Archief van het Elisabeth Weeshuis te Culemborg, 1560 - 1952
Inleiding
De geschiedenis van het Elisabeth Weeshuis
Interne leiding
Ten tijde van de stichting waren het onderwijs, de verzorging en de huishouding in het weeshuis toevertrouwd aan twee priesters en aan een convent van twaalf maagden. Zij hebben maar kort dienstgedaan; na de Reformatie kwam er lekenpersoneel in hun plaats. De leiding van het huis kwam toen in handen van een binnenmoeder, terwijl een wisselend aantal vrouwen de huishouding en het meisjesonderwijs voor hun rekening nam. De enige man met opvoedkundige taken was de onderwijzer voor de jongens, die soms niet eens in het huis woonde. In 1684, na de afschaffing van de boerderij, werd het personeel sterk uitgedund en op een andere leest geschoeid. Voortaan moest het weeshuis zich redden met een binnenvader en een binnenmoeder, meestal een echtpaar, bijgestaan door een of twee meiden.
Bij het convenant van 1818, toen het bestuur van het weeshuis over de verschillende religies verdeeld raakte, werd ook de interne leiding van het weeshuis herzien. De katholieken koersten niet alleen aan op zeggenschap in het college van protectoren, zij eisten daarnaast vertegenwoordiging binnen de muren van het weeshuis. Besloten werd dat de vader van het weeshuis voortaan hervormd zou zijn, en de moeder rooms-katholiek. Maar zo fraai als deze afspraak op papier misschien oogde, zo onwerkbaar was die in de praktijk. Het gevolg was dat echtparen niet meer aanmerking kwamen voor deze functies en dat de instelling werd toevertrouwd aan twee mensen die meestal vreemden waren voor elkaar. Deze situatie heeft zeker bijgedragen aan de crisis van begin twintigste eeuw, toen de instelling in vijftien jaar tijd niet minder dan zestien vaders en moeders versleet.
Kinderen
Het archief van het Elisabeth Weeshuis
Dankwoord
Aanvulling
Voornaamste literatuur
Overzicht van weeshuisfunctionarissen
Protectoren
Secretarissen
Rentmeesters
Binnenvaders en -moeders

Kenmerken

Status toegang:
Definitieve toegang / toegang afgerond
Verversingsgraad:
onregelmatig
Taal:
Nederlands
Openbaarheid:
Onbekend
Omvang in meters:
21