0008 Archieven van de gerechtsbanken van Tiel en Zandwijk, 1431 - 1811
0008
Archieven van de gerechtsbanken van Tiel en Zandwijk, 1431 - 1811
Inleiding
2. Context
2.3. Geschiedenis van het archief
0008 Archieven van de gerechtsbanken van Tiel en Zandwijk, 1431 - 1811
Inleiding
2. Context
2.3.
Geschiedenis van het archief
laatste wijziging 10-01-2022
Al in 1270 bestond er een schepenbank in Tiel. Wellicht al eerder aangezien er al een vermelding van schepenen in Tiel is uit 1174. De oudste bewaard gebleven stukken in dit archief dateren van het begin van de vijftiende eeuw. Van het oorspronkelijke archief is dus veel verloren gegaan.
De stedelijke archieven, dus ook de rechterlijke stukken omdat die toen nog niet waren afgescheiden van rest van het stedelijk archief, zijn in 1794, bij de nadering van de geallieerde legers, in kisten gepakt en naar Hoorn gevoerd. Vrij snel na de komst van de Fransen zijn de stukken weer teruggekeerd naar Tiel. *
In het begin van de negentiende eeuw zijn de rechterlijke stukken afgesplitst van de rest van het stedelijk archief en overgenomen door het Rijk. Daarbij zijn fouten gemaakt, zodat er in het stedelijk archief nog stukken van rechterlijke aard aanwezig zijn en in dit archief stukken die wellicht met meer recht in het stedelijk (administratieve) archief hadden kunnen blijven berusten. In het kader van deze inventarisatie is die situatie zo gelaten. Zie hiervoor ook paragraaf 5.3 van deze inleiding.
De stedelijke archieven, dus ook de rechterlijke stukken omdat die toen nog niet waren afgescheiden van rest van het stedelijk archief, zijn in 1794, bij de nadering van de geallieerde legers, in kisten gepakt en naar Hoorn gevoerd. Vrij snel na de komst van de Fransen zijn de stukken weer teruggekeerd naar Tiel. *
In het begin van de negentiende eeuw zijn de rechterlijke stukken afgesplitst van de rest van het stedelijk archief en overgenomen door het Rijk. Daarbij zijn fouten gemaakt, zodat er in het stedelijk archief nog stukken van rechterlijke aard aanwezig zijn en in dit archief stukken die wellicht met meer recht in het stedelijk (administratieve) archief hadden kunnen blijven berusten. In het kader van deze inventarisatie is die situatie zo gelaten. Zie hiervoor ook paragraaf 5.3 van deze inleiding.
Het archief was bij de overdracht in 1987 door het Rijksarchief in Gelderland (thans Gelders Archief) voorzien van een grofmazige plaatsingslijst. In de loop van de tijd zijn onderdelen van het archief afzonderlijk verpakt, genummerd en geborgen. Daarbij werden ook dubbele nummers en subnummers gebruikt, zodat het totaaloverzicht langzamerhand verdween. Bovendien was het archief grotendeels in zeer slechte staat vooral door vochtinwerking. Vanaf 2010 tot in 2018 is in fases door diverse restauratieateliers gewerkt aan restauratie van de stukken en verbetering van de charterberging. Het plan werd opgevat om - gezien het grote belang van het archief - om het in zijn geheel te digitaliseren (zie hiervoor ook paragraaf 5.2 van deze inleiding). Om dat zinvol en mogelijk te maken was een uitgebreide herinventarisatie noodzakelijk, waarbij grote series stukken (o.a. boedelpapieren, procesdossiers, verwinstukken) werden gesplitst en afzonderlijk beschreven.
laatste wijziging 05-12-2023
10.874 beschreven archiefstukken
4.457 gedigitaliseerd
totaal 94.379 bestanden
Inventaris
laatste wijziging 05-12-2023
10.874 beschreven archiefstukken
4.457 gedigitaliseerd
totaal 94.379 bestanden
Kenmerken
Status toegang:
Definitieve toegang / toegang afgerond
Verversingsgraad:
onregelmatig
Taal:
Nederlands
Openbaarheid:
Onbeperkt
Omvang in meters:
70,50
Opmerkingen:
Archieven van plaatselijke en regionale gerechtsbanken van voor 1811 worden ook (oud) rechterlijke archieven (ORA) genoemd. De rechtsprekende instelling wordt ook schepenbank, gerichtsbank of vierschaar genoemd.
Categorie:
laatste wijziging 05-12-2023
10.874 beschreven archiefstukken
4.457 gedigitaliseerd
totaal 94.379 bestanden