Archieven

 

De Olijftak
beacon
1  records
 
 
DOT_1872 De Olijftak
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1872; p. 96
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
96
Datum:
1872
Jaargang:
1872
Is onderdeel van:
8
DE OLIJFTAK .
Geuzen om te water alle afbreuk te doen . Van dezen vond zich een groot getal in Maart 1572 door verscheiden lotgevallen in de Engelsche havens verzameld : wanneer de koningin Elizabeth , op zeer ernstige vertoogen van Alba , en om een oorlog met Spanje te vermijden , bij eene Publicatie aan de Geuzen beval haar Rijk te ver-laten ( verlaten ) . Daartoe genoodzaakt , vertrokken zij uit Enge-land ( Engeland ) in vier-en-twintig schepen .»
( Volgt de lijst der bevelhebbers . Admiraal was Willem Graaf van la Marck , Hoer van Lumey , bij onze schrijvers onverschillig nu Lumey , dan la Marck genoemd , Vice-Admiraal ( Vice-Admiraal ) was Barthelt Enthes van Mentheda , Omme-landen ( Ommelanden ) luiten.-kolonel ( luiten.-kolonel ) over de soldaten , Roobol ; onder de voornaamste scheepsbevelhebbers behoorden Willem van Blois ' van Treslong en Jacob Simonsz de Rijk , Niklaas Ruichaver , Jan van Duivenvoorde , heer van Warmont , die later den naam van Wassenaar aannam , bij de onderneming tegen den Briel nauwelijks zestien jaren ; en Lancelot van Brederode .)
* Aldus uit de Engelsche havens vertrokken , bevonden zich de Geuzen den 1 April voor den mond van den Maas , en die rivier ingezeild zijnde , streken na den middag ten 1wee ure voor het Brielsche Hoofd de schepen van de kapiteins Brand en Haren , die den voortogt hadden , welhaast gevolgd door de geheele vloot . O.n vijf ure waren de Geuzen aan land ; Roobol met de soldaten voor de poort ; — la Marck gaf aan de regeering van den Briel twee uren beraad om de stad aan hem voor den Prins van Oranje over te geven . Maar die tijd was nog niet om , en de magistraatspersonen meer be-dacht ( bedacht ) op vlugten dan raadplegen , wanneer Roobol , bij geval aan de Waterpoort , stroo , rijs en teer gevonden hebbende , die poort in brand stak en aldus in de stad drong .
» Na ' t om hals brengen van de geestelijken en eenige weinige Spaansgezinde ingezetenen , ' t plunderen van kerken en kloosters , wilde la Marck de stad in brand steken en vertrekken ; maar sommige wijzere en verder uitziende hoofden , en voornamelijk Blois en de Rijk , haalden hem over om te blijven , en de stad te sterken , waartoe de burgerij aanstonds hulp en hand bood , en't noodige geschut van de schepen op de wallen hielp brengen .
» De tijding van ' t nemen van den Briel tot Brussel ge-komen ( gekomen ) zijnde , zond Alba last aan den graaf van Bossu , Stadhouder van Holland , een Nederlands heer , tot dien tijd zeer bemind , om den Briel aan te tasten . Bossu gehoorzaamde , en zoude misschien de stad stormender-hand ( stormenderhand ) genomen hebben , zoo niet , wanneer ' t gevecht twij-felachtig ( twijfelachtig ) was , Rochus Meeuwszen , stadstimmerman , de gracht overzwemmende , met een bijl in de hand , de sluis van Nieuwland hadde opengehakt , waardoor ' t water in ' t Land kwam , en der Spanjaarden vlugt veroorzaakte ./'
{ Wordt vervolgd .)
-<** Sy?C*<*?CK *-
UITGAVEN
betreffende de aanstaande Nationaliteitsfeesten .
Het is een gewoon rn verklaarbaar verschijnsel , dat , wanneer een of ander gewichtig feit in de geschiedenis van ons Vaderland herdacht , wordt , velen zich opgewekt gevoelen , om in woorden , tonen , vormen en kleuren , de gebeurtenis , die men zal herdenken , in al hare beteekeiiis aan het feestvierend publiek voor te stellen . Ja , niet zelden zijn de uitgaven zoo talrijk , dat men niet weet , tot welke zich te wenden ; en ieder wil toch gaarne eene herinnering aan het feest , in schrift of teekening , behouden .
Ik heb van het begin des jaars met belangstelling den stroom van feest-uitgaven gadegeslagen , en meen geen nutteloos werk te verrichten , met mijne aanteekeningen , zoo beknopt mogelijk , in het openbaar mede te deelen .
Vorm i'ii kleur trekt gewoonlijk het . eerst de opincrk-zaamheid ( opincrk-zaamheid ) . ' t Is daarom , dat ik niet de feestplaten begin , waarvan er mij vier onder het oog gekomen zijn , nl . die van de heeren uitgevers :
Kemink en Zoon , te Utrecht . ( Prijs ƒ 0,10 ).
Scholtens en Zoon , te Groningen . ( Prijs j 0,10 ).
Brinkman , te Amsterdam . ( Prijs ƒ 0,15 ). ■ i . De lloogh , te Amsterdam . ( Prijs ƒ 0,10 .)
Onderscheiden zich over het geheel de huidige feest-platen ( feestplaten ) gunstig van die van het jaar 18G3 door historische juistheid en nette uitvoering , — boven allen munt de plaat van den uitgever De Hoogh uit . Ter weerszijden van het voorgestelde feit bevinden zich links de furie van den Krijg , rechts de godin des Vredes , aan het hoofd het borstbeeld des grooten Zwijgers , aan den voet dat van den hertog van Alva .
Bruising van den Bergh leverde ons een nieuw volkslied : " De Waterglazen onder Neêrlands volk .» Uitgave van Briick wilder te Vlaardingen . ( Prijs ƒ 0,35 mét , — ƒ 0,05 zónder pianobegeleiding . Allerwegen heeft dit lied eene gunstige ontvangst genoten . En geen wonder ! De woorden zijn dichterlijk en krachtig , de melodie is daarmede volkomen in overeenstemming , en het piano-aecompagnement ( piano-aecompagnement ) eenvoudig en schoon . De aangekondigde uitgave van de rEeestzangen ten dienste der lagere school , met zang en pianobegeleiding , door Winklkr Prins ,» is mij heden ( 1 Maart ) nog niet in handen gekomeu .
Grooter is het getal verschenen feestliederen , zonder begeleiding , waarbij slechts wordt aangewezen , op welke wijs liet lied kan worden gezongen . Daarvan zijn mij bekend :
Lauuillakd . De Watergeuzen . Tien liedjes . ( Uit-gever ( Uitgever ) : Centen te Amsterdam . Prgs : gewone uitgaafƒ0,20 — volksuitgaaf f 0,10 ). Deze liedjes onderscheidenzich door eenvoudige , begrijpelijke en zoetvloeiende«oorden , aangename en algemeen bekende zangwijzen.Een kort toelichtend woord , achter elk der liedjes , ver-hoogl ( ver-hoogl ) de waarde van dit bundeltje .
Van der Veen . I572-167 -'. Feest liedjes voor187-2 ( voor1872 ) . ( Uitgevers : Erven van der Scheer te Assen . Prijsƒ0,12 ' oi . Aan een degel ijken inhoud paart dit boekjeeen keurig uiterlijk . Vooral in de gezellige feest kringenzal het op cle rechte plaats zijn .
11 . de Vries Wz . 1572 , 1G72 , 1772,1872 . Viergezangen voor de scholen , op bekende wijzen . ( UitgeverKluitman te Alkmaar . Prijs ƒ 0,05).'Wiéde verschillendeschoolbladen leest , zal daarin het , bewijs gevonden hebbendat deze zangen — zij mogen op zich zelve niet onver-dienstelijk ( onver-dienstelijk ) zijn — niet beantwoorden aan het doel , waar-mede ( waarmede ) de vervaardiger ze in het licht heeft gegeven .
i . Schaaf . Een achttal Aprilliedjes voor de school-jeugd ( schooljeugd ) . ( Uitgever : Hessel te Heereuveen . Prijs ƒ 0,10 ). Ontmoet men hierin al niet den dichter , dan toch den onderwiizer , die zich op begrijpelijke woorden , kinderlijke melodiën ( van Gouverneur ) en plastische voorstelling heeft toegelegd .
5 . G . Burgersdijk . Feestgezangen ter gedachtenis aan Neêrlands verlossing . ( Uitgever : Jongbloed te Leeuwar-den ( Leeuwarden ) . Prijs ƒ 0,10 ). Dit boekje kan'gerust voor eene mislukte proeve van kinderpoëzie doorgaan . Breed-voeriger ( Breedvoeriger ) , dan hier de plaatsruimte toelaat , zijn in » De Toekomst » ( Antwerpen ) de talrijke gebreken van dit werkje aangewezen .
Van de Feestgczangcn van \ ' XbËeWum e ( uitgever J . B . Wolters te Groningen . Prijs j 0,10 ) en van het gedicht van onzen grooten Schimmel : Aan mijn Vaderland ( Uitgave van Van Kestereu te Amsterdam , Prijsy'0,25 ) zag ik nog geen exemplaar .
Om het feit der inneming van den Briel in zijne historische waarde recht te leeren kennen en waardeeren is bij uitnemendheid geschikt het geschrift ., uitgegeven bij De Hoog en Kruyt te Rotterdam . ( Prijs ƒ 0,00 ).
De schrijver heeft ui : verschillende bronnen geput ; daardoor waarborgt zijn geschrift groote onpartijdigheid in de voorstelling der feiten .
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
laatste wijziging 06-06-2023
1 gedigitaliseerd
 
 
 

Deze site plaatst cookies ten behoeve van het optimaliseren en verbeteren van onze digitale dienstverlening.
Dit gebeurt anoniem. Door gebruik te maken van deze website ga je daarmee akkoord. Lees er meer over in ons privacy statement

Ik snap het