Archieven

 

Uw zoekacties: Archief van het gemeentebestuur van Buren, 1946 - 1977

0768 Archief van het gemeentebestuur van Buren, 1946 - 1977

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
In overleg met de heer W. Veerman, streekarchivaris van het Streekarchivariaat Tiel-Buren-Culemborg, heb ik teneinde te komen tot een afsluiting van een geheel geïnventariseerd archief van de gemeente Buren tot 31 december 1977, deze inventaris over de jaren 1946-1977 opgemaakt.
Langs deze weg wil in het bijzonder de heer W. Veerman bedanken voor zijn mentorschap, welke in het kader van de inventarisatie overeenkomstig de eisen van de cursus Voortgezette Vorming Archiefbeheer als een vereiste diende te geschieden, ter afronding van deze inventaris.
1. Geschiedenis van de stad Buren
0768 Archief van het gemeentebestuur van Buren, 1946 - 1977
Inleiding
1.
Geschiedenis van de stad Buren
Buren bestaat uit het stadje zelf en heeft een tweetal dorpskernen genaamd Asch en Erichem.
Het mag zich verheugen op enige verwantschap met ons Koninklijk Huis, omdat gravin Anna van Buren de eerste vrouw van Prins Willem van Oranje is geweest. Hare Majesteit de Koningin gebruikt in het buitenland vaak de titel "Gravin van Buren".
De oudste vermelding van Buren als stad komt uit 1395, alwaar destijds aan de stad het pootrecht werd verleend door de Heer van Buren, Ridder Alart. Door de eeuwen heen heeft Buren zich gaandeweg ontwikkeld met als voornaamste feiten de bouw van het Weeshuis en de kerk met haar markante toren. Toen in 1809 de dijken doorbraken waarbij de Betuwe onder water kwam te staan, werd het dorp Erichem zwaar getroffen. In het dorp Asch is rond 1850 het Christelijk Nationaal Onderwijs in het leven geroepen, zodat men daar eindelijk over een eigen schoolvoorziening kon beschikken. Deze vorm van onderwijs is tot op heden nog in de gemeenschap van Asch te vinden.
De stad Buren heeft in de 2e Wereldoorlog de inkwartiering van de Duitsers gekend, hetgeen geresulteerd heeft in veel schade aan de gemeente-eigendommen. Als saillant detail kan worden vermeld dat ook de brandweerauto tijdens de terugtocht van de Duitsers is meegenomen .
In de jaren vijftig is men Buren gaan zien als een karakteristiek plaatsje. In die tijd heeft men de plannen tot het saneren van de binnenstad opgestart. Onder de leiding van de toenmalige burgemeester de heer R.A. van Sandick, die in 1946 tot burgemeester werd benoemd, heeft Buren haar saneringsplan uitgevoerd. Het belang van een dergelijke opzet om tot rehabilitatie in restauratie verband over te gaan heeft in 1968 geleid tot de aanwijzing van de binnenstad als beschermd stadsgezicht.
Na de pensionering van de heer van Sandick in 1973 heeft de gemeente onder de waarnemend burgemeester de heer J.P. Drost, het werk voortgezet. In 1975 heeft de gemeente in het kader van het Monumentenjaar een prijs voor haar werk ontvangen. Dat niet alleen het gemeentebestuur een oog voor de schoonheid van Buren heeft, blijkt uit het feit dat, ter ere van de restauratie van de kerk de bevolking reeds tien jaar een Jaarmarkt organiseert, waarbij de baten in het restauratiefonds van de St. Lambertuskerk vloeien. Niet alleen het monumentaal gebeuren heeft een belangrijke stempel op de gemeenschap van Buren gedrukt, ook de groei van de bevolking heeft duidelijk haar invloed laten merken. Het inwonersaantal was per 1-1-46 ongeveer 2050 zielen terwijl er in 1961 2345 waren. In het jaar 1974 was dit aantal gestegen tot boven de 3000. Deze stijgingen betekende ook een groei c.q. een uitbreiding in het huisvestingsbeleid. De gemeente heeft zowel in westelijke als in zuidelijke richting haar uitbreiding gekend. In westelijke richting is in de jaren vijftig en zestig met de stedelijke uitbreiding begonnen. In deze uitbreidingen is ook het bejaardencentrum "Oranjehof" opgenomen. Later heeft men de bestemmingsplannen Tielseweg I en II ter opvang van deze uitbreidingen vastgesteld.
De meest elementaire voorzieningen, zoals gas en water, zijn in Buren in de jaren vijftig aangelegd. De drinkwatervoorziening was tot het jaar 1953 alleen via de Stadspompen geregeld. Door de groei van de bevolking heeft de gemeentelijk organisatie ook een opleving gekend. Waren het aantal zetels in de raad gedurende een periode van 28 jaar vastgesteld op 7 in 1974 kreeg men er vanwege het bereiken van het drieduizend-inwonersaantal er 4 zetels bij. Als hoofden van de administratieve organisatie in de gemeente heeft Buren de volgende personen als gemeentesecretaris gekend: de heren S. Boudet van ? Drs. H.J. Kastein, Mr. J.C. Smid en G. Lokhorst. De heer Lokhorst is thans ook de nieuwe gemeente Buren.
Over de nieuwe gemeente Buren gesproken. In 1962 werd in de Rijksbegroting reeds gewag gemaakt van een herindeling van de West-Betuwe. Naar aanleiding daarvan heeft de Provincie Gelderland dan ook in 1966 het sein op groen gezet. Op basis daarvan is Buren regelmatig in het nieuws geweest, totdat bij de wet van 20 april 1977 tot gemeentelijke herindeling van de West-Betuwe de nieuw te vormen gemeente een feit werd.
Sindsdien bestaat de gemeente Buren uit de dorpen Asch, Beusichem-Erichem, Kerk-Avezaath, Zoelen en Zoelmond. waarbij de stad Buren als kern van het geheel functioneert.
Veel meer geschiedkundige daden zijn er over de gemeente helaas niet te melden dan hetgeen ik hier in "vogelvlucht" heb weergegeven. De periode van inventarisatie steekt dan ook in schril contrast met de daadwerkelijke geschiedenis van deze plaats af.
2. Geschiedenis en verantwoording van het archief
Inventaris

Kenmerken

Status toegang:
Definitieve toegang / toegang afgerond
Verversingsgraad:
onregelmatig
Taal:
Nederlands
Openbaarheid:
Beperkt - zie inventaris
Omvang in meters:
32
Opmerkingen:
Inventaris klopt niet geheel. Wordt opnieuw bewerkt