Archieven

 

Uw zoekacties: Archief van het Groote Bommelsche Gasthuis, 1549 - 1881

1499 Archief van het Elisabeth Weeshuis te Culemborg, 1560 - 1952

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
De geschiedenis van het Elisabeth Weeshuis
Stichting
1499 Archief van het Elisabeth Weeshuis te Culemborg, 1560 - 1952
Inleiding
De geschiedenis van het Elisabeth Weeshuis
Stichting
Het Elisabeth Weeshuis werd in 1560 gesticht uit de nalatenschap van vrouwe Elisabeth van Culemborg, de laatste erfdochter van het geslacht van Culemborg. Vrouwe Elisabeth liet bij haar dood in 1555 het grootste deel van haar vermogen na aan de armen. Haar executeurs-testamentairs besloten dat kapitaal aan te wenden voor de stichting van twee weeshuizen, een groot voor achtenveertig kinderen in Culemborg en een kleiner voor twaalf kinderen in Hoogstraten (België), een gebied dat net als Culemborg behoorde tot het erfdeel van het geslacht Culemborg.
Het Culemborgse weeshuis was het eerste weeshuis in de noordelijke Nederlanden waar nieuwbouw voor werd gepleegd. Het hoofdgebouw bestond uit drie vleugels, gebouwd in een U-vorm met ongelijke poten: een jongensvleugel, een meisjesvleugel en een kleinere kapel. Daarnaast maakten een ziekenhuis, een brouwerij, een bouwerij, een bakhuis, een washuis en verschillende schuren deel uit van het complex. De bijgebouwen hebben in de loop der eeuwen allemaal hun functie verloren. Het Culemborgse weeshuis is waarschijnlijk het enige Noord-Nederlandse weeshuis uit de zestiende eeuw dat in zijn bestaan nooit is uitgebouwd, maar altijd met de oorspronkelijke ruimte toe heeft gekund.
Het weeshuis heeft in zijn geschiedenis verschillende namen gekend. Bij stichting sprak men doorgaans van het weeshuijs ende convente van den heijligen leven, naar het terrein waar het op gebouwd was. Na de Reformatie werd dat het weeshuis binnen Culemborg. Rond 1800, toen de overheid verschil ging maken tussen private en publieke weeshuizen, kwam de naam Elisabeth Weeshuis in zwang, om zo de zelfstandige stichting van de instelling te benadrukken.
Financiën
Het bestuur
Interne leiding
Kinderen
Het archief van het Elisabeth Weeshuis
Dankwoord
Aanvulling
Voornaamste literatuur
Overzicht van weeshuisfunctionarissen
Protectoren
Secretarissen
Rentmeesters
Binnenvaders en -moeders

Kenmerken

Status toegang:
Definitieve toegang / toegang afgerond
Verversingsgraad:
onregelmatig
Taal:
Nederlands
Openbaarheid:
Onbekend
Omvang in meters:
21