Archieven

 

Uw zoekacties: Archief van het Groote Bommelsche Gasthuis, 1549 - 1881

3020 Archieven van het stadsbestuur van Zaltbommel, (1293) 1327 - 1815

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
1. Identificatie
2. Context
3. Inhoud en structuur
4. Voorwaarde voor raadpleging en gebruik
5. Verwant materiaal
6. Aantekeningen
7. Beschrijvingsbeheer
7.1. Verantwoording
3020 Archieven van het stadsbestuur van Zaltbommel, (1293) 1327 - 1815
1. Inleiding
7. Beschrijvingsbeheer
7.1.
Verantwoording
Het archief is in 2005/2006 voorzien van een vernieuwde archiefinventaris door J.J.A. Buylinckx. Het taalgebruik in de inventaris van Van de Ven is zoveel mogelijk gemoderniseerd. De eigennamen, zowel in de eigenlijke inventaris als in de regestenlijst, waren door Van Ven echter in de spelling opgenomen, zoals ze in de stukken voorkomen en dat is in deze nieuwe inventaris gehandhaafd. De index uit de inventaris van Van de Ven is niet overgenomen, aangezien via het internet gezocht kan worden op elke mogelijk trefwoord of combinatie van trefwoorden.
Er is geprobeerd om de nummering en de beschrijvingen van Van de Ven zoveel mogelijk in stand te houden, ze zijn immers al tientallen jaren op grote schaal gebruikt in verwijzingen in tal van boeken en artikelen. Dat principe kon echter niet altijd gehandhaafd blijven. Voor zover nodig zijn in de concordansen achter deze inleiding verwijzingen opgenomen tussen de oude en nieuwe nummers. Door de verbeteringen en aanvullingen was het nodige het rubriekenschema van de inventaris aan te passen en kent deze inventaris ook geen doorlopende nummering meer, maar dat zal in de praktijk bij het gebruik geen problemen opleveren. De regestenlijst uit de inventaris van Van de Ven, die liep tot 1572, is niet gehandhaafd. De beschrijvingen van de regesten zijn opgenomen in het hoofdarchief. Aangezien veel stukken slechts in afschrift beschikbaar waren, zijn er veel oude regestbeschrijvingen onder blanco nummer terecht gekomen in de inventaris met verwijzigingen naar de registers waarin de afschriften zich bevinden. Bij die oude regestbeschrijvingen is altijd in de notabene bij de beschrijving van het inventarisnumer aangegeven welk regestnummer ze in de gedrukte inventaris van Van de Ven hadden.
Veel in de inventaris van Van de Ven onder één nummer beschreven stukken (vaak charters) zijn in deze inventaris per stuk opgenomen, zodat ze daaronder duidelijker van elkaar onderscheiden beschreven konden worden en omdat de charters in het depot van het streekarchief ieder een eigen afzonderlijk magazijnnummer hebben. Daarbij is voor lief genomen dat getransfigeerde akten ook meerdere inventarisnummers hebben gekregen ook al zou je die ook kunnen beschouwen als één materiële eenheid.
Al met al is er toch nog wel sprake van een zekere onevenwichtigheid in de hier gepresenteerde inventaris. Zo zijn de charters van vóór 1572, waarvan in de inventaris van Van de Ven, een regest was opgenomen, over het algemeen uitgebreider beschreven dan de charters van na die tijd. De regesten waren voorzien van volledige dateringen en niet alleen van het jaartal. Die volledige data zijn in de inventaris opgenomen. Bij veel latere stukken is, zo als traditioneel gebruikelijk, volstaan met het jaartal.
Bij het archief bevindt zich een serie uittreksels van de notulen van de raad, gemaakt door E. Epkema. Het handschrift van Epkema is moeilijk leesbaar. De toegang is incompleet en onevenwichtig. De mappen tot en met de letter G en de die van de letters S en V (deels) zijn later (niet in het handschrift van Epkema) wat nader gespecificeerd. Voor het overige zijn de samenvattingen slechts op beginletter gesorteerd. Om ze onder de aandacht van de onderzoekers te brengen is er voor gekozen om ze in deze inventaris op te nemen onder de rubriek 'Documentatie'. De uittreksels bieden enige toegang op de notulen, maar de onderzoeker mag er niet blind op varen, temeer dat de keuze onder welk trefwoord een uittreksel uiteindelijk terecht kwam, vaak nogal inconsequent was. De beperkte historische inleiding van Van de Ven is in deze inleiding opgenomen met dien verstande dat zaken die heel nadrukkelijk achterhaald waren, niet zijn overgenomen en dat de spelling is aangepast. Inmiddels is er sinds 1935 heel wat meer literatuur over de geschiedenis van de stad voorhanden, maar er is bewust vanaf gezien om die historische inleiding uit te breiden en te actualiseren. Ten eerste omdat gevonden wordt dat een inleiding op een inventaris niet de juiste plek is voor een uitgebreide historische verhandeling en ten tweede omdat de zeer beperkte middelen dwingen tot het maken van keuzes. Daarbij krijgt het (primair) ontsluiten van de aan de zorgen van het streekarchief toevertrouwde archieven, voorrang boven historisch onderzoek. Dat laatste wordt graag overgelaten aan professionele historici en amateuronderzoekers. Gehoopt wordt dat deze herziene inventaris, die nu ook op moderne wijze via internet ingezien kan worden, het verdere onderzoek naar de boeiende geschiedenis van de stad zal bevorderen.
De inventaris van Van de Ven kende als hoogste nummer 1506. De huidige inventaris is uitgebreid tot nummer 2090, met dien verstande dat een aantal oude nummers is vervallen en bewust (om verwarring te voorkomen) niet hergebruikt.
7.2. Regels of afspraken
7.3. Datering van de beschrijvingen
9. Bijlage bij de inventaris : concordans

Kenmerken

Status toegang:
Definitieve toegang / toegang afgerond
Verversingsgraad:
onregelmatig
Taal:
Nederlands
Openbaarheid:
Onbeperkt
Omvang in meters:
57,25