Archieven

 

Uw zoekacties: Archieven van het stadsbestuur van Zaltbommel, (1293) 1327 - 1815

1280 Archief van de dorpspolder Geldermalsen, 1838 - 1954 (1959)

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
Identificatie
Context
1280 Archief van de dorpspolder Geldermalsen, 1838 - 1954 (1959)
1. Inleiding
Context
Naam van de archiefvormer(s): Dorpspolder Geldermalsen
Institutionele geschiedenis: Op 1 januari 1838 werd het Reglement op het beheer der rivierpolders in de provincie Gelderland (RPG) van kracht, meestal het Rivierpolderreglement (RPR) genaamd. Dit reglement regelde de waterstaatszorg in het hele Rivierengebied. De waterschappen werden ingedeeld in klassen. De grote polderdistricten vormden de waterschappen van de eerste klasse; de kleinere polderdistricten de tweede klasse. Tot de derde klasse behoorden de uiterwaardenpolders en de dorpspolders. De invoering van het Het rivierpolderreglement vormt een belangrijke wijziging in de waterstaatsorganisatie. Tot 1825 bestonden in het gebied van een polderdistrict de besturen van ambt en dijkstoel naast elkaar. In 1811 waren al taken van het ambtsbestuur naar de gemeenten en rechtbanken overgegaan. De ambten werden opgeheven in 1825. De dorpspolders vanaf 1838 kunnen gezien worden als een voortzetting van de polders van voor 1838. Vanouds was de ontwateringszorg een lokale aangelegenheid, die berustte bij de dorpen of buurtschappen. Vanaf 1811 hadden de dorpspolders geen taken meer op het gebied van het ‘algemene bestuur’, deze waren overgegaan naar de nieuw gevormde gemeenten. Restanten van deze taken zien we nog wel in het archief van de dorpspolders. In archieven is de invoering van het Rivierpolderreglement veelal gezien als een datum voor de scheiding van de polderarchieven. Men treft vaak een scheiding aan in het archief van vóór en na 1838. De dorpspolders in de Tielerwaard werden opgeheven per 1 september 1954.
Geschiedenis van het archief: het archief is steeds bij de secretaris thuis bewaard. In een klein detail zien we hiervan het bewijs: in een band met de rekening en bijlagen van 1847/1848 staan voorin enkele tekeningen van Gerrit Rudolf de Ruiter, het zoontje van Bart de Ruiter, die secretaris van de polder was van 1898 tot aan zijn dood in 1912. De Provinciaal inspecteur der archieven in Gelderland drong er in 1928 op aan dat de dorpspolders hun archieven zouden onder brengen in de gebouwen van de polderdistricten waartoe ze behoorden. De polderarchieven werden veelal zonder bescherming tegen brand bewaard. Daar maakten maar weinig polders gebruik van. Het archief van de dorpspolder Geldermalsen heeft te lijden gehad onder de bewaarcondities, het is deels in matige materiële staat.
Verwerving: Het archief van de dorpspolder is bij de opheffing van de dorpspolders in 1955 onder beheer gekomen van het polderdistrict Tielerwaard. De waterschapsarchieven uit het gebied van de Tielerwaard zijn in 1993 onder beheer gekomen van het Streekarchivariaat West-Betuwe, dat in 2009 opging in het Regionaal Archief Rivierenland.
Inhoud en structuur
Voorwaarde voor raadpleging en gebruik
Verwant materiaal
Beschrijvingsbeheer

Kenmerken

Datering:
1838 - 1954 (1959)
Verversingsgraad:
onregelmatig
Taal:
Nederlands
Openbaarheid:
Onbeperkt
Omvang in meters:
9,25
Opmerkingen:
van overbrenging in toegang 0040, dossiernummer 424 'stukken betreffende dienstverlening aan het Waterschap 2003-2007'
Toegangstitel:
Inventaris door B.M. van Dijk, 2015