Archieven

 

Uw zoekacties: Archief van het Gemeentelijk Gymnasium te Tiel, (1694) 1717 - 1971

0016 Archief van het Gemeentelijk Gymnasium te Tiel, (1694) 1717 - 1971

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
1.1. Algemeen
1.2. Voorgeschiedenis
1.3. Stedelijke Latijnse school
1.3.1. 16e eeuw
1.3.2. 17e eeuw
0016 Archief van het Gemeentelijk Gymnasium te Tiel, (1694) 1717 - 1971
1. Inleiding
1.3. Stedelijke Latijnse school
1.3.2.
17e eeuw
Tot de dertiger jaren van de 17e eeuw blijven de bronnen vaag en schaars. Het schijnt dat tot dit tijdstip de school nog geen volledige Latijnse school is en er maar vier van de gebruikelijke zes klassen zijn. Pas in 1626 wordt de school in een Nederduitse en Latijnse afdeling gesplitst. Voorlopig blijven ze beide in hetzelfde gebouw zitten. Omstreeks 1630 begint het stadsbestuur meer aandacht te tonen voor het Latijnse onderwijs. Er wordt behoorlijk veel geld uitgegeven voor het aantrekken van gerennommeerd personeel. Op 4-1-1633 wordt het college van curatoren, ook wel scholarchen of 'opzieners' genoemd, opgericht "tot bevorderinge der Latijnsche schoole, beter onderwijs ende goede discipline der jeucht" *  . Dit college wordt gevormd door drie uit de magistraat en twee uit de kerkeraad afkomstige leden. Door de eeuwen heen is hun taak toezichthoudend en adviserend. Zo hebben ze nogal wat invloed op zaken als de keuze van de leerstof en de hoogte van de traktementen en schoolgelden. Ze zien toe op de studieresultaten en het gedrag van leraren en leerlingen en zijn verder meestal aanwezig bij promoties en examens. Slechts personen van "experientie en geleertheit" *  komen voor de functie van curator in aanmerking.
Behalve de al genoemde verbeteringen, zorgt de magistraat ook voor een nieuw schoolgebouw, omdat het oude te klein wordt. De school wordt vanaf 1656 gehuisvest in de st. Agnietenkapel, behorende tot het vroegere st. Agnietenklooster *  . Het midden van de 17e eeuw is een bloeiperiode, voor de school. Onder de bekwame rector van Aelhuysen neemt het aantal leerlingen tot ± 30 toe. Dit valt af te leiden uit het door van Aelhuysen opgestelde 'album amicorum' *  . Zelfs in deze jaren is de school echter nog maar middelgroot vergeleken met bijvoorbeeld de Latijnse scholen van Arnhem, Harderwijk en Zutphen. Het. feit, dat er zich tussen ± 1630 en 1672 geen militaire verwikkelingen afspelen in de Betuwe, zal ook zeker hebben bijgedragen tot deze bloeiperiode. De inval van de Fransen in 1672 maakt een einde aan de gunstige situatie, waarin de school verkeer!. Se hoge schattingen putten de stadsfinanciën zodanig uit, dat er voor de Latijnse school weinig overschiet.
1.3.3. 18e eeuw
1.3.4. 19e eeuw
1.4. Progynnasium
1.5. Gymnasium
1.6. Tiels gymnasiumfonds
1.7. Lustrumcommissie
1.8. Boekenfonds
1.9. Oudercommissie
1.10. P.H. Tijdeman 1798-1868
1.2. Archiefvorming en Archiefzorg
1.3. Verantwoording inventarisatie

Kenmerken

Verversingsgraad:
onregelmatig
Taal:
Nederlands
Openbaarheid:
Onbeperkt
Omvang in meters:
14
Toegangstitel:
K. Zandberg, Inventaris van de archieven van de Latijnse School, later pro-gymnasium en gymnasium te Tiel, (1694) 1801-1971, met aanvullingen van W. Veerman en H. Merkelbach